Pelosi vol lof over Taiwan, China woedend om bezoek

De voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, heeft Taiwan vandaag, woensdag, verlaten nadat ze solidariteit had gezworen en de democratie had geprezen. China toonde zijn verontwaardiging over het hoogste bezoek van de VS aan het eiland in 25 jaar met een uitbarsting van militaire activiteit in de omringende wateren, het ontbieden van de Amerikaanse ambassadeur in Beijing en het stopzetten van verschillende landbouwimporten uit Taiwan.

Volgens het Taiwanese ministerie van Defensie zouden sommige van de geplande militaire oefeningen van China plaatsvinden binnen het 12 zeemijlen zee- en luchtgebied van Taiwan.

Pelosi arriveerde met een congresdelegatie op haar onaangekondigde maar nauwlettend gevolgde bezoek laat op dinsdag. Ze tartte de herhaalde waarschuwingen van China en zei dat haar bezoek een onwankelbaar Amerikaans engagement voor de Taiwanese democratie aantoont.

"Onze delegatie is naar Taiwan gekomen om ondubbelzinnig duidelijk te maken dat we Taiwan niet in de steek zullen laten", zei Pelosi tegen de Taiwanese president Tsai Ing-wen, die door Beijing wordt verdacht van het streven naar formele onafhankelijkheid - een rode lijn voor China. "Nu, meer dan ooit, is Amerika's solidariteit met Taiwan cruciaal, en dat is de boodschap die we hier vandaag brengen", zei ze tijdens haar bezoek van ongeveer 19 uur.

Pelosi, een lange tijd China-criticus, vooral op het gebied van mensenrechten, ontmoette een voormalige Tiananmen-activist, een boekhandelaar uit Hong Kong die was vastgehouden door China, en een Taiwanese activist die onlangs door China is vrijgelaten.

Woede op het vasteland over het verzet van de 82-jarige democraat tegen Beijing was overal in de Chinese sociale media duidelijk te zien, met een blogger die schreeuwde: "deze oude duivelin, ze durft echt te komen!"

De laatste Amerikaanse parlementsvoorzitter die naar Taiwan ging, was Newt Gingrich, in 1997. Maar Pelosi's bezoek komt te midden van de sterk verslechterende Chinees-Amerikaanse betrekkingen, en in de afgelopen kwart eeuw is China naar voren getreden als een veel machtigere economische, militaire en geopolitieke macht.

China beschouwt Taiwan als een deel van zijn grondgebied en heeft nooit afstand gedaan van het gebruik van geweld om het onder zijn controle te brengen. De Verenigde Staten waarschuwde China om het bezoek niet te gebruiken als voorwendsel voor militaire actie tegen Taiwan.

Als vergelding kondigde de Chinese douane een schorsing aan van de invoer van citrusvruchten, gekoelde witgestreepte hairtail en bevroren horsmakreel uit Taiwan, terwijl het ministerie van Handel de export van natuurlijk zand naar Taiwan verbood.

Hoewel er weinig tekenen waren van protest tegen Amerikaanse doelen of consumptiegoederen, was er een aanzienlijke politieaanwezigheid buiten het Amerikaanse consulaat in Shanghai, wat meer veiligheid dan normaal leek te zijn  buiten de ambassade in Beijing.

Militaire oefeningen
Kort na de aankomst van Pelosi kondigde het Chinese leger gezamenlijke lucht- en zeeoefeningen aan in de buurt van Taiwan en testlanceringen van conventionele raketten in de zee ten oosten van het eiland, waarbij het Chinese staatspersbureau Xinhua beschreef als live-vuuroefeningen en andere oefeningen rond Taiwan die van donderdag tot zondag worden gehouden.

Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat het bezoek van Pelosi de vrede en stabiliteit in de Straat van Taiwan ernstig schaadt, "een ernstige impact heeft op de politieke basis van de betrekkingen tussen China en de VS en een ernstige inbreuk vormt op de soevereiniteit en territoriale integriteit van China."

Voor Pelosi's aankomst zoemden Chinese gevechtsvliegtuigen langs de lijn die de Straat van Taiwan scheidde. Het Chinese leger zei dat het zeer alert was en "gerichte militaire operaties" zou lanceren als reactie op het bezoek van Pelosi.

De nationale veiligheidswoordvoerder van het Witte Huis, John Kirby, zei na Pelosi's aankomst in Taiwan dat de Verenigde Staten "niet geïntimideerd zal worden" door China's dreigementen of oorlogszuchtige retoriek en dat er geen reden is waarom haar bezoek een crisis of conflict zou veroorzaken.

Kirby zei dat China zou kunnen deelnemen aan "economische dwang" jegens Taiwan, eraan toevoegend dat de impact op de betrekkingen tussen de VS en China de komende dagen en weken zal afhangen van de acties van Beijing.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, besprak het potentieel van Pelosi's bezoek met zijn tegenhanger Wang Yi tijdens een G20-bijeenkomst in Bali vorige maand, en zei dat een dergelijke reis volledig Pelosi's beslissing zou zijn en onafhankelijk zou zijn van de Amerikaanse regering, zei een hoge Amerikaanse functionaris woensdag.

'China's ambitie'
De Verenigde Staten heeft geen officiële diplomatieke betrekkingen met Taiwan, maar is door de Amerikaanse wet verplicht om Taiwan de middelen te geven om zichzelf te verdedigen. China beschouwt bezoeken van Amerikaanse functionarissen aan Taiwan als een bemoedigend signaal naar het pro-onafhankelijkheidskamp op het eiland. Taiwan verwerpt de soevereiniteitsclaims van China en zegt dat alleen het Taiwanese volk kan beslissen over de toekomst van het eiland.

Het Taiwanese leger verhoogde zijn alertheidsniveau. Het ministerie van Defensie zei dat dinsdag 21 Chinese vliegtuigen zijn identificatiezone voor luchtverdediging zijn binnengekomen en dat China probeerde belangrijke havens en steden te bedreigen met oefeningen in de omliggende wateren.

"De zogenaamde boorgebieden vallen binnen het drukste internationale kanaal in de Indo-Pacifische regio", vertelde een hoge Taiwanese functionaris die bekend was met zijn veiligheidsplanning woensdag aan Reuters.

"We kunnen China's ambitie zien: de Straat van Taiwan te maken tot niet-internationale wateren en het hele gebied ten westen van de eerste eilandenketen in de westelijke Stille Oceaan tot zijn invloedssfeer maken", zei de persoon.

Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat het niet heeft gezien dat zijn militaire oefeningen rond Taiwan problemen met de vrijheid van navigatie hebben veroorzaakt.