Excuses maak je samen…
“Het is te lang geleden en excuses aanbieden is gratuit.” Woorden van de Nederlandse premier Mark Rutte die wij Surinamers moesten aanhoren. Het slavernijverleden zou volgens hem geen impact hebben op de huidige generatie. Nu is het dezelfde Rutte die tot inkeer is gekomen, maar zich zoals politiek Nederland hem kent, nu ook de excuses wil framen. Mark mag, maar de gekozen Surinaamse leiders mogen het initiatief niet uit handen geven en zich gewillig de leiband laten omdoen. We kennen het kunstje van de witte superioriteit die langer dan driehonderd jaren duurde. Wie hield er de rijkdom aan over? Ja, Nederland natuurlijk.
Leed en ellende welke onze voorouders is aangedaan heeft generaties doorgewerkt. Toen werden slaven en contractarbeiders niet gezien als mens maar als vee dat geen gevoel had, dus ook geen leed of vreugde kende. Helaas voor de witte elite, ons gevoel heeft ons nooit in de steek gelaten. Wij die eronder hebben geleden en nog steeds lijden, wij hebben de witte slavendrijvers erop geattendeerd. Keer de rollen niet om. Die excuses zijn geen aangelegenheid van de slavendrijvers. De nazaten van slaven hebben dat afgedwongen. Wij hebben niet alleen gestreden, wij hebben ook geleden. Maar, het tempo waarop dat moet gebeuren is helemaal fout. Waarom ineens zo’n haast?
Wij stellen de witte Nederlandse politieke elite in de gelegenheid om samen inhoud te geven aan hoe de excuses er uit moeten zien. Het gaat om meer dan verzachtende woorden alleen. Het is meer dan sorry zeggen en overgaan tot de orde van de dag. Excuses voor het Nederlandse slavernijverleden is veel meer dan dat.
Toen Suriname onafhankelijk werd in 1975, werden wij op onszelf teruggeworpen. We werden afgescheept met een schijntje in vergelijking met onze ‘gedwongen bijdrage’ aan de verrijking van kolonisator Nederland. We zijn intussen ouder en wijzer geworden. Het politieke eenrichtingsverkeer is nu een politiek van gelijken. En gelijken hebben het recht te eisen waar zij recht op hebben. Recht dat ons eeuwen is onthouden.
En weet je wat nog schandelijker is? Nederland stuurt niet Willem-Alexander, koning van het koninkrijk der Nederlanden, om op 19 december excuses aan te bieden. Mark Rutte stuurt Franc Weerwind, een nazaat van slaven, een echte zwarte futuboy om zo het eigen gezicht te verschonen. Behalve dat dit weerzinwekkend is, vraag ik mij af of deze goede man Franc Weerwind wel beseft wat zijn positie wordt in de gehele slavernijgeschiedenis.
Armand Zunder heeft de vinger op de zere plek gelegd. “Het is het toppunt van onverschilligheid, arrogantie en respectloosheid.” Beter had hij het niet kunnen verwoorden. Maar dit is vooralsnog een achterhoedegevecht. Wie zet voor ons de aanval in? Ik heb geen verzet van de president gehoord of gezien. Geeft de president de regie van deze voor Suriname historische gebeurtenis uit handen? A no kan. Awansi yu e pina, awansi yu na begiman, yu abi wan yeye tu di e tyari yu.
De president kan het voor hem ongunstige tij voor één moment even keren door eens zijn oren te luister te leggen bij ZIJN Srananmans. Ook hij kan Nederland voor even de wacht aanzeggen. Een paar maanden of jaren wachten om daarna met een wederzijds gedragen excuus te komen, zal een historische kentering zijn in de eeuwenoude relatie van meester en knecht. Willem-Alexander had in feite al jaren geleden het voortouw moeten nemen in het onderzoek naar de rol van het Nederlandse koningshuis in het slavernijverleden. Dat onderzoek gaat drie jaren duren. We kunnen dus nog even wachten met excuses. Slavernij heeft immers meer dan driehonderd jaren geduurd. Al dat leed zal gezuiverd moeten worden. En ook Nederland zal zich daarin moeten schikken.
Leg je armen om mijn schouders en sta naast mij. Dat is wat Srananmans nodig hebben. Meer nog als blijkt dat voormalig kolonisator Nederland haar oude rol weer vervult. Dat symbool moet sterk zijn. President, laat onze eigen mensen niet vallen want Mark Rutte laat zijn eigen samenleving ook niet vallen. Integendeel, elke handeling, elke ontwikkeling heeft als uitgangspunt versterking van Nederland en de Nederlander, niet het persoonlijke belang. Ik verwacht eenzelfde houding van de Surinaamse president voor deze keer. Het is Nederland dat ons tot elkaar heeft veroordeeld. Noem het een straf, noem het een vloek. Het is onze kunu. Wij nemen samen een wasi.
Stuart Rahan
Srananman
taknangami@live.nl
Vandaag
Gisteren
- God luistert niet
- ABOP houdt wrange smaak over aan ondersteuning coalitie
- Ori pleit voor nationaal instituut voor geschiedenis en cultuur
- PAHO: Sterfte niet-overdraagbare ziekten in de Amerika’s met 43% gestegen
- Directeur JusPol Sharma Lakhisaran overleden
- Alle 34 coalitieleden ondersteunen Simons en Rusland
- VN-rapport: Droogte is wereldwijd groeiende ramp
- Eerste Surinamer behaalt prestigieuze Registercontroller-titel aan AdeKUS
- Vijfde verdachte aangehouden op Zanderij in ripzaak Sunparklaan
- Benadering van het vraagstuk: Tijdelijke combinatie lid DNA en presidentschap!
- Advocaat Dubois: Handelingen Kromosoeto discutabel, maar niet strafbaar
- Een zonnige morgen met onweersbuien in de middag
- TotalEnergies: Baja-ontdekking geïntegreerd in GranMorgu-project
- SEOB waarschuwt voor druk op SRD en overheidsbegroting
- Column: Formateur: ja of nee?
- Brunswijk roept structuren bijeen na topoverleg
Eergisteren
- China vult leemte op in Cuba terwijl Russische beloften uitblijven
- Keti Koti 2025: Herdenken met oog op de toekomst
- Van bos naar bord: de potentie van açaí-yoghurt voor Suriname
- Korpschef benadrukt maatschappelijke rol bij 130-jarig bestaan
- Ontslagverzoek Hakrinbank afgewezen: Klokkenluider had recht op bescherming
- In Memoriam Patricia Etnel
- AdeKUS-Infra studenten winnen 3e prijs bij regionale ontwerpwedstrijd
- President spreekt volk toe op 162e herdenking van afschaffing slavernij
- Kantonrechter spreekt ondernemer Van den Bergh vrij van rechtsvervolging
- Tijdelijke combinatie lid DNA en President: constitutionele noodzaak?
- Regen en onweersbuien op 1 juli
- Trump legt strenger Amerikaans beleid op aan Cuba
- Column: Laat alle 34 coalitieleden tekenen voor president en vicepresident
- 4 jaar cel voor Midema ontvoering van Rodney Cairo