Cycloon Amphan brengt dood en verderf in India en Bangladesh

Cycloon Amphan heeft een gewelddadige aanlanding gemaakt in Oost-India en Bangladesh, waardoor gemeenschappen langs de kust met woeste wind en regen worden geteisterd. Er werden bomen ontworteld en werden woningen in beide landen omvergeworpen. Vooral de Indiase stad Kolkata in West-Bengalen heeft het zwaar te verduren.

Bijna drie miljoen mensen werden geëvacueerd - de meesten in Bangladesh - voordat de zware storm toesloeg. Er zijn ten minste vijf doden gemeld. De beperkingen om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan belemmeren de nood- en hulpverlening. Maatregelen van Covid-19 en sociale afstanden hebben de massale evacuaties voor autoriteiten bemoeilijkt, aangezien de opvangcentra niet op volle capaciteit konden worden gebruikt.

De storm, de eerste supercycloon die zich sinds 1999 in de Golf van Bengalen heeft gevormd, heeft naar verwachting dodelijke stormvloeden veroorzaakt. De wind is nu afgezwakt, maar wordt nog steeds geclassificeerd als een zeer zware cycloon. "Onze schatting is dat sommige gebieden op 10 tot 15 kilometer van de kust onder water kunnen komen te staan", zegt Mrutyunjay Mohapatra, het hoofd van de Indiase meteorologische afdeling.

Amphan begon woensdagmiddag met het geselen van de Sundarbans, een mangrovegebied rond de grens tussen India en Bangladesh, waar vier miljoen mensen wonen, voordat het naar het noorden en noordoosten trok naar Kolkata, een historische stad die de hoofdstad was van de Britse Raj. Het natuurgeweld bewoog zich met windstoten tot 185 km per uur. Amphan zal naar verwachting donderdag verder trekken naar Bangladesh en later naar Bhutan.

Satya Narayan Pradhan, directeur-generaal van de National Disaster Response Force in India, zei dat het er al naar uitzag dat de impact "behoorlijk verwoestend" was geweest, vooral in arme gebieden. Hij zei dat er berichten binnenkwamen van "veel omgevallen bomen, omgevallen huizen, ontwortelde telefoonlijnen, elektriciteitspalen". Hoewel het moeilijk was om mensen uit elkaar te houden tijdens evacuaties, wordt sociale afstandelijkheid afgedwongen in cycloonschuilplaatsen, samen met hygiëneprotocollen, zei hij.

In Kolkata zeiden bewoners dat het de ergste storm was die ze in decennia hadden meegemaakt. Ze spraken over overstroomde huizen, exploderende elektriciteitstransformatoren en stroomuitval. Een man vertelde dat de grensmuren van zijn flat waren ingestort. "Ik ben in mijn huis. Ik ben al een tijdje voorbereid. Maar ik heb nog nooit zo'n storm meegemaakt", zei inwoner, Pooja Kaur. "Er is momenteel geen stroom."
Eerder was een vrijwilliger van Bangladesh Red Crescent die dorpelingen hielp te evacueren het eerste dodelijke slachtoffer nadat de boot waarin hij zich bevond, was gekapseisd bij harde wind, zei de organisatie.

Bangladesh heeft nog twee andere sterfgevallen gemeld, beide veroorzaakt door vallende bomen. In India meldden de media twee dodelijke slachtoffers, waaronder een kind in de deelstaat Orissa (ook bekend als Odisha) dat werd gedood nadat de lemen muur van het huis van zijn familie instortte.

In de Sundarbans, ook een rijk leefgebied voor Bengaalse tijgers, lijken huizen "alsof ze zijn overreden door een bulldozer", vertelde dorpeling Babul Mondal aan persbureau AFP.

India en Bangladesh gebruiken scholen en andere gebouwen als tijdelijke onderkomens, maar ze hebben meer ruimte nodig dan normaal om mensen te huisvesten met behoud van sociale afstand. De politie in West-Bengalen, die naar verwachting samen met Orissa het zwaarst getroffen deel van India zal zijn, vertelde de BBC dat mensen niet bereid waren naar de opvang te gaan omdat ze bang waren Covid-19 te krijgen.

Ambtenaren in Bangladesh vrezen dat het de krachtigste storm zal zijn sinds cycloon Sidr in 2007 ongeveer 3.500 mensen heeft gedood. De meesten stierven als gevolg van het binnenstromen van zeewater. De Indiase weerafdeling had stormvloeden voorspeld van wel 3 tot 5 meter. De stijging van de zeespiegel op deze manier kan dodelijke watermuren ver landinwaarts doen stromen, waardoor gemeenschappen worden verwoest.

De cycloon komt op het moment dat tienduizenden arbeidsmigranten doorgaan met het ontvluchten van steden voor hun dorpen tijdens de afsluiting van India om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. West-Bengalen en Orissa behoren tot de Indiase deelstaten waar grote aantallen terugkeren. Orissa annuleerde treinen en sommige districtsambtenaren vroegen de deelstaatregering om de migranten - van wie velen naar huis lopen - elders onder te brengen totdat de storm voorbij was.

Hoewel ze zich niet in het directe pad van de storm bevinden, bestaat de vrees voor honderdduizenden Rohingya-vluchtelingen die Myanmar ontvluchtten en in overvolle kampen in Bangladesh wonen, waar onlangs gevallen van coronavirus zijn gemeld. Ambtenaren zeiden dat ze honderden Rohingya die op een eiland in de Golf van Bengalen woonden, hadden ondergebracht in opvangcentra.

De VN en mensenrechtenorganisaties maken zich ook grote zorgen over Rohingya-vluchtelingen die naar hun mening op boten in de Golf van Bengalen zouden kunnen zitten. Mogelijk zitten ze nu op het pad van de storm, nadat ze hadden geprobeerd naar Maleisië en Thailand te vluchten, maar door de autoriteiten in die landen werden tegengehouden om aan land te gaan.