De Mexicaanse president Andres Manuel Lopez Obrador en zijn Cubaanse ambtgenoot Miguel Diaz-Canel lopen naast hun echtgenoten Lis Cuesta en Beatriz Gutierrez voor de top van de Gemeenschap van Latijns-Amerikaanse en Caribische Staten (CELAC), wordt gehouden in Mexico-Stad, Mexico. (Foto via Reuters)
De presidenten van onder meer Argentinië, Bolivia, Cuba en Peru zullen zaterdag bijeenkomen op de top van de Gemeenschap van Latijns-Amerikaanse en Caribische Staten (CELAC), voor een bijeenkomst die recent gekozen leden van een "roze tij" van linkse leiders zal bijeen brengen. President Chan Santokhi woont de top ook bij.

Mexico organiseert de zesde top van het regionale orgaan en 16 leiders hebben hun aanwezigheid bevestigd, zei de Mexicaanse minister van Buitenlandse Zaken Marcelo Ebrard.

CELAC zal de reactie van de regio op de pandemie bespreken, evenals de oprichting van een fonds om te reageren op rampen als gevolg van klimaatverandering.

Politiek links van Latijns-Amerika boekte zijn grootste vooruitgang met de eerste "roze tij" van socialistische leiders in de vroege jaren 2000. Samen met de Mexicaanse president Andres Manuel Lopez Obrador, omvat de nieuwe golf van linkse Latijnse leiders die naar verwachting tot de staatshoofden bij CELAC zullen behoren de Peruaanse Pedro Castillo, de Boliviaanse Luis Arce en de Argentijnse Alberto Fernandez.

Er wordt ook verwacht dat Mexico, als president pro tempore van CELAC, zal aandringen op een uniform voorstel om de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) te vervangen of te hervormen. Sommige CELAC-leden zien OAS als een "interventionistisch" instrument van de Verenigde Staten en zou er een nieuw orgaan nodig zijn om de landen in de regio te vertegenwoordigen.

Lopez Obrador heeft eerder gezegd dat de OAS moet worden vervangen door "een echt autonoom lichaam, een die niemands lakei is".

Voorafgaand aan de top woonde de Cubaanse president Miguel Diaz-Canel donderdag een uitbundige militaire parade bij op de 200ste verjaardag van de onafhankelijkheid van Mexico. De reis van Diaz-Canel naar Mexico is het eerste buitenlandse bezoek van de Cubaanse leider sinds grote protesten het eiland in juli overspoelden, waardoor de communistische regering werd geschokt terwijl ze worstelt om de coronapandemie en het tekort aan voedsel, brandstof en medicijnen te beheersen.

Mexico gooide tijdens de demonstraties een reddingslijn naar Havana door schepen geladen met brandstof-, voedsel- en zuurstoftanks te sturen. Diaz-Canel, die één van de eregasten was op een militaire parade op Onafhankelijkheidsdag in Mexico-Stad, zei dat de hulp op een cruciaal moment kwam, aangezien Cuba leed onder "de verwoestingen van een multidimensionale oorlog", verwijzend naar de verlammende Amerikaanse blokkade van de eiland.

"Onder het vuur van die totale oorlog heeft de solidariteit van Mexico met Cuba bij ons volk meer bewondering en diepe dankbaarheid gewekt", zei hij in een toespraak na de parade. Diaz-Canel bedankte Mexico voor zijn steun.

Sommigen vonden de presentatie van de Cubaanse leider op Onafhankelijkheidsdag ongepast. De voormalige Mexicaanse president Felipe Calderon schreef op zijn Twitter-account dat "het onaanvaardbaar is om zo'n prominente plaats te geven aan de tweehonderdjarige onafhankelijkheidsviering van het land aan een dictator die tientallen Cubanen heeft opgesloten".

Lopez Obrador heeft er echter ook een prioriteit van gemaakt om goede betrekkingen met de VS te onderhouden. Te midden van toenemende bezorgdheid in de regering van president Joe Biden over de toestroom van migranten aan de grens tussen de VS en Mexico, is Mexico doorgegaan met het blokkeren van migrantenkaravanen en het opvangen van teruggestuurde migranten.

Op donderdag gaf Biden een verklaring af waarin hij Mexico feliciteerde met het jubileum en merkte op: "Mexico is één van onze meest gewaardeerde partners. Samen zijn we in staat om onze vele wederzijdse belangen te behartigen en samen te werken om gedeelde uitdagingen aan te gaan."