Human Rights Watch trekt aan de bel voor Haïti

De oproep van Human Rights Watch komt terwijl Haïti wacht op een reactie van de VN-Veiligheidsraad op zijn verzoek in oktober om de onmiddellijke inzet van een internationale strijdmacht om de golf van geweld te bestrijden. "Hoe langer we wachten en dit antwoord niet hebben, zullen we meer Haïtianen gedood zien worden, verkracht en ontvoerd, en zullen meer mensen lijden zonder dat ze genoeg te eten hebben", zegt Ida Sawyer, crisis- en conflictdirecteur van de groep die Haïti bezocht om een rapport over het geweld op te stellen.

De VS zei eerder deze maand dat het een resolutie van de VN-Veiligheidsraad zou indienen die Kenia machtigt om een multinationale politiemacht te leiden om bendes in Haïti te bestrijden. Er werd echter geen tijdschema voor een dergelijke resolutie gegeven.

"De belangrijkste boodschap die we willen overbrengen, is dat de Haïtiaanse bevolking nu steun nodig heeft", zei Sawyer. "We hoorden keer op keer dat de situatie in Haïti nu erger is dan ooit tevoren."

Bendes hebben de politie overmeesterd en experts schatten dat ze nu zo'n 80% van Port-au-Prince in handen hebben. Er zijn slechts ongeveer 10.000 politieagenten voor de meer dan 11 miljoen inwoners van het land. Volgens Human Rights Watch zijn tussen januari en juni meer dan 30 agenten gedood en zijn meer dan 400 politiefaciliteiten buiten werking vanwege criminele aanvallen.

Naast het aanhoudende geweld hebben naar schatting 5,2 miljoen Haïtianen humanitaire hulp nodig, een stijging van 20% ten opzichte van vorig jaar.

Sawyer riep ook op tot streng toezicht op de Keniaanse politie als die wordt ingezet.

Het rapport werd vrijgegeven op dezelfde dag dat demonstranten de eerste van drie geplande demonstraties in Port-au-Prince organiseerden om de afzetting van premier Ariel Henry te eisen, te midden van woede en frustratie over het toenemende geweld en de toenemende armoede.

Onder degenen die van plan waren te marcheren was Cassandre Petit, een 35-jarige moeder die een kleine buurtwinkel heeft. "Je weet niet wanneer je wordt beroofd of neergeschoten voor kauwgomgeld dat je die dag hebt verdiend", zei ze in een interview.

Petit beschuldigde de regering ervan loze beloften te doen om het leven van mensen te verbeteren en zei dat ze zelden politie door de straten ziet patrouilleren. Ze zei dat ze hoopt dat er snel een internationale politiemacht zal arriveren, zodat "ik even kan ademen."

Human Rights Watch drong er ook bij de VS, Canada, Frankrijk en andere regeringen op aan om de oprichting van een overgangsregering te steunen, met Henry aan de macht sinds de moord op president Jovenel Moïse in juli 2021.

De groep adviseerde ook dat de VS en Frankrijk hun verantwoordelijkheid erkennen "voor hun historische schade en misbruik met voortdurende gevolgen en werken aan de ontwikkeling van een effectief en echt herstelproces onder leiding van het Haïtiaanse volk."

Haïti werd 's werelds eerste zwarte republiek in 1804, waarbij Frankrijk een "onafhankelijkheidsschuld" van 150 miljoen gouden frank eiste ter compensatie van verloren slaven en land. De schuld verlamde het land, dat in 1947 klaar was met het betalen van een verminderde schuld van 90 miljoen gouden munten aan Franse en Amerikaanse banken.

Het rapport beschrijft misbruik en geweld dat plaatsvond in vier gemeenschappen in de metropool Port-au-Prince van januari tot april van dit jaar, op basis van interviews met tientallen slachtoffers en getuigen.

Een 33-jarige moeder van vier kinderen zei dat ze was geslagen en verkracht toen ze op een ochtend in april vroeg vertrok om goederen op de markt te verkopen. Ze zei dat haar zus, een moeder van drie kinderen, bij haar was en werd vermoord omdat ze zich verzette tegen een poging haar te verkrachten.

"Ze hebben haar in mijn bijzijn verbrand en haar lijk werd op een stapel met andere lijken gelegd", zei de vrouw.

Bij een andere aanval zei een 30-jarige moeder van drie kinderen dat twee mannen haar vader in het hoofd schoten en vervolgens zijn armen begonnen af te hakken met een machete. Haar 5-jarige zoon kwam om het leven toen bandieten haar huis in brand staken.

"Toen ik erin slaagde mijn huis binnen te komen, was hij in een deken gewikkeld, totaal verkoold", zei ze.

Sawyer zei dat ze het meest verrast was door het aantal gevallen van seksueel geweld en het feit dat bijna alle geïnterviewde slachtoffers geen medische zorg hadden gekregen of geen aangifte hadden gedaan bij de politie.

Artsen Zonder Grenzen zei dat het tussen januari en mei van dit jaar meer dan 1.000 slachtoffers van seksueel geweld heeft geholpen, bijna twee keer zoveel als in dezelfde periode vorig jaar.

Ontvoeringen en moorden zijn ook toegenomen.

Van januari tot juni kwamen meer dan 2.000 mensen om het leven, een stijging van bijna 125% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Volgens het VN Integrated Office in Haïti werden in die maanden meer dan 1.000 ontvoeringen gemeld.

"De Haïtiaanse regering heeft gefaald om mensen te beschermen tegen het geweld van criminele groeperingen. Voor degenen die in de getroffen gebieden wonen, bestaan de politie en andere autoriteiten nauwelijks", aldus Human Rights Watch.

Meer dan 190.000 Haïtianen zijn sinds vorig jaar gedwongen hun huizen te ontvluchten, sommigen hebben het land verlaten en velen verblijven in geïmproviseerde onderkomens met erbarmelijke hygiëne.