Het huisvestingsprobleem in Suriname is al tientallen jaren een grote uitdaging die maar niet lijkt te kunnen worden opgelost. Opeenvolgende regeringen beloofden dit probleem te zullen aanpakken en presenteerden daarbij ambitieuze plannen, maar degelijke huisvesting voor – met name – de kansarmen in Suriname is nog altijd een sprookje. 

Zonder uitzicht op een eigen woning delen drie en soms wel vier generaties jarenlang een klein huisje. De omstandigheden waarin deze families leven, zijn vaak erbarmelijk en soms zelfs onmenselijk te noemen. 

STREI! ziet het als haar missie om voor ieder landskind een beter woonklimaat in Suriname te creëren en huisvesting betaalbaar te maken voor alle meerderjarige Surinamers. STREI! wil dat het ministerie van Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeheer wordt losgekoppeld van de politiek. ROGB moet fuseren met het ministerie van Sociale Zaken en Volkshuisvesting, en zal hierdoor ophouden te bestaan. Bosbeheer wordt ondergebracht bij een nieuw te vormen ministerie van Economische Zaken. Er moet een nieuw grondinstituut worden opgericht, dat los komt te staan van de politiek en op parastataal niveau zal functioneren. SoZaVo moet deze transitie begeleiden.

Met deze ingrijpende maatregelen wil STREI! een einde maken aan de bureaucratie, de corruptie en de vriendjespolitiek die een domper zetten op het gronduitgiftebeleid in Suriname. In de financiële begroting van de 7 STREI!punten is voor SoZaVo SRD 35 miljoen extra gereserveerd om deze plannen te realiseren. 

Tegelijk met de herstructurering van SoZaVo moet in de wet worden opgenomen dat in eerste instantie vooral sociaal zwakkeren in aanmerking komen voor grond, zoals ook minder kapitaalkrachtige ondernemers grond moeten kunnen krijgen om een bedrijf op te zetten. Burgers die al grond bezitten, worden in principe uitgesloten van gronduitgifte, tenzij zich een relevante urgentie voordoet. 

STREI! reserveert in haar ontwerpbegroting SRD 905 miljoen voor SoZaVo. Dit ministerie zal nog SRD 100 miljoen extra toegewezen krijgen om de noden van de onderlaag van de bevolking met spoed te verlichten en een sociaal vangnet op te zetten. In de financiële nota van STREI! word er in totaal dus SRD 1040 miljoen vrijgemaakt voor SoZaVo.

Zoals gezegd, moet het ministerie van SoZaVo de transitie naar een volwaardig grondinstituut begeleiden, met als doel dat het Surinaamse grondbeleid (uitgifte en controle) professioneel wordt uitgevoerd en beheerd. Er moet ook een klachtenautoriteit (ombudsman) in het leven worden geroepen, die eventuele klachten onafhankelijk zal beoordelen en afhandelen. 

Het huisvestingsbeleid moet worden gericht op samenwerking met particuliere projectontwikkelaars en het ontstaan van woningbouwverenigingen, zodat iedereen – ongeacht ras of politieke kleur – aan een betaalbare woning kan komen en de overheid op termijn alleen een faciliterende en controlerende rol hoeft te vervullen. 

Volgens de grondwet heeft iedere Surinamer recht op een stukje Surinaamse grond. STREI! wil op basis van het rechtvaardigheidsbeginsel gevolg geven aan deze wet. 

Het nieuwe grondinstituut moet zorgen voor goed beleid inzake woningen en ruimtelijke ordening. Op basis van dit beleid kunnen woonvisies, woongebieden en bedrijventerreinen worden ontwikkeld, zodat bedrijven niet meer midden in woonwijken kunnen verrijzen. Ook het verlenen van omgevingsvergunningen en het ontwerpen van bestemmingsplannen waarin wordt vastgelegd wat wordt beoogd met bepaalde woningbouwprojecten voor specifieke doelgroepen, zullen tot de taken van het nieuwe grondinstituut behoren. Denk hierbij aan studentenhuisvesting, starterswoningen, seniorenwoningen, gehandicaptenwoningen en zorgwoningen. Het grondinstituut zal ook beleid ontwikkelen om het ontstaan van particuliere woningstichtingen en woningbouwverenigingen te stimuleren. 

Andere maatregelen voor huisvesting die STREI! wenst, zijn onder meer: achterstanden bij grondhuuraanvragen wegwerken, wetgeving inzake huisvesting moderniseren, wetgeving ter zake leegstaande panden aannemen en het aantal woningzoekenden in kaart brengen. Ook moet er beleid worden uitgestippeld voor GLIS om alle bezette erfpacht- en eigendomsgronden openbaar te maken, zodat eenieder die een grondaanvraag wil doen makkelijk kan achterhalen welke gronden nog beschikbaar zijn. Het verhuren en verkopen in valuta van woningen die zijn geclassificeerd als sociale huurwoning moet worden verboden, kazerne- en hoogbouw moet worden toegestaan en appartementsrechten moeten worden erkend.

Wie ergens wil komen in het leven, moet eerst zeker zijn van een dak boven het hoofd; daarna kunnen er hogere doelen worden nagestreefd. Onderdak is een van de eerste voorwaarden voor jongvolwassen om een zelfstandig leven te kunnen opbouwen. De weg naar een zelfstandig bestaan ligt voor de meeste Surinamers echter bezaaid met absurde obstakels, zoals corruptie bij gronduitgifte, ontoereikende hypotheken, te hoge hypotheekrente, prijzen van huizen en gronden die worden mede bepaald door een minderheid die kan betalen met dollars of euro's en tot slot is daar de wetgeving die jou, Surinamer in Suriname, niet helpt bij het verwezenlijken van jouw doelen en dromen. 

STREI! ziet dit allemaal gebeuren, ervaart het aan den lijve en weet dat de oplossing moet worden gezocht in integere politici die je geen worst voorhouden, maar oprecht ontwikkeling willen brengen. STREI! zal schoon schip maken en modernisering van aanvraagprocedures, wetten en regelgeving initiëren om prijzen hanteerbaar te maken voor Surinamers. Wij zullen ook aan spaarloonregelingen werken, zodat geld lenen bij de bank goedkoper kan en bereikbaar wordt voor allen die een lening willen aangaan om aan hun toekomst te bouwen.