Column: Politieke Borrelpraat (PBR) deel 82

“Wat is die hele heisa rond die rating van Suriname over de persvrijheid?”
“We zijn opeens tientallen plaatsen gestegen op de internationale lijst van de RSF, de Reporters Without Borders.”
“Maar dan moet de afkorting zijn: RWB en geen RSF.”
“Je moet lezen: Reporters Sondro Front.”
“No doe so dong; het is een Franse organisatie: Reporter Sans Frontières.”
“Maar zijn we niet blij dat we vooruit zijn gegaan op zo een internationale lijst?”
“Dan moet dat wel gebaseerd zijn op breed gevraagde en verzamelde gegevens.”
“Maar één journalist blijkt een die vragenlijst te hebben ingevuld; je kan niet op grond daarvan de rating van een heel land vaststellen.”
“Dat noemen de Hollanders: Met de Franse slag iets doen.”
“Kijk, stel ik ben leerkracht op het Lyceum, en een buitenlandse orga, waarvan ik de contactpersoon ben, bijvoorbeeld de Taalunie, stuurt me een lijst om in te vullen over het taalgebruik, de houding en het gedrag van VOS-leerkrachten in Suriname. Wat doe ik dan?”
“Je vult die lijst in en stuurt die ook naar een paar collega-leerkrachten en een voorzitter van een bond van lagere-schoolleerkrachten.”
“Dan ben ik fout bezig; ik moet die lijst met een begeleidend schrijven sturen naar de voorzitter van de Bond van Leraren met het verzoek deze naar zijn leden door te sturen en binnen een week ingevuld te retourneren, zodat ik als contactpersoon die lijsten naar mijn buitenlandse orga kan mailen.”
“Inderdaad, anders doe je dingen buiten de BvL om, je miskent de bond in feite, en als dan een bepaald resultaat uit de bus komt, gaat Wilgo je vlammen: ‘hoe komt het dat ik er niets van wist en geen inbreng heb gehad?”
“Maar daarin zijn we sterk in dit land: anders denkenden, anders gekleurden, anders ruikenden, anders gelovenden uitsluiten, subtiel wegwerken, bewust over het hoofd zien, tegenwerken en ‘jouw’ mensen, zij die op jou lijken, als jou praten, als jou geloven, die voortrekken, bevoordelen, laten stelen en op de kop van de werkenden en wetenden laten zitten, al zijn dat leugenaars, luilakken, slijmballen, roddelaars, laatkomers, dommeriken, halve analfabeten, hielelikkers, pajongwaaiers en dat soort spul.”
“Dus als Wilgo je vlamt en de leerkrachten ook, dan ga je als opeens wel in de pers komen; je rent bijvoorbeeld naar Liemboow om op die radio breedvoerig uit te leggen wat je allemaal inderdaad naar waarheid hebt ingevuld en dat soort dingen.”
“Maar je legt nauwelijks uit waarom je buiten de voorzitter van de BvL om hebt gehandeld. Je stuurt die lijst wel naar een paar anderen, maar niet naar hem. Heb je ruzie met hem?”
“Maar intussen heeft RSF wel erkend dat hun rating van de persvrijheid in Suriname onjuist is.”
“Ik zei het al: die werken zo te zien met de Franse slag. Dit is een internationaal brevet van ongeschiktheid voor de RSF.”
“En het lijkt ook dat men hier een solo wilde spelen om een bepaald positief resultaat te krijgen om zodoende binnen- en buitenland te wijzen dat ‘hij-onder-wiens verantwoordelijkheid-eens-journalisten-over-de-kling-zijn-gejaagd’ nu een grotere persvrijheid toelaat dan zijn voorganger, de kampioen der anti-witte mannen en geboorde emmer vuller, de Prins van Para, de Basja van Groeng Djarie.....”
“Hé, halloow zuiplap, je zit weer te schimpen op mijn voorzitter; je kan dat maar niet laten, hè? Volgens mij, joe lob’a mang.”
“Zeg niets over Jules zijn voorzitter, die is geen Basja, baja.”
“Ik heb hem niet zo genoemd, maar een ‘Groeng-djariër in hart en nieren, ene HTR, noemde hem zo tