Surinaamse Nederlanders vinden PSA verwarrend

Surinaamse Nederlanders vinden de conceptwet Personen van Surinaamse Afkomst (PSA) verwarrend. Dat bleek zondag tijdens een informatiebijeenkomst in Rotterdam. Met de toeristenkaart kan je ook al langer naar Suriname en er zijn al speciale regelingen voor remigranten. Dus, wat is de toegevoegde waarde van de PSA-status?

Emoties genoeg tijdens de bijeenkomst die door tientallen mensen is bezocht. De ontwerpwet PSA, een initiatief van assembleeleden uit de coalitie, is een goed, maar het zit sommigen hoog dat je als Surinaamse Nederlander ‘met bagage’ kan worden geboycot bij remigratie. “Elk huis heeft zijn kruis”, antwoordt inleider Ernest Grep, bestuurslid van de stichting Collectief Overzee Suriname. “Ondanks onze problemen moeten we de motivatie vinden om verder te gaan.”

Geen nadelen
Grep is niet van plan de nadelen van de conceptwet te noemen, want die zijn er volgens hem niet. “Ik zie totaal geen negatieve kant aan deze wet”, zegt hij. Het is volgens hem een ‘geweldig stuk’ dat er veel eerder had kunnen zijn. Toch haalt een vragensteller de kritiek aan van onder andere VHP-leider Chandrikapersad Santokhi, die de wet ‘rommelig’ heeft genoemd. Grep vindt dat Santokhi ‘spijkers op laag water’ zoekt. Toen de regering-Venetiaan aan de macht was, is er geen letter ingediend, stelt Grep. Hij heeft liever dat Santokhi aangeeft wat rommelig is aan de wet, zodat er iets mee gedaan kan worden.

De verwarring over de PSA blijkt hardnekkig, ondanks de vele voorbeelden die de inleider geeft. De onduidelijkheid blijkt voor een deel te komen door de begrippen PSA-document en PSA-kaart. In het eerste geval krijg je extra rechten, maar ben je geen ingezetene. De PSA-kaart ligt in het verlengde van het document, het bewijs dat je ingezetene bent. Daarmee kun je bijvoorbeeld ook stemmen.

Praktische gevolgen
De praktische gevolgen van de PSA komen ook om de hoek kijken. Vooral de senioren willen weten wat er gaat gebeuren met hun AOW, hun uitkering en de inkomstenbelasting die in Suriname moet worden betaald. Deze praktische kwesties zullen pas in een later stadium op ministerieel niveau in kaart worden gebracht, zegt Grep. “Het gaat om een raamwet, die alleen over de grote lijnen handelt.” Over zaken zoals de Nederlandse AOW gaat de Surinaamse overheid niet.

Als Suriname ons echt waardevol vindt, kan het ons gewoon een paspoort geven, is de stellige mening van een aanwezige. Grep vindt van niet. De dubbele nationaliteit zou in Nederland problemen opleveren. “Laten we dus rustig beginnen”, is zijn advies.

Emoties achterwege laten
Owen Venloo, politiek adviseur van de NPS, vindt dat emoties achterwege moeten blijven in de discussie. De wet moet volgens hem op de kwaliteit worden beoordeeld. Venloo heeft zich de afgelopen jaren sterk gemaakt voor het regelen van de rechten van Surinamers in de diaspora, maar kreeg het niet voor elkaar. “Het hek is nu van de dam. Un’ kan tak’ a tori”, zegt een opgeluchte Venloo, “nu kan je erover praten. Eerder kon dat niet.” Volgens hem kan eindelijk worden gesproken over bijvoorbeeld regelingen voor sporters die voor Suriname zouden willen uitkomen.

De PSA-wet zal eind januari, begin februari in behandeling worden genomen door het parlement, heeft Grep te horen gekregen. Tot die tijd gaat het Collectief verder met de bijeenkomsten, soms in samenwerking met andere organisaties. De resultaten van de bijeenkomsten komen terecht bij het Surinaamse parlement en de regering. De bijeenkomst in Rotterdam is samen georganiseerd met de stichting Caribrus.

Peggy Brader