In een democratie is het goed recht van een volk om via vrije, geheime en onafhankelijke verkiezingen hun president, althans hun politieke partij te kiezen. Dit groot goed van de democratie is de volksheerschappij waarbij de keuze van de meerderheid van het volk doorslaggevend is voor welke politieke partij aan de macht komt of welke persoon president wordt van een land. Het is een voorwaarde voor democratie dat de meerderheid bepaalt bij het kiesstelsel en bij de besluitvorming in De Nationale Assemblee. Nog een onmisbare sub-voorwaarde voor democratie is de vrije meningsuiting. Waarvan kennelijk gebruik is gemaakt toen werd voorgelezen “alleen een volk waarvan de meerderheid zo stom is… ” tijdens de lezing van advocaat mr. Gerard Spong op 30 oktober 2017 voor de Amsterdamse Criminalistenclub. En na ruim een maand heeft geen enkele jurist zich geroepen gevoeld hierover iets te schrijven. In naam van de democratie.

Een vraag die vaak gesteld wordt aan studenten in het begin van hun Rechtenopleiding is “Laat de ‘democratie’ het toe om mensen die ‘democratie’ met voeten te betreden door gebruik te maken van diezelfde ‘democratie’?” Het antwoord is voor verschillende studenten anders. Maar bij rechten kunnen altijd punten gescoord worden als er goed onderbouwd en rationeel geredeneerd wordt. De boventoon van antwoorden is toch vaak dat het niet kan worden toegelaten dat niet-westerse landen door middel van gebruik te maken van dezelfde democratie, van westerse landen, de democratie te gronde willen richten. En op kleinere schaal in een klein land of beter een dunne bevolking waarbij de kieswet wordt toegepast en de meerderheid zijn keuze kenbaar maakt, wordt vanuit het buitenland mede dankzij het recht op vrije meningsuiting de kern van het kiesstelsel - het meerderheidsbeginsel – zó gedurfd gedenigreerd en gepubliceerd in een medium van nota bene hetzelfde volk waarvan de meerderheid “zo stom… ” wordt genoemd.

Het strafrechtelijk vervolgen van staatshoofden en regeringsleiders wegens ‘ernstige wandaden’

“Het strafrechtelijk vervolgen van staatshoofden en regeringsleiders wegens ernstige wandaden is gelukkig een toenemend verschijnsel. Zo werd in de jaren 2006-2007 de voormalig premier van Uruguay berecht en veroordeeld wegens twee politiek geïnspireerde moorden in 1976. Nicolae Ceaușescu en Saddam Hussein kregen beiden de doodstraf. De eerste na een proces van een uur, de tweede na een proces van een jaar” is wat ook werd voorgelezen d.d. 30 oktober 2017 als voorbeeld om te vertellen hoe het strafrechtelijk vervolgen van staatshoofden gelukkig een toenemend verschijnsel is. So simpel is dat niet. Bijvoorbeeld Irak binnenvallen omdat Saddam Hussein ‘ernstige wandaden’ pleegde en ‘weapons off mass destruction’ had. Dat was onder het mom van ‘vrijheid en democratie’ voor het Iraakse volk. Maar wie pleegde eigenlijk ook ‘ernstige wandaden’? Er verscheen een keihard rapport dat geen druppel ‘weapons of mass destruction’ gevonden werden.

“In de aanloop naar de invasie van Irak in 2003 werden verschillende redenen gegeven om de invasie te legitimeren, redenen die achteraf allemaal ongegrond bleken. In tegenstelling tot de verklaringen van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell in de VN-Veiligheidsraad in februari 2003, had Irak helemaal geen nucleaire, chemische of biologische massavernietigingswapens: ‘We conclude that the Intelligence Community was dead wrong in almost all of its pre-war judgments about Iraq’s weapons of mass destruction.’ Er was evenmin een link met Al Qaida. Een rapport van de Amerikaanse Senaat maakte op 8 september 2006 eindelijk brandhout van de beweringen over banden tussen Saddam Hoessein en dit terroristische netwerk. Ten slotte werd gezegd dat de oorlog democratie in Irak zou brengen, een voorbeeld voor het ganse Midden-Oosten. Zoals Tony Blair aangaf in het Britse Chilcot-onderzoek, was de afzetting van dictator Saddam Hoessein de belangrijkste reden om het land binnen te vallen.

Samengevat ging het om een illegale aanvalsoorlog aangezien de VN-Veiligheidsraad nooit haar goedkeuring had gegeven. De invasie viel evenmin onder de noemer ‘zelfverdediging’ volgens hoofdstuk 7 van het VN-charter: Irak had de VS niet aangevallen en vormde ook geen acuut gevaar. Vooraanstaande internationale persoonlijkheden, gezagsdragers en juristen hebben die visie zeer duidelijk uitgesproken. Voormalig VN-secretaris Kofi Annan en hoofd van de VN-wapeninspectiecommissie Hans Blix verklaarden beiden openlijk dat de Iraakse invasie illegaal was volgens het internationaal recht” kan worden nagelezen in het boek ‘Het Midden-Oosten. The times they are a-changing (Isbn: 9789491297410/2013)’.

