Waarom leest Suriname niet? Dat is de
vraag die menigeen deze oktoberdagen bezighoudt. En waarop nog geen antwoord
is. Is het de social media; de mobieltjes die eenieder de hele dag in de hand
heeft, wachtend op de talloze WhatsAppjes, de YouTube filmpjes, Instagram of
zijn de letters op papier gewoon te saai? Het lezen van boeken, tijdschriften
of (Nederlandse, Amerikaanse, Engelse) literatuur ligt al jarenlang in het
verdomhoekje. Want lezen is niet hip!
Ik durf niet zo stellig te zijn dat Suriname helemaal niet leest, maar
er is zeker concurrentie vanuit andere hoek en wel uit die van het internet,”
zegt directeur van de Schrijversvakschool Ruth San A Jong. “We gaan er wel mee
aan de slag. In oktober start de particuliere schrijversopleiding de module 'American Literature in Suriname.’ Een cursus
met als doel de Surinamer meer bekend te maken met de Amerikaanse literatuur,
en de thematiek in de Surinaamse context te plaatsen. Het worden analyses om na
te gaan wat wij eigenlijk gemeen hebben met de Amerikaanse literatuur. Denk aan
de multi-culturaliteit, etniciteit, identiteit, slavernij-geschiedenis en ons
postkoloniale bewustzijn.” Grote thema’s die tijdens de module middels
literatuur ter sprake komen in het houden van discussieseminars, het schrijven
van mini-essays en eigen reflecties. San A Jong volgde in 2018 aan de Seattle
Universiteit in de VS de studie in Amerikaanse literatuur. "Ik kwam tijdens
de training tot de ontdekking dat bepaalde verhalen zich ook zo in Suriname
hadden kunnen afspelen."
Er is veel animo voor de cursus, want tijdens de introductiedag op 9
juli in het Nationaal Archief Suriname kwamen er veel belangstellenden. Alleen
kampt Suriname met een probleem: de collectie aan Amerikaanse literatuur kun je
niet in de bibliotheken lenen. De boeken zijn er niet. Het is, zo laat San A
Jong weten, erg jammer dat er minimale Engelse en Amerikaanse literatuur ter
beschikking is, want eigenlijk heeft Suriname vanwege zijn geschiedenis en
etnische samenstelling, veel gemeen met de Amerikaanse literatuur. "Daar
brengen we met deze pilot verandering in."
Ondanks het schaarse aanbod aan Amerikaanse
literatuur ziet San A Jong toch kans de schrijfmodule op 19 oktober te starten.
In eerste instantie vragen we een bijdrage aan de deelnemers, stelt ze. Ook helpt het
bedrijfsleven een handje om aan de in totaal 10 sets van de 15 benodigde
Amerikaanse literatuurboeken te komen. CEO Chivaro Gajadien Ph.D, van de HMCS
NV groep (Human Capital management Solutions),
springt in. "Ons bedrijf doet niets anders dan dagelijks bezig zijn met mensen
en hun vooruitgang, hun carrière. Daarom ondersteunen we dit project van de
Schrijversvakschool door de boeken te schenken. Want ontwikkeling van een
persoon of land begint bij kennis. En die vergaar je door te lezen. Lezen in
welke taal ook is uiterst leerzaam. Bovendien dragen we graag ons steentje bij
aan de Amerikaanse literatuur in Suriname!"
Arjen Stikvoort