VS verhoogt rente ondanks onrust banken

De Amerikaanse centrale bank heeft de rentetarieven opnieuw verhoogd, ondanks de vrees dat de stap zou kunnen bijdragen aan de financiële onrust na een reeks bankfaillissementen. De Federal Reserve (Fed) verhoogde haar beleidsrente met 0,25 procentpunt en noemde het banksysteem "gezond en veerkrachtig".

Maar het waarschuwde ook dat de gevolgen van de bankfaillissementen de economische groei in de komende maanden kunnen schaden.

De Fed heeft de financieringskosten verhoogd in een poging de prijzen te stabiliseren. Maar de sterke stijging van de rente sinds vorig jaar heeft geleid tot spanningen in het banksysteem.

Twee Amerikaanse banken - Silicon Valley Bank en Signature Bank - gingen deze maand failliet, mede door problemen veroorzaakt door hogere rentetarieven.

Autoriteiten over de hele wereld hebben gezegd dat ze niet denken dat de mislukkingen de wijdverbreide financiële stabiliteit bedreigen en de aandacht moeten afleiden van pogingen om de inflatie onder controle te krijgen.

Vorige week verhoogde de Europese Centrale Bank haar beleidsrente met 0,5 procentpunt.

De Bank of England neemt donderdag haar eigen rentebesluit, een dag nadat uit officiële cijfers bleek dat de inflatie in februari onverwachts omhoog schoot naar 10,4%.

De voorzitter van de Federal Reserve, Jerome Powell, zei dat de Fed gefocust bleef op haar inflatiestrijd. Hij beschreef de Silicon Valley-bank als een "uitbijter" in een overigens sterk financieel systeem. Maar hij erkende dat de recente onrust de groei waarschijnlijk zal vertragen en dat de volledige impact nog onduidelijk is.

Economische impact
Prognoses van de bank laten zien dat ambtenaren verwachten dat de economie dit jaar slechts met 0,4% zal groeien en in 2024 met 1,2%, een scherpe vertraging ten opzichte van de norm - en minder dan ambtenaren in december hadden voorspeld.

De aankondiging van de Fed verzachtte ook eerdere verklaringen die zeiden dat "voortdurende" renteverhogingen nodig zouden zijn in de komende maanden.

In plaats daarvan zei de Fed: "Enige aanvullende beleidsversteviging kan gepast zijn".

De bewegingen "geven duidelijk aan dat de Fed nerveus is", zei Ian Shepherdson, hoofdeconoom bij Pantheon Macro-economie.

De renteverhoging van woensdag is de negende op rij door de Fed. Het verhoogt zijn belangrijkste rentetarief tot 4,75%-5%, een stijging ten opzichte van bijna nul een jaar geleden - het hoogste niveau sinds 2007.

Hogere rentetarieven betekenen dat de kosten om een huis te kopen, te lenen om een bedrijf uit te breiden of andere schulden aan te gaan, stijgen.

Door dergelijke activiteiten duurder te maken, verwacht de Fed dat de vraag zal dalen, waardoor de prijzen zullen afkoelen. Dat is begonnen op de Amerikaanse huizenmarkt, waar de aankopen het afgelopen jaar sterk zijn vertraagd en de mediane verkoopprijs in februari lager was dan een jaar geleden - de eerste dergelijke daling in meer dan tien jaar.

Maar over het algemeen heeft de economie beter standgehouden dan verwacht en blijven de prijzen sneller stijgen dan de 2% die als gezond wordt beschouwd.

De inflatie, het tempo waarmee de prijzen stijgen, steeg met 6% in de 12 maanden tot februari. De kosten van sommige artikelen, waaronder eten en vliegtickets, stijgen nog sneller.

Vóór de bankfaillissementen had Powell gewaarschuwd dat ambtenaren de rentetarieven mogelijk hoger moesten opdrijven dan verwacht om de situatie onder controle te krijgen.

Uit de projecties van banken blijkt dat beleidsmakers verwachten dat de inflatie dit jaar zal dalen, maar minder dan een paar maanden geleden werd verwacht.

Toch voorspellen ze rentetarieven van ongeveer 5,1% eind 2023 - ongewijzigd sinds december - wat impliceert dat de Fed op het punt staat binnenkort te stoppen met het verhogen van de rente.

Powell beschreef het effect van de recente onrust als het "equivalent van een renteverhoging". Hij zei dat de Fed haar beleidsrente mogelijk minder agressief kan verhogen als de onrust in het financiële systeem banken ertoe aanzet de kredietverlening te beperken en de economie sneller vertraagt.

Maar hij herhaalde dat de Fed haar inflatiestrijd niet zou schuwen. "We moeten de inflatie terugbrengen tot 2%", zei hij. "Er zijn echte kosten verbonden aan het terugbrengen tot 2%, maar de kosten van falen zijn veel hoger."