Waarnemend president Gregory Rusland neemt de petitie in ontvangst.
Het Comité Reparatie Slavernijverleden Suriname heeft woensdag een petitie aangeboden aan de regering. Bij het Kabinet van de Vicepresident nam waarnemend president Gregory Rusland het document in ontvangst. Met de petitie vraagt het comité om een structureel gesprek over erkenning, excuses en herstel in aanloop naar het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima van 1–3 december 2025.

De petitie, gedragen door nazaten van tot slaaf gemaakte Afrikanen en vertegenwoordigers van inheemse gemeenschappen, bepleit dat de vereffening van het Nederlandse slavernijdossier niet langer wordt uitgesteld. Het comité wil één gezamenlijke aanpak voor materiële en immateriële schade, in lijn met het Caricom Tienpuntenplan, en verwijst naar internationale kaders zoals de VN-Verklaring van Durban (2001) en de Basisbeginselen inzake herstel (VN, 2005).

Het comité benadrukt dat herstel meer omvat dan financiële compensatie: restitutie, rehabilitatie, waarheidsvinding, garanties van niet-herhaling en structurele ontwikkeling van getroffen gemeenschappen maken er deel van uit. De ondertekenaars stellen dat erkenning en excuses die de afgelopen jaren zijn uitgesproken in Nederland, tot nu toe niet zijn gevolgd door concrete herstelmaatregelen.

Verzoeken aan de regering
Voorzitter Armand Zunder vroeg namens het comité de regering, te bevorderen dat vertegenwoordigers van nazaten en inheemse volkeren zitting krijgen in de commissie die de voorbereidingen treft voor het koninklijk bezoek. Daarnaast verzoekt het comité om tijdens het staatsbezoek een officieel gesprek te hebben met de koning over mogelijkheden voor herstel, en om een plechtig moment in Suriname waarop de koning zijn in 2023 uitgesproken excuses publiekelijk herhaalt.

Volgens het comité is het koninklijk bezoek een “uitgelezen kans” om het gesprek over herstelbetalingen formeel te openen. De petitie onderstreept dat participatie van de betrokken gemeenschappen essentieel is om herstel “effectief en adequaat” te maken en vertrouwen te versterken.

Reactie van de waarnemend president
Waarnemend president Rusland gaf aan de inzet van het comité “volledig” te begrijpen en noemde het onderwerp “van groot belang” voor de regering. Hij zei de petitie na de terugkeer van president Jennifer Simons met haar te zullen bespreken. Volgens Rusland staat de president open voor gesprek met betrokken organisaties over hun standpunten rond erkenning, reparatie en herstel.

Context en achtergronden
De petitie is het resultaat van bijeenkomsten op 11 oktober en 1 november 2025, waar het comité een herstelprogramma opstelde en afspraken maakte om “met één stem” richting stakeholders te spreken. De beweging beroept zich op de Ubuntu-filosofie (inclusiviteit, waardigheid, rechtvaardigheid, zelfbeschikking) en benadrukt dat het gebruik van termen als “gedeeld verleden” het koloniale en slavernijverleden onvoldoende recht doet.

In de petitie wordt gewezen op eerdere excuses in Nederland – door de regering (2022), het koningshuis (2023), diverse gemeenten, banken en kerken – en op de constatering dat deze niet zijn gevolgd door compenserende of structurele maatregelen richting de nazaten in Suriname. Het comité stelt dat “excuses zonder herstel” ontoereikend zijn en dat vervolgacties nodig zijn die meetbare impact hebben op het leven van de betrokken gemeenschappen.

Verder vraagt het comité aandacht voor sectoren en instituties die hun historische aandeel nog niet hebben erkend, zoals bepaalde scheepvaartmaatschappijen, verzekeraars, universiteiten en families. Ook verwijst het naar internationale en regionale processen – zoals Caricom, de Afrikaanse Unie en het VN-Decennium voor mensen van Afrikaanse afkomst – die richting geven aan beleid voor erkennen, rechtvaardigheid en ontwikkeling.

Wat het comité concreet wil
- Inspraak van nazaten en inheemse vertegenwoordigers in de officiële voorbereidingscommissie voor het koninklijk bezoek.
- Een publiek moment tijdens het staatsbezoek waarop de koning de excuses in Suriname herhaalt en de route naar herstel schetst.
- Start van een formeel overlegtraject tussen Suriname en Nederland over herstelmaatregelen, met betrokkenheid van de gemeenschappen, conform VN-kaders.

Documenten: