Een luchtfoto van een illegaal mijnbouwkamp, bekend als garimpo, tijdens een operatie van het Braziliaanse Instituut voor Milieu en Hernieuwbare Natuurlijke Hulpbronnen (Ibama) tegen de ontbossing van het Amazonegebied op het grondgebied van Yanomami in de deelstaat Roraima, Brazilië. (Foto's: AFP)
De Braziliaanse justitiele autoriteiten schatten dat ten minste 15.000 mensen het beschermde Amazone-regenwoud zijn binnengevallen, en de inheemsen een rampspoed hebben gebracht.
Een officier van het Braziliaanse Instituut voor Milieu en Hernieuwbare Natuurlijke Hulpbronnen (Ibama) in een illegaal mijnbouwkamp in de deelstaat Roraima.

Illegale mijnbouw nam sterk toe tijdens het presidentschap van Jair Bolsonaro (2019-2022), die voorstander was van het openstellen van inheemse landen voor dergelijke activiteiten.

De Braziliaanse autoriteiten hebben hun strijd tegen illegale mijnbouw in gebieden die worden bewoond door de inheemse Yanomami-bevolking geïntensiveerd door helikopters over het Amazone-oerwoud te sturen op zoek naar clandestiene opgravingen. Van bovenaf zien zwaarbewapende politie en ambtenaren van het Ibama-milieubureau een kamp: een bruin stuk ontbost land midden op het uitgestrekte groene tapijt dat de Amazone is.

Er zijn geïmproviseerde slaapvertrekken, een keuken en badkamers. Het geluid van ronkende motoren geeft aan dat de mijnwerkers niet ver weg zijn.

Overheidsagenten hebben illegale bewegingen op de twee belangrijkste rivieren van het gebied al geblokkeerd, zei Felipe Finger, een Ibama-coördinator. "Nu beginnen we aan een nieuwe fase - om deze mijnbouwoperaties aan te vallen, deze kampen op te breken en te neutraliseren."

De "garimpeiros" of illegale mijnwerkers die de helikopters zien, vluchten de jungle in en laten zakken cassiteriet - tindioxide-rijk erts dat bekend staat als "zwart goud" - achter dat ze verkopen aan commerciële kopers.

Terwijl soldaten in camouflagekleding het kamp in brand steken, ondervragen agenten een 36-jarige mijnwerker die niet kon ontsnappen.

"Er komt geen einde aan de illegale mijnbouw – het heeft niets te maken met Lula of Bolsonaro", zegt hij, verwijzend naar de huidige linkse president en zijn rechtse voorganger. De mijnwerker, die Eduardo als zijn naam gaf, zei dat hij 5.000 reis (US$ 1.000) per week kon verdienen door in het kamp te werken, en voegde eraan toe: "Waar kun je dat verdienen in de stad?"

Yanomami-leiders zeggen dat zo'n 20.000 clandestiene mijnwerkers hun territorium zijn binnengevallen, inheemse volkeren hebben gedood, vrouwen en adolescenten seksueel hebben misbruikt en rivieren hebben vervuild met het kwik dat ze gebruiken om goud van sediment te scheiden.

In januari opende de federale politie een onderzoek naar mogelijke genocide in verband met het misbruik van de Yanomami en hun hulpbronnen door de mijnwerkers.

De actie kwam nadat uit een officieel rapport bleek dat vorig jaar ongeveer 100 jonge kinderen in het gebied waren overleden, sommigen door ondervoeding.

"We hebben last van diarree en braken. We hebben geen gezondheidszorg. Mensen lijden honger en we hebben niets te eten", zei een Yanomami.

In januari opende de federale politie een onderzoek naar mogelijke genocide in verband met het misbruik door de mijnwerkers van de Yanomami en hun hulpbronnen. (Foto: AFP)

De Braziliaanse luchtmacht heeft een veldhospitaal geïnstalleerd in Boa Vista, de hoofdstad van de noordelijke deelstaat Roraima, en het leger zei dat het zo'n 130 patiënten per helikopter heeft geëvacueerd vanaf afgelegen locaties.

Illegale mijnbouw nam sterk toe tijdens het presidentschap van van Jair Bolsonaro in de periode 2019-2022. Bolsonaro was voorstander van het openstellen van inheemse gebieden voor dergelijke activiteiten.