Iraanse beste nucleaire wetenschapper vermoord

De oudste nucleaire wetenschapper van Iran, Mohsen Fakhrizadeh, is vermoord in de buurt van de hoofdstad Teheran. Het ministerie van Defensie heeft zijn dood bevestigd. Fakhrizadeh stierf in het ziekenhuis na een aanval in Absard, in de provincie Damavand.

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, Mohammad Javad Zarif, heeft de moord "als een daad van staatsterreur" veroordeeld. Volgens westerse inlichtingendiensten zit Fakhrizadeh achter een geheim Iraans kernwapenprogramma.

"Als Iran ooit zou kiezen voor bewapening (verrijking), zou Fakhrizadeh bekend staan ​​als de vader van de Iraanse bom", vertelde een westerse diplomaat in 2014 aan persbureau Reuters.

Het nieuws over de moord komt te midden van nieuwe bezorgdheid over de toegenomen hoeveelheid verrijkt uranium die Iran produceert. Verrijkt uranium is een essentieel onderdeel voor zowel civiele nucleaire energieopwekking als militaire kernwapens. Iran houdt vol dat zijn nucleaire programma uitsluitend voor vreedzame doeleinden is bedoeld.

Tussen 2010 en 2012 werden vier Iraanse nucleaire wetenschappers vermoord en Iran beschuldigde Israël van medeplichtigheid aan de moorden. Fakhrizadehs naam werd specifiek genoemd in de presentatie van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu over het nucleaire programma van Iran in mei 2018.

In een verklaring vandaag zei het Iraanse ministerie van Defensie: "Gewapende terroristen hebben een voertuig waarin Mohsen Fakhrizadeh, hoofd van de onderzoeks- en innovatieorganisatie van het ministerie, zat aangevallen. "Na een botsing tussen de terroristen en zijn lijfwachten raakte de heer Fakhrizadeh ernstig gewond en werd hij met spoed naar het ziekenhuis gebracht. Helaas waren de pogingen van het medische team om hem te redden niet succesvol en is hij minuten geleden overleden."

Volgens Iraanse media hebben de aanvallers het vuur op de wetenschapper in zijn auto geopend.
Persbureau Fars meldde eerder dat er een auto-explosie was in de stad Absard en getuigen meldden dat "drie tot vier personen, die terroristen zouden zijn geweest, zijn omgekomen".

Reactie
"Terroristen hebben vandaag een vooraanstaande Iraanse wetenschapper vermoord", zei de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken in een tweet. "Deze lafheid - met serieuze aanwijzingen voor de Israëlische rol - toont wanhopige oorlogszuchtige daders aan."

Zarif riep de internationale gemeenschap op "deze daad van staatsterreur te veroordelen". Het ministerie van Buitenlandse Zaken bracht hulde aan Fakhrizadeh als een "martelaar".

De commandant van de Islamitische Revolutionaire Garde (IRGC) heeft gezegd dat Iran de moord op de wetenschapper zal wreken. "De moord op nucleaire wetenschappers is de meest voor de hand liggende schending van de wereldwijde hegemonie om onze toegang tot moderne wetenschappen te verhinderen", zei generaal-majoor Hossein Salami.

De moord op Fakharizadeh is een klap voor de Iraanse veiligheids- en inlichtingendiensten, die hem moesten beschermen, zegt Jiyar Gol van BBC Persian. Sommigen in Iran geloven zelfs dat de moord zou zijn gepleegd door Iraanse veiligheidstroepen die voor Israëlische en westerse inlichtingendiensten werkten.

Mohsen Fakhrizadeh
Fakhrizadeh is de meest bekende Iraanse nucleaire wetenschapper en een hoge officier van de elite Islamitische Revolutionaire Garde. Westerse veiligheidsbronnen hebben lang over hem gesproken als buitengewoon krachtig en instrumenteel in het nucleaire programma van Iran.

Volgens geheime documenten die Israël in 2018 had verkregen, leidde hij een programma om kernwapens te maken. "Onthoud die naam", zei de Israëlische premier Benjamin Netanyahu terwijl hij Fakhrizedeh identificeerde als de hoofdwetenschapper in het programma.

In 2015 vergeleek de New York Times hem met J. Robert Oppenheimer, de natuurkundige die het Manhattan-project leidde dat tijdens de Tweede Wereldoorlog de eerste atoomwapens produceerde.

Een professor in de natuurkunde, Fakhrizadeh, zou Project Amad hebben geleid, het vermeende geheime programma dat in 1989 werd opgezet om het potentieel voor het bouwen van een atoombom te onderzoeken. Volgens het International Atomic Energy Agency (IAEA) werd het in 2003 gesloten. Het IAEA wilde hem al lang spreken als onderdeel van zijn onderzoek naar het nucleaire programma van Iran.

Het vermoeden dat Iran het programma als dekmantel gebruikte om een ​​atoombom te ontwikkelen, was voor de EU, de VS en de VN aanleiding om in 2010 verlammende sancties op te leggen.

In 2015 bereikte Iran een akkoord met zes machten - de VS, het VK, Frankrijk, China, Rusland en Duitsland - om zijn nucleaire activiteiten te beperken in ruil voor verlichting van sancties.

Israël is al lang tegen de deal gekant en de Amerikaanse president Donald Trump heeft zich in mei uit het akkoord getrokken. Joe Biden heeft echter beloofd opnieuw een overeenkomst te sluiten met Iran wanneer hij in januari het presidentschap overneemt.