Column: Wereldnieuws nader belicht
26 Jun, 00:59
foto
Marten Schalkwijk


Nieuwe initiatieven op gebied van klimaatfinanciering

Vrijdag is de topconferentie in Parijs om te komen tot afspraken voor klimaatfinanciering afgerond. De initiatiefnemers van de topconferentie in Parijs zijn de Franse president Emmanuel Macron en premier Mia Mottley van Barbados. Mevr. Mottley timmert internationaal flink aan de weg en Barbados heeft in september vorig jaar het Bridgetown initiatief gelanceerd om meer middelen vrij te maken voor klimaatfinanciering en schuldverlichting. In mijn column van 4 februari heb ik hier wat meer over geschreven. Voorafgaand aan de conferentie werd een open brief van een aantal regeringsleiders hierover gepubliceerd. In deze column gaan we na wat dit heeft opgeleverd?

Open brief over hervorming financieringsinstellingen
In een open brief hebben 13 regeringsleiders van verschillende landen - waaronder Brazilië, de VS, Frankrijk, Zuid-Afrika, Japan en Barbados - aangedrongen op een nieuw systeem van financiering om armoede en klimaatverandering te bestrijden.
Wij geloven dat rechtvaardige ecologische transities die niemand aan hun lot overlaten een krachtige impuls kunnen geven om armoede te verlichten en inclusieve en duurzame ontwikkeling te ondersteunen. Dit vereist algemene lange termijn investeringen om ervoor te zorgen dat alle landen deze kans kunnen grijpen…. We  hebben ook nieuwe economische modellen nodig die de immense waarde van de natuur voor de mensheid erkennen..”
“Wij erkennen dat voor het behalen van onze ontwikkelings- en klimaatdoelstellingen, inclusief de strijd tegen honger, armoede en ongelijkheid; aanpassing aan klimaatverandering; en het voorkomen, minimaliseren en aanpakken van verlies en schade, nieuwe, innovatieve en duurzame financieringsbronnen nodig zullen zijn, zoals terugkopen van schulden, betrokkenheid van sectoren die floreren dankzij globalisering, en meer vertrouwde koolstof- en biodiversiteitskredietmarkten.”
“Een topprioriteit is het voortzetten van de ambitieuze hervorming van ons systeem van multilaterale ontwikkelingsbanken, voortbouwend op het bestaande momentum.


In de brief wordt aangegeven dat er voldoende financiering moet zijn voor het bestrijden van armoede en de negatieve gevolgen van klimaatverandering. Dat het vooral gaat om publieke financiering, maar ook het betrekken van private financiering. U kunt de brief hier zelf lezen. Op basis van deze brief werd verwacht dat de topconferentie van Parijs inderdaad vergaande hervormingen zou opleveren.

Resultaat Parijs

President Macron van Frankrijk heeft aan het eind van de conferentie een samenvatting gegeven. Hij noemde het geheel de “Paris Consensus for People and Planet”. Het doel van de conferentie was om met name ontwikkelingslanden te voorzien van meer financiering in moeilijke tijden. De Covid pandemie en de oorlog in Oekraïne hebben flink wat geld gekost, terwijl ook de effecten van klimaatverandering (m.n. rampen) veel geld kosten. Daardoor zijn veel landen in de schulden geraakt en is de overheid via de gewone begroting niet in staat om schulden af te lossen, alle kosten te dragen en daarbij ook armoede bestrijden. Suriname is ook in deze positie terecht gekomen.

Men is het eens dat landen niet moeten kiezen tussen het bestrijden van armoede en zich inzetten voor klimaatverbetering. Zij moeten beide doen en daar is meer financiële ruimte voor nodig. Er zijn echter vele biljoenen euros aan investeringen nodig -in plaats van miljarden- om de planeet te beschermen tegen opwarming. Dat geld is er nog niet. 

In een wereld waar klimaat gerelateerde rampen in frequentie toenemen, is er een wereldwijd veiligheidsnet nodig om de meest kwetsbare landen te beschermen en hen voldoende financiële middelen te geven wanneer ze dat het meest nodig hebben.” Hiermee wordt bedoeld dat de schuldenlast van landen die met rampen geconfronteerd worden, verlicht moet worden en de Wereldbank heeft die toezegging gedaan. Ook komen er extra middelen vrij voor het bestrijden van armoede en de effecten van klimaatverandering. De eerder toegezegde USD 100 miljard per jaar voor klimaatfinanciering zal ook vrijkomen. Verder werden veel initiatieven gemeld om klimaatverandering tegen te gaan en beleid van ontwikkelingsbanken bij te stellen in die richting. Verder zal men zich inzette om private financiering te mobiliseren. De samenvatting van 8 bladzijden kunt u zelf lezen. Er is ook een roadmap voor de komende twee jaren gemaakt om de doelen te bereiken.


 
Kritische kanttekeningen
Het belangrijkste doel om de internationale financiële instituten zoals de Wereldbank en het IMF te transformeren is niet bereikt. De westerse landen willen niet te veel financiële macht uit handen geven. De instituten zelf lijken wel wat gevoeliger te zijn voor de klachten vanuit het Zuiden, maar het drastisch veranderen van de financiële structuren lijkt te ver gaan voor hen. Ook zal men leningen van landen in nood niet kwijtschelden, maar opschorten of nieuwe leningen verstrekken. Premier Mottley was daarin teleurgesteld en haalde aan dat de Westerse landen voor zichzelf wel altijd oplossingen bedenken, maar niet voor de ontwikkelingslanden. President Lula vond dat men de grote instituten blijft beschermen, waardoor de rijke landen rijk blijven en de arme landen arm blijven.

Een belangrijk doel was om veel serieuzere maatregelen te treffen om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Het tempo is te traag en de middelen zijn niet toereikend. De ontwikkelingslanden hebben naar schatting USD 2,4 biljoen per jaar aan middelen nodig om uitstoot van gassen tegen te gaan en de effecten van klimaatverandering te bestrijden.
Ook daar is onvoldoende vooruitgang in geboekt. De topconferentie heeft dus niet de grote resultaten opgeleverd, maar wel een roadmap voor meer maatregelen opgeleverd. Gehoopt wordt dat men zich aan de roadmap houdt, want de tijd is erg kostbaar geworden in de strijd om behoud van onze planeet.

Marten Schalkwijk
Politiek analist
Advertenties

Monday 06 May
Sunday 05 May
Saturday 04 May