John Perkins beschreef in zijn boek ‘Confessions of an Economic Hitman (Isbn: 1576753018/2004)’ hoe Amerika te werk gaat voor het bereiken van haar economische doelen. Hij geeft aan dat hij zelf degene was die het ‘vuile’ werk deed. Hoewel hij ook kritiek kreeg op zijn verklaringen werd zijn boek in tenminste 32 talen gepubliceerd en stond het meer dan 70 weken op de New York Times bestsellerlijst.

Advocaat prof. dr. mr. Geert-Jan Knoops schreef in zijn column in de Telegraaf.nl ‘de dubbele agenda van het Westen’ d.d. 1 oktober 2016 hoe het Westen haar economische belangen zwaarder laat wegen. Hij begint “Terwijl er in de wereld een groot aantal gewapende conflicten wordt uitgevochten, floreert de internationale wapenhandel als nooit tevoren. Van alle wapens in de wereld is 78% van de wapens afkomstig uit zes landen: Amerika, China, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland...” en verder “De controle op het naleven van het Wapenhandelsverdrag is echter minimaal en er bestaan geen sanctioneringsmogelijkheden bij overtreding van de richtlijnen… ”, “Wereldwijd zijn nog altijd miljoenen mensen slachtoffer van wapens die onder andere afkomstig zijn uit het Westen. Er overlijden jaarlijks niet alleen ongeveer een half miljoen mensen, maar er vallen jaarlijks ook miljoenen slachtoffers doordat schoon water, voedsel en medische voorzieningen door gewapende conflicten niet meer toegankelijk zijn” hij sluit af: “Met betrekking tot deze kwestie zou een punt het hoogst op de agenda van het Westen moeten staan en dat is het aan banden leggen en het sanctioneren van de handel in wapens waarmee de mensenrechten geschonden worden”. Opgemerkt kan worden dat de betreffende column niet meer gemakkelijk te vinden is op Google of via de zoekmachine van de Telegraaf.nl.

Het blijft pijnlijk toe te zien hoe ontwikkelde landen onder het mom van ‘democratie, welvaart en vrijheid voor het volk willen brengen’, ontwikkelingslanden onder druk kunnen zetten om mee te werken aan het westerse agenda. En als daar niet volledig - gehoor aan wordt gegeven en - aan meegewerkt wordt, een of andere drogreden uitdenken - bijvoorbeeld er zijn ‘weapons of mass destruction’- om het land sancties op te leggen, de oorlog te verklaren, binnen te vallen en vervolgens bij de wederopbouw alle opdrachten naar zich toe trekken om eigen economische belangen te realiseren. Ironisch wanneer wereldwijd nog altijd miljoenen mensen slachtoffer zijn van wapens die onder andere afkomstig zijn uit het Westen. Aangezien Irak na Saudi-Arabië de grootste olievoorraad ter wereld heeft was er in het geval van Saddam Hussein veel te halen. Hierover kan verder gelezen worden in de Volkskrant Irak, de oorlog en het commercieel gewin’ uit
de Volkskrant d.d. 16 april 2003 door Pieter Klok en Diederik van Hoogstraten.

Suriname is een democratische rechtsstaat met moedige rechters
Advocaten zijn een belangrijke pijler van de democratische rechtsstaat. Een advocaat heeft als hoofdtaak zijn cliënt verdedigen. Om zijn cliënt de best mogelijke verdediging te bieden moet hij partijdig zijn. Je zou kunnen zeggen de waarheid van een advocaat is relatief en onvolledig. Een andere vraag die docenten behandelen op de rechtenopleiding is ‘Mag je als advocaat ‘liegen’?
Op de rechtenopleiding wordt gedoceerd dat je als advocaat ‘niet mag liegen’. Dat kan soms botsen met de geheimhoudingsplicht. Moreel gezien lijkt het niet behaaglijk om een cliënt te verdedigen terwijl sterk het vermoeden bestaat dat er gelogen wordt. Not done is het om voorbeelden aan te halen ter verdediging van een casus terwijl gezaghebbende rapporten de beweringen in de voorbeelden als pertinent onjuist en ongegrond verklaren.

Rechterswerk is onder andere om niet partijdig te zijn en de wet na te leven. Rechters zijn ook gewoon mensen. Kenmerkend van mensen is dat zij fouten maken en kunnen falen. Een rechter een standbeeld aanprijzen omdat hij zijn werk goed doet, kan natuurlijk. Maar wanneer een rechter integer, waardig, moreel en deugdelijk handelt, doet een rechter gewoon zijn/haar werk. Rechters worden voor het leven benoemd; laat dat hun standbeeld zijn.

mr. Indira van der San