Column: Wat leren we hiervan?
10 May, 00:59
foto
Hans Breeveld


Nog galmen de gebeurtenissen van Pikin Saron en Maripaston na. Branden, doden, gijzelingen en materiële schade. Te vaak zien wij deze gebeurtenissen als on-Surinaamse taferelen. De militaire coup van 1980 werd zo gezien, maar ook de moorden van 8 december 1982 werden als on-Surinaams bestempeld. Wij moeten er ondertussen wel rekening mee houden dat alle gebeurtenissen die zich waar ter wereld dan ook voordoen via massamedia elke dag ook aan ons worden gepresenteerd. Het imiteergedrag doet de rest.

Hetgeen gebeurde in de Para heeft natuurlijk ook een historische basis. Tot juli 1986 – het begin van de binnenlandse oorlog - was er een duidelijke verdeling van de mensen die woonden in de kuststreek en de mensen die woonden in het binnenland. Het scheen dat de mensen in het binnenland trots waren op hun cultuur en deze ten koste van alles wilde behouden. De Binnenlandse Oorlog bracht daar een resoluut eind aan. Er volgde vanuit het binnenland een ongecontroleerde stroom van mensen – net als bij alle geweldconflicten – naar veiligere oorden. Tijdens de Binnenlandse Oorlog werd nieuw leven gepompt in de goudsector. De strijders die zich hadden verenigd in de Junglecommando moesten in hun levensonderhoud voorzien.

De naoorlogse periode bracht verandering in de gezagsstructuren.  Het gezag van de traditionele gezagsdragers in het binnenland kwijnde weg. De macht was niet meer bij hen, maar bij de dragers van wapens. Sociale controle – belangrijk bij tribale volken – werd een museum stuk. Niet alleen deden steeds meer stadse waarde en normen hun intreden; ook introduceerden de zuiderburen - die meerdere graantjes wilde meepikken van de rijkdommen in het binnenland – hun zeden en gewoonten. Vanuit Paramaribo werden politieke vriendjes en vriendinnetjes gezegend met concessies, soms zelfs binnen leefgemeenschappen van de Marrons en Inheemsen.

Terwijl een nieuwe levensstijl zich ontwikkelde in het binnenland nam de werkgelegenheid daar af. Werkzaamheden waardoor binnenlandbewoners in het levensonderhoud zouden kunnen voorzien werden als illegaal bestempeld. Ondertussen zagen de tribale volken de natuurlijke rijkdommen in steeds groter trucks hun leefgebieden verlaten.
De wetten van de traditionele volken schenen niet meer te tellen. De paradigma verandering schijnt weinig te zijn gecommuniceerd met de traditionele bewoners van die gebieden. De Inheemsen en Marrons werd een wet in het vooruitzicht gesteld die moest zorgdragen voor het waarborgen van hun grondenrechten.

Na decennialang wachten leek deze wet een kayanagranman. Voor de Inheemsen en de marrons scheen het glas ondertussen tot barstens toe gevuld. Voertuigen moesten het ontgelden. Het lijkt dat een dialoog tussen regeerders en bewoners van die gebieden, maar ook een dialoog tussen de regering en mensen in Paramaribo veel onheil had kunnen voorkomen.

Overigens hebben opeenvolgende regeringen er onvoldoende rekening mee dat de grondwet zegt:
Natuurlijke rijkdommen en hulpbronnen zijn eigendom van de natie en dienen te worden ingezet in de economische, sociale en culturele ontwikkeling. De natie heeft het onvervreemdbaar recht om volledig bezit te nemen van de natuurlijke hulpbronnen, ten einde deze aan te wenden ten behoeve van de economische, sociale en culturele ontwikkeling van Suriname.

Alle regeerders - geen één uitgesloten - moeten nu gaan inzien dat de hulpbronnen van Suriname niet slechts enkele ten goede moeten komen, maar ALLEN. Het is beledigend dat enkelen in Suriname stinkend rijk worden met inkomens verkregen door het verhandelen van Surinames natuurlijke hulpbronnen, terwijl anderen in grote armoede hun dagen op deze wereld moeten slijten.
Het is dan ook prijzenswaardig dat de Marinus Bee, voorzitter van De Nationale Assemblee zich niet door buitenstanders de les heeft laten lezen en manmoedig verder gaat met het behandelen van de wet op Grondenrechten.
We moeten wel de gelederen in Suriname sluiten. Er schuilen namelijk nog andere gevaren.

Het aantreden van president Luiz Inácio Lula da Silva op 1 januari 2023 laat ons nu reeds een ander Brazilië zien dan onder Jair Bolsonaro. Maar terwijl de wereld applaudisseert voor Lula als de verdediger van het milieu en de belangen van de inheemse volken van Brazilië en de oorlog heeft verklaard aan de illegale mijn- en bosbouwers, moeten wij in Suriname ernstig nagaan wat dit voor Suriname kan betekenen. Wij mogen niet over het hoofd zien dat duizenden gevaarlijke goudzoekers op het punt staan Brazilië te verlaten en Suriname een mogelijke destiny kan zijn. Het is dan ook zaak dat Suriname in overleg treedt met de Braziliaanse regering om na te gaan wat wij gezamenlijk kunnen doen om onze grenzen optimaal te bewaken en “op slot” te kunnen doen voor onheil stichters. Bij een invasie van deze hardliners, zal het gebeuren bij Pikin Saron en Maripaston kinderspel blijken te zijn. Het is beter fu unu dringi dresi, wakti siki, dan onderling gekibbel.

Hans Breeveld
Advertenties

Thursday 21 September
Wednesday 20 September
Tuesday 19 September