Op maandag 29 juni 2020 werd Ronnie Brunswijk bij enkele kandidaatstelling gekozen tot voorzitter van De Nationale Assemblée. Veel lof werd hem toegezwaaid, omdat hij de eerste marron-voorzitter is geworden van het hoogste volksvertegenwoordigende orgaan van de Staat. Ik stond niet te juichen, omdat ik vind dat alle begin gemakkelijk is; volhouden dat is een kunst. Ik feliciteer niemand die met een studie begint. Ik wacht met feliciteren tot de studie is voltooid. 

Ik moest even denken: “Hoor ik wat ik hoor?” toen voorzitter Brunswijk in zijn inaugurele toespraak het volgende zei: “ …Ik volhard in de overtuiging dat wij, allen kinderen van migranten een ontwikkelingsstadium hebben bereikt waarin wij geloof en vertrouwen hebben in elkaar en dat wij nu in een ontwikkelingsstadium zijn binnengestapt waarin het etnische kennelijk niet meer een dominante factor is”.

Of wij geloof en vertrouwen in elkaar hebben daar valt aardig wat op af te dingen. Mensen van goeden wille doen hun best, maar als je de etnische haatschrijverij die ons via de elektronische snelweg bereikt leest, dan zinkt soms de moed jou in de schoenen. Maar de wenkbrauwen moest ik extra fronzen bij de zinsnede: “wij, allen kinderen van migranten …”.  

Twee dagen later ontving ik een app waarin aangegeven werd dat na de Afrikaanse slavernij de Aziatische slavernij in Suriname begon.

Kloppen deze beweringen wel? Zijn de Afrikanen als migranten naar Suriname gekomen en volgde na de Afrikaanse slavernij een Aziatische slavernij? Sommigen spreken i.p.v. slaven van tot slaafgemaakten. In mijn belevingswereld ben je slaaf als je tot slaaf bent gemaakt.  Ik hecht daarom meer aan de filosofische gedachte in de spiritual 'Oh Freedom'. 

De tekstdichter geeft aan eerder begraven te zullen zijn dan slaaf te zijn. Dit betekent dat je in slavernij gehouden kan worden zonder (geestelijk) slaaf te zijn. Ik spreek dan ook liever van Afrikanen in slavernij. 

Maar er is toch een substantieel verschil tussen slavernij en migratie? Het essentiële van slavernij is werken zonder enige financiële en of immateriële vergoeding en dat tegen jou wil in. Bij migratie gaat het om personen die ervoor kiezen hun land te verlaten in hun streven naar lotsverbetering. 

Ook in Suriname is dit verschil duidelijk merkbaar geweest. Aziatische migranten werden niet gebrandmerkt. Zij waren geen eigendom van 'slavendrijvers'. De Brits-Indiërs hadden een Agent Generaal, die zorgde voor hun bescherming en de naleving van het contract met hen getekend. De Aziatische migranten behielden grotendeels hun familienaam en godsdienst. Na klachten over de medische zorg voor de Aziatische migranten werd een verpleegafdeling in ’s Lands Hospitaal ingericht voor respectievelijk de Brits-Indische en voor de Nederlands Indische contractarbeiders. De Afrikanen in slavernij hadden al deze privileges niet. De Afrikanen werden als object beschouwd, terwijl de Aziatische migranten als subjecten door het leven gingen. De Aziatische migranten waren voor slechts een bepaalde tijd onder contract in Suriname. Als ze besloten in Suriname te blijven dan kregen ze geld en grond. 

Wie werd na de afschaffing van de slavernij financieel gecompenseerd? Niet de Afrikanen, maar de 'slavendrijvers'.

In 1863 werd ook in de USA de slavernij afgeschaft. Martin Luther King zei ooit over de toen vrijgemaakte afro Amerikaan: “But he was not given any land to make that freedom meaningful. It was something like keeping a person in prison for a number of years and suddenly discovering that the person is not guilty of the crime for which he was convicted. And you just go up to him and say, “Now you are free,” but you don’t give him any bus fare to get to town. You don’t give him any money to get some clothes to put on his back or to get on his feet again in life.

Het is overigens aan te bevelen om te lezen wat Trefossa in een van zijn laatste gedichten Kalfaria schreef bij zijn vergelijking tussen het lijden van Jezus en het lijden van de Afrikanen in slavernij. Dat afro Surinamers onder andere als onderwijsgevende zich dienstbaar opgesteld hebben ten opzichte van de nazaten van Aziatische migranten, daar heeft de verdienstelijke onderzoeker Hardeo R. Ramadhin vaker melding van gemaakt. Laten wij de geschiedenis serieus onderzoeken en deze niet verdraaien afhankelijk van wat wij ons als uitkomst wensen.

Hans Breeveld