Artikel 61 grondwet moet in 2 maanden worden gewijzigd
26 Mar 2023, 00:00
foto


Indien de Kiesregeling wordt gewijzigd naar een gemengd stelsel of volledige landelijke evenredigheid, is het vereist dat artikel 61 van de  grondwet binnen twee maanden wordt gewijzigd. Personen, die zich in een district kandidaat hebben gesteld ter verkiezing tot afgevaardigde naar De Nationale Assemblee moeten in het desbetreffende district wonen en hun hoofd- of, werkelijk verblijf aldaar hebben en wel gedurende twee jaren voorafgaand aan de verkiezingen. De grondwet gaat nu uit van een districtenstelsel. 

Alleen bij een volledige landelijke evenredigheid zou woonplicht niet noodzakelijk hoeven te zijn. Bij een gemengd stelsel   zijn er verschillende mogelijkheden voor de woonplicht, waarbij bijvoorbeeld alleen voor de 'districtszetels' de woonplicht zou kunnen gelden en niet voor de overige 'landelijke zetels'. Woonplicht zou gelden voor slechts 10 zetels, indien de 41 andere zetels op basis van landelijke evenredigheid worden toegekend.

De voorstellen die tot nu toe gedaan zijn door commissie Lim A Po om de Kiesregeling te wijzigen op basis van de uitspraak van het Constitutioneel Hof (CHof) om alle stemmen even zwaar te laten wegen, komen neer op een gemengd stelsel; gedeeltelijk districtszetels en gedeeltelijk met landelijke evenredigheid. "De woonplicht van twee jaar is niet nodig bij een volledige landelijke evenredigheid. Echter voor een gemengd stelsel kan voor de districtszetels het woonbeginsel wel wenselijk zijn", zegt Serena Muntslag-Essed, die artikel 9 van de Kiesregeling heeft doen toetsen door het CHof. Dit artikel over de zetelverdeling en artikel 24 over de districtsgrenzen zijn in strijd met de grondwet en internationale verdragen waar Suriname partij bij is, is het oordeel van het CHof.

Muntslag-Essed om een reactie gevraagd, zegt aan Starnieuws dat de grondwet en de Kiesregeling naadloos op elkaar moeten aansluiten. "Immers, de Kiesregeling is een nadere uitwerking van de grondwettelijke bepalingen", stelt de jurist. Het gaat om een simpele grondwetswijziging. "Eenmaal het verwachtbaar is dat artikel 61 grondwet ook gewijzigd zal moeten worden, is het wenselijk om direct enkele eenvoudige leemtes die de huidige grondwet heeft aan te passen. Let wel, het gaat hierbij om simpele wijzigingen waarbij alle partijen het erover eens zijn dat de aanpassing moet geschieden. Het enige wat nodig is, is consensus tussen partijen".

Wat de wijziging van de grondwet betreft, moet het geen probleem vormen als het alleen gaat om eenvoudige aanpassingen opdat het gemengd systeem kan worden geïntroduceerd en simpele  leemtes meteen worden opgevangen. Een algehele wijziging van de grondwet kan op een later tijdstip plaatsvinden, want daar is meer overleg nodig tussen verschillende betrokkenen.

De termijn om te voldoen aan de woonplicht voor de verkiezing van 2025, verloopt op 25 mei dit jaar. Indien  het kiesstelsel dus niet binnen twee maanden wordt gewijzigd, zal mogelijk ook een grondwettelijke voorziening moeten worden getroffen speciaal voor de woonplicht voor de verkiezing 2025, zegt Muntslag-Essed. 
Advertenties

Friday 26 April
Thursday 25 April
Wednesday 24 April