Column: Wereldnieuws nader belicht
Grote verschuiving naar rechts in de Nederlandse politiek
PVV bijna overal de grootste partij
De Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders, had 17 zetels en heeft dat verdubbeld (37 zetels, 24% van de stemmen). Wat opvalt is dat de PVV in driekwart van de 342 gemeenten, meer stemmen heeft gehaald dan andere partijen (zie het blauwe deel op de bijgevoegde kaart) d.w.z. er is landelijke ondersteuning. De VVD van premier Rutte is teruggevallen van 34 naar 24 zetels.
Opmerkelijk is dat de PVV maar 1 lid kent nl. Geert Wilders en een stichting (waar hij het enige bestuurslid van is). Niemand anders kan lid worden van de partij. De partijleider bepaalt dus alles en de meeste campagnes zijn virtueel. Er worden geen partijcongressen gehouden. Om Wilders heen heeft hij een kleine groep getrouwen, waar hij mee werkt en een aantal vrijwilligers. Het model is dus niet erg democratisch, maar wel goedkoop.

Vanwege zijn standpunten werd Wilders gezien als extreem rechts. De PVV werd nooit gezien als een coalitiegenoot door andere partijen. Hij wil de Islam terugdringen en asielzoekers het liefst terugsturen naar hun geboorteland. In het verkiezingsprogramma van de PVV staat: “Geen miljardenuitgaven meer aan links-liberaal ideologisch beleid als stikstof en klimaat. Geen open grenzen en onbetaalbare massa-immigratie meer. Geen miljarden meer weggooien naar het buitenland…. De PVV kiest voor sociaal rechts beleid. Hard op immigratie en law and order, maar sociaal op koopkracht en zorg. Een sterker en trotser Nederland. Een land waar de Nederlander weer wordt gekoesterd.” De PVV wil een bindend referendum om na te gaan of Nederland uit de Europese Unie moet stappen. Het partijprogramma heeft meerdere vergaande standpunten, die het niet makkelijk maken om een coalitie te vormen.
Het Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt scoorde verrassend 20 zetels. Hij zat vanaf 2003 als lid van het CDA (Christen Democratisch Appel) in de Tweede Kamer. Ondanks veel tegenstand heeft Omtzigt zijn nek ver uitgestoken bij de zgn. ‘toeslagenaffaire’, waarbij zo een 25.000 ouders voor opvang van hun kinderen een toeslag van de overheid kregen. Een deel van de ouders werd onterecht door de belastingdienst verdacht van fraude -zonder voldoende bewijs bleek achteraf- en hard aangepakt. De correctie hiervan duurde heel lang en leidde tot de val van het derde kabinet Rutte in 2021. Omtzigt deed in 2020 mee aan de verkiezingen voor het leiderschap van het CDA en verloor met een kleine marge. Hij was geen favoriet van de CDA partijtop. Hij vormde in 2021 een eenmansfractie.
In augustus 2023 richtte Omtzigt de NSC op. Deze partij gaat voor ‘Goed bestuur en Bestaanszekerheid’ en is evenals het CDA een partij in het centrum d.w.z. tussen linkse en rechtse partijen. De NSC heeft 20 zetels behaald, terwijl het eens machtige CDA terugviel van 15 naar 5 zetels. De NSC is de enige grote partij die in haar verkiezingsprogramma iets specifiek heeft opgenomen over Suriname: “We blijven bijdragen aan de samenwerking met Suriname, gezien de bijzondere band tussen beide landen…”
De PVV en NSC lijken als grootste winnaars van de afgelopen verkiezingen aangewezen op elkaar. Beide partijleiders zijn echter zeer ervaren politici en Kamerleden, met een duidelijke eigen visie. Beide hebben een grote traditionele partij verlaten. Samen hebben de PVV en NSC 57 zetels, maar voor een meerderheid in de Tweede Kamer heb je 76 zetels nodig. Gehoopt wordt op een samenwerking met de VVD, want dan is er een meerderheid van 81 zetels. De VVD leek tijdens de campagnes wel geneigd te zijn hiertoe, maar na de uitslag niet meer. Uit een peiling onder de leden van de VVD blijkt dat de meerderheid juist wil dat hun partij meedoet aan de vorming van een centrumrechts kabinet. De VVD wilde een strakker immigratiebeleid, maar de coalitieleden wilden dat niet en de regering Rutten is daarover gevallen. Dit zou dus de kans zijn om dat strakker beleid erdoor te drukken. Ook de NSC is daar voorstander van.
Een andere vrij nieuwe partij, de BBB (BoerBurgerBeweging) heeft 7 zetels gehaald (had daarvoor maar 1 zetel) en staat a.h.w. klaar om mee te regeren. Die combinatie levert zonder de VVD 64 zetels op, zodat men nog 13 zetels tekort komt. Er zijn diverse kleinere conservatieve en liberale partijen die mogelijk mee zouden kunnen gaan, maar dan heb je een hele grote coalitie.
Aan de linkerkant van het politieke spectrum heb je de Groen Links en Partij van de Arbeid, die samen de verkiezingen zijn ingegaan en 25 zetels hebben gehaald. Maar zij zullen niet in staat zijn om een centrumlinkse regering te vormen, omdat de andere links progressieve partijen weinig zetels hebben gehaald.
Marten Schalkwijk
Politiek analist
Vandaag
-
20:32
Tussen mist en muur: Onze uitdaging in de Chinese bergen
-
18:30
LO-leerkrachten getraind in 3x3 basketbal voor Inter Island School Games 2026
-
16:27
Suriname nodigt investeerders uit tijdens International Business Conference in Guyana
-
14:25
Bromfietser komt om bij aanrijding te Bronsweg
-
14:12
Sanae Takaichi schrijft geschiedenis als eerste vrouwelijke premier van Japan
-
12:44
Voormalig Franse president Sarkozy begint 5-jarige gevangenisstraf
-
10:46
Desiré Delano Bouterse en Jennifer Simons: eigen aanpak, gezamenlijke missie
-
08:48
Divali ver van huis: Licht en hoop in een vreemde stad
-
06:52
Parmessar: Suriname bewijst dat humanitaire waarden in de praktijk kunnen bestaan
-
04:54
Bewolking, zon en lokale buien
-
02:56
Kinderen in Gaza keren terug 'naar school' te midden van ruïne en trauma
-
00:59
Column: Etnische zuivering is geen vraag; het is taal van oorlog
-
00:01
STVS-directeur Abisoina ontkracht miskenning Frits Pengel
Gisteren
- Tsang: Strijd tegen corruptie is ook een strijd van licht tegen duisternis
- Vissersboot met vier opvarenden gezonken in Saramaccarivier; zoekactie gaande
- NDP eert 172 jaar Chinese aanwezigheid en bijdrage aan Suriname
- President Simons: Chinese gemeenschap onverbrekelijk deel van Surinaamse identiteit
- CUS: Divali 2025 in het teken van eenheid, liefde en nationale trots
- Lijk met schotverwonding aangetroffen langs Krakaweg
- Zeven gewapende criminelen plegen roofoverval in Brokopondo
- BEP: Divali belicht kracht van diversiteit én historisch vrouwelijk leiderschap
- NPS: Divali herinnert ons aan de kracht van licht en nationale eenheid
- ABOP: Laat het licht van Divali ons land richting blijven geven
- Zestig jaar Surinaamse Televisie Stichting – en de man die vergeten werd
- Directoraat Cultuur en AJLA Frans-Guyana tekenen intentieverklaring
- In de middag lokaal regenbuien
- Burgers leven in angst na nieuwe luchtaanvallen in Afghanistan
- Column: Het verlangen naar vreugde die nooit kwam...
- President Simons: Het kleinste licht verdrijft de duisternis
Eergisteren
- Column: Borrelpraat no. 894
- Diaspora Homecoming Summit gestart met boomplanting en investeringen in jeugd
- Ongefundeerde politieke beschuldigingen van racisme kunt u afstraffen!
- Nieuw kunstgrasveld in Albina moet jongeren perspectief en structuur bieden
- Twee arrestanten ontvlucht uit cellenhuis politiebureau Uitvlugt
- Politiebericht over mogelijk misdrijf overleden man
- Divali – Van duisternis naar licht
- DNA-leden getraind in genderanalyse van Staatsbegroting 2026
- VHP wijst op verbindende kracht en morele waarden Divali
- Parmessar gekozen tot vicepresident van Grulac tijdens IPU-top in Genève
- Pers blijft rapporteren, maar buiten de muren van Pentagon
- Gewapende woningoverval: gereedschapskoffer buitgemaakt
- JOS versterkt sportsector met gecertificeerde trainers via KIBO
- Warm en licht wisselvallig weer
- NDP benadrukt betekenis van licht en rechtvaardigheid tijdens Divali
- Luxe expeditieschip doet Suriname aan: kans voor duurzame groei cruisetoerisme
- Hoefdraad zal ‘onrechtmatige vervolging’ internationaal aanvechten