Bestuurders van onafhankelijk geworden derdewereldlanden willen vaak aantonen dat er hard wordt gewerkt.
Meestal worden namen van straten veranderd. In werkelijkheid gebeurt er niets. Vaak worden ook formuliertjes gemaakt - hoe ingewikkelder, hoe indrukwekkender! Bij ons is het formuliertje in het vliegtuig internationaal berucht.

Over dit formuliertje wordt al decennialang geklaagd, maar onze ambtenaren - trots op deze grote prestatie - hebben hun politieke bazen steeds kunnen overtuigen dat het formuliertje onmisbaar is. De grote ellende is dat je tijdens een vermoeiende vlucht, misschien net even rechtop zittend in een krappe stoel, in slaap gevallen, door een stewardess uit je slaap wordt gerukt en het formuliertje in handen gedrukt krijgt. Je gaat nu een ballpoint zoeken, je paspoort uit je bagage halen en je ticket zoeken. Want al deze handelingen moet je volbrengen om dat onding in te vullen.

Daarna ga je op het formuliertje dingen invullen die allemaal al bekend zijn. Dit formuliertje geeft ook meteen een indruk van de intellectuele kwaliteiten van onze hogere ambtenaren. Opvallend is dat nooit een hogere ambtenaar of politicus zich heeft afgevraagd waarom ontwikkelde landen zo’n formuliertje niet gebruiken.

Dit doet mij denken aan een oud verhaal van een jongen, ergens bij Nickerie. Hij klom eerst in een manjaboom en voelde of een manja rijp was. Daarna klom hij uit de boom, raapte een stok van de grond en gooide die naar de rijpe manja. De laatste handelingen had hij niet hoeven doen - bij het voelen van de manja in de boom had hij die al kunnen plukken.

En zo werkt het formuliertje ook. Alle gegevens die ingevuld moeten worden, zijn al bekend bij de vliegmaatschappij. Ook de andere gegevens, zoals van welk land men vertrekt en naar welk land men gaat. Wij mogen veronderstellen dat als men van Zanderij naar Schiphol vliegt, men van Suriname naar Nederland gaat - en echt niet van Chili naar Afghanistan.

Ook wordt gevraagd welke nationaliteit men heeft, en later waar het paspoort is uitgegeven. Als ik invul dat ik de Surinaamse nationaliteit heb, is het uiteraard in Paramaribo uitgegeven en niet in Timboektoe. Weer overbodig, zoals die jongen en die manja.

De vorige regering had gevoel voor efficiency, want het formuliertje was plotseling weg! Grote blijdschap alom - maar voor korte tijd. Het formuliertje was weg uit het vliegtuig, maar floepte als een gevluchte geest uit een fles tevoorschijn op het internet. En nu veel ellendiger! Reizigers van en naar Suriname moeten nu online alsnog het inefficiënte formulier invullen.

O wee als het internet uitvalt! Wie het niet doet, mag het land niet verlaten. Het is niet te beschrijven welke taferelen zich hebben afgespeeld. Het invullen van het formulier is een stuk erger geworden dan het beroven van je rusttijd in het vliegtuig. Je moet het nu in je vrije tijd doen, op de overheidswebsite. Iedereen weet hoe onze overheid werkt: vaak offline, onduidelijke instructies - en nu nog ellendiger!

De reiziger moet nu ook een foto maken en online opsturen, en tenslotte krijg je een QR-code die je in je smartphone moet bewaren of laten uitprinten om te tonen op de luchthaven. Gekker kan het niet! Bureaucratie en tijdverspilling ten top! De overheid zorgde voor digitalization van haar bureaucratie.

Wat onze overheid moet weten, is dat digitalization is ontwikkeld om processen efficiënter te laten verlopen. Dus als informatie ergens is ingevoerd, hoeft die nergens anders nogmaals te worden ingevoerd. Op elke andere plek waar het nodig is, komt het via een digitale koppeling ogenblikkelijk terecht.

Als mijn vingerafdruk op Schiphol wordt gescand, herkent men die zelfs na een jaar op het politiebureau in Zeist. Kom ik te overlijden na een aantal jaren en geven mijn kleinkinderen dat op in Groningen, dan verdwijnt met een druk op de knop alle info over mijn vingerafdruk van alle computers in Nederland.

Ambtenaren blijven helaas ambtenaren. Hopelijk weet onze nieuwe regering de juiste mensen te vinden die kunnen onderzoeken waarom ontwikkelde landen dit probleem niet hebben - en wij wel. Wij leven in een vreemde wereld: enorm veel geld en moeite voor iets dat niet hoeft, maar wél langer dan vijftien jaar wachten op een veterinair laboratorium of een pompgemaal.

Alle regeringen propageren de bevordering van het toerisme. Het digitale formuliertje kan echter een averechts effect hebben. In plaats van een vlucht te boeken naar ons land, slaan ze juist op de vlucht daarvoor!

Ik zal dit stuk aanbieden aan de minister die met deze kwestie te maken heeft.

Rudi Jadnanansing