De Deviezencommissie waarschuwt voor een sterke toename van geldstromen naar het buitenland via stichtingen in Suriname. Volgens voorzitter Arun Sankatsing gaat het om tientallen miljoenen aan vreemde valuta die zonder duidelijke verantwoording worden uitgevoerd. De commissie scherpt daarom de controle op de herkomst van gelden aan, in lijn met de Deviezenregeling 1947 en internationale regels tegen witwassen en terrorismefinanciering.

In een brief aan de Surinaamse Notariële Beroepsorganisatie (SNB) benadrukt de Deviezencommissie dat ook stichtingen volledig vallen onder de Deviezenregeling 1947, en dat zij verplicht zijn de herkomst van hun middelen te kunnen aantonen. Sankatsing zegt desgevraagd aan Starnieuws dat de aangescherpte controles geen nieuwe maatregelen zijn, maar een uitvoering van bestaande wetgeving en internationale verplichtingen ter bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering (AML/CFT).

Notarissen die zakelijke handelingen verrichten voor dergelijke stichtingen hebben zich via de SNB beklaagd bij president Jennifer Simons en NDP fractieleider Rabin Parmessar, voorzitter van de vaste commissie voor Financiën en Planning en de Commissie Staatsuitgaven. De vereniging onder leiding van Dewnarain Kalisingh zegt dat de verscherpte controle en de eis van de Deviezencommissie om extra documentatie van stichtingen, zoals jaarverslagen, de afhandeling van transacties vertraagt. Volgens de beroepsgroep leidt de uitgebreide verificatie van geldstromen tot onzekerheid bij cliënten en een zwaardere administratieve last. De Deviezencommissie houdt echter vol dat het aangescherpte toezicht gebaseerd is op de Deviezenwet en regels ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering.
Exorbitante stijging
In haar antwoord aan de notarissen schrijft de Deviezencommissie dat de verscherpte verificatie noodzakelijk is vanwege de “exorbitante stijging” van bedragen die vallen onder de zogeheten G-uitvoerovermakingen - geldtransfers van Suriname naar het buitenland. Deze ontwikkeling kwam recent aan het licht tijdens een presentatie van de Deviezencommissie in De Nationale Assemblée. De uitvoer van gelden vertoont een sterke stijging, in het bijzonder via transacties waarin stichtingen optreden. “Dat noodzaakt tot zorgvuldige verificatie van de herkomst van middelen,” laat de Deviezencommissie de notarissen weten.

De Deviezencommissie benadrukt dat de gevraagde documenten - zoals jaarverslagen, bewijs van werkkapitaal en bankafschriften - rechtstreeks voortvloeien uit artikel 9 van de Deviezenregeling 1947. Dit artikel verplicht iedere natuurlijke of rechtspersoon om desgevraagd aan de Deviezencommissie alle inlichtingen en bescheiden te verstrekken die zij nodig acht voor haar taakuitoefening. “Eigenlijk zijn de notarissen samen met de Deviezencommissie bij wet verantwoordelijk dat bij dit soort zakelijke transacties de herkomst van de gelden duidelijk en transparant is,” zegt Sankatsing

Integriteit financieel systeem
Ook Parmessar deelt deze zienswijze. In een brief aan de beroepsvereniging van notarissen benadrukt hij het belang van een goed functionerend notarieel systeem en stelt dat de Deviezencommissie opereert binnen de Deviezenregeling 1947, de daaruit voortvloeiende beschikkingen en de AML/CFT-wetgeving (Anti-Money Laundering and Combating the Financing of Terrorism). Deze regels zijn bedoeld om de integriteit van het financieel systeem en de reputatie van Suriname te beschermen. Parmessar verwijst naar een vergadering op 9 oktober 2025 tussen de SNB, het ministerie van Financiën en Planning, de Centrale Bank van Suriname en de Deviezencommissie, waarin de verificatie van geldherkomst en het voorkomen van illegale uitstroom van deviezen werd besproken. Tijdens die bijeenkomst zijn volgens hem geen principiële bezwaren door de SNB geuit.

Parmessar wijst erop dat notarissen volgens de Wet ter voorkoming en bestrijding van Money Laundering en Terrorismefinanciering verplicht zijn cliëntenonderzoek te doen en ongebruikelijke transacties te melden bij de Financial Intelligence Unit. De strengere controles van de Deviezencommissie zijn dus geen willekeurige maatregel, maar onderdeel van de bestaande AML/CFT-verplichtingen.

Hoog risico
De parlementariër somt in zijn brief de belangrijkste wetten en besluiten op die betrekking hebben op witwasbestrijding, terrorismefinanciering en sanctiemaatregelen. In november 2025 zal Suriname tijdens de CFATF-bijeenkomst in Barbados worden geëvalueerd op naleving van deze regels. “Er zal niet alleen worden gekeken naar de aanwezigheid van wetgeving, maar ook naar de daadwerkelijke impact en toepassing ervan bij het tegengaan van witwassen en terrorismefinanciering. Dit is een nationale zaak. Jammer genoeg weigeren sommige actoren hieraan mee te werken, maar het zal niet lang meer duren voordat er geen andere keus is,” benadrukt Sankatsing.

De Deviezencommissie heeft de notarissen er tevens op gewezen dat transacties met stichtingen en grote grensoverschrijdende geldstromen volgens internationale standaarden vallen binnen de hoog-risicocategorie. Het opvragen van extra informatie is dan ook bedoeld om de risico’s van oneigenlijke uitstroom van vreemde valuta te beperken en de monetaire stabiliteit te beschermen.