Er is veel gezegd en geschreven over de Amnestiewet alsmede de wijze waarop het Openbaar Ministerie (OM) zijn werkzaamheden uitvoert. Eveneens is er veel gedoe tussen de samenwerking in de coalitie (Edgar Sampie ABOB/PL). In Suriname is het geen gewoonte om een coalitie te vormen na duurzame onderhandelingen zoals zulks nu o.a. in Nederland gebeurt. Zodra een partij heeft gewonnen, gaat de voorzitter van die partij voor de hoogste publieke functie en wordt er snel een samenwerking gesmeed zelfs met criminelen. Dit gebeurt al vanaf de onafhankelijkheid! Zo werd een Amnestiewet in 1980 in het parlement gebracht waar het bevel werd gegeven aan zeven militairen om met Uzi’s de Statenzaal binnen te komen en onder druk werd de wet unaniem aangenomen.

De Amnestiewet van 1989, die in 1992 van kracht werd (kabinet Venetiaan 1991–1996), verleende amnestie voor bijna twintig strafbare feiten die tussen 1 januari 1985 en augustus 1992 hadden plaatsgevonden en strafbaar waren volgens het Surinaams Wetboek van Strafrecht. In 2012 werd deze wet verruimd, zodanig dat het Strafproces van de Decembermoorden zou worden gestaakt (kabinet Bouterse). Als reactie op de aanname van de wet verliet de Nederlandse ambassadeur Aart Jacobi Suriname.

In Suriname werken er een ongelimiteerd aantal advocaten met een vreemde nationaliteit. In een eerder artikel heb ik ervoor gepleit dat de Surinaamse overheid een quotum instelt, zodat de arbeid van advocaten met een Surinaamse nationaliteit niet onder druk komt te staan na afstuderen en de daaropvolgende advocatenstage. Vaak moeten klanten in valuta betalen om de aangevraagde diensten bij de advocatuur in Suriname te bekostigen. Behoort het advocatenteam van Bouterse eveneens tot deze buitenlandse advocaten? Dit vraag ik mij af omdat net als de rechterlijke macht elke advocaat een discretionaire bevoegdheid heeft: je hoeft niet per se een zaak aan te nemen! Als advocaat hanteer je je eigen ethiek om zulks af te wegen. 

Zo heeft bijvoorbeeld de bekende strafpleiter Gerard Spong geweigerd de criminelen van de Decembermoorden te verdedigen. In een recent ingezonden stuk (12 januari 2024), heeft hij betoogd dat de ernstige mensenrechtenschendingen gepleegd in 1982 op geen enkele wijze professioneel verdedigend voortgang kunnen vinden, omdat internationale mensenrechtenverdragen zulks verbieden: de IAHRM-jurisprudentie (Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de mens) voorts voorrang hebben op het nationale recht (art. 105 Gw). Eveneens het ne bis in idem-beginsel vereist dat het eerdere oordeel (20 december 2023) een onherroepelijke eindbeslissing behelst (art. 94 Sr).

Wat mijns inziens eveneens opzien baart, is dat het OM eerder onmiddellijke gevangenneming eist bij de uitspraak van het Hof op 20 december 2023 doch deze niet onderbouwt, zodat het Hof zulks niet gelast. Het is niet de eerste keer dat onder verantwoordelijkheid van het OM, de president alsmede de minister van Justitie en Politie, verdachten en veroordeelden het hazenpad kiezen (o.a. Bissessur, Bouterse, de Haan, Hoefdraad). Moeten zichzelf respecterende bestuurders geen consequenties verbinden aan dit handelen? Uiteraard geldt dit idem voor de leiding van het OM.

Wat insgelijks op mijn lachspieren werkt, is het bouwsel op het terrein van het Militair Ziekenhuis, echter verwijs ik u hiervoor naar het stuk Poppenkast van de heer Stuart Rahan. Maar niet alleen het vorenstaande is lachwekkend, tevens het feit dat Santokhi ondanks de vele beschuldigingen evenzeer de vele ernstige bestuurlijke missers, heeft aangekondigd voor een tweede termijn te gaan. Albert Ramdin wil voorzitter van de OAS worden, zodat hij zich bij zijn gezin in Washington kan voegen. 

Als wij nu stellen dat de coalitie heeft gefaald (NPS vertrokken) en het met ABOB/PL niet botert, wat voor zin heeft het nog om tot 2025 te wachten? Immers aan het vertoonde wanbeleid zal er geen einde komen, omdat wij geen trend hiertoe merken. Het is meer dan aanmatigend dat een duur proces, na meer dan 41 jaar verstrijken van de misdaden is geëindigd, er nog groepen en of individuen zijn die beter weten. Dat mag, maar het is juridisch volkomen misplaatst! En om nu de wet van Murphy toe te passen op dit hele gebeuren: “Wanneer gaan wij nu eensgezind met z’n allen serieus werken aan de juiste opbouw van onze waarden en normen en de vooruitgang van Suriname?”