Mensen houden brandende kaarsen en Venezolaanse vlaggen terwijl ze deelnemen aan een nachtwake voor slachtoffers van het recent geweld in Caracas, Venezuela. (Foto: Reuters) |
Landen zijn bezig om territorium op te eisen of, zoals China, hun aanwezigheid in de regio te vergroten, omdat ontdooiend ijs de mogelijkheid biedt om veel van de resterende onontdekte reserves aan olie en gas te exploiteren, plus enorme afzettingen van mineralen zoals zink, ijzer en zeldzame aardmetalen.
Met de tijdbesparende Arctische scheepvaartroutes die zich ook openden, waarschuwde het Pentagon op 2 mei voor het risico van Chinese onderzeeërs in het noordpoolgebied. Dat volgde op een scherpe uitspraak van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Pompeo, om een rol voor China bij het vormgeven van het Noordpoolbeleid, af te wijzen.
"De VS heeft zich gerealiseerd dat zij de Russen en Chinezen niet kunnen laten om het Noordpoolgebied naar eigen inzicht in te delen", aldus Niklas Granholm, adjunct-directeur van de studies bij het Zweedse Defensieonderzoeksbureau.
De Arctische Raad bestaat uit de Verenigde Staten, Canada, Rusland, Finland, Noorwegen, Denemarken en IJsland, terwijl de inheemse bevolkingsgroepen van de regio ook zijn vertegenwoordigd. China heeft sinds 2013 de status van waarnemer bij de Raad en is in toenemende mate actief geweest in de regio, met een plan voor een "Polar Silk Road", vorig jaar.
Rusland heeft militaire bases heropend die gesloten waren na de Koude Oorlog en moderniseert zijn krachtige Noordelijke Vloot. Als reactie daarop heeft de VS zijn tweede vloot hersteld, die ook de Noordpool als verantwoordelijkheidsdomein krijgt.
De opdracht van de Arctische Raad sluit militaire aangelegenheden uit, maar de deelnemers zijn al in de clinch gekomen, waarbij de Washington Post meldde dat de VS had geweigerd een definitieve verklaring te tekenen en het oneens was met de bewoording van de klimaatverandering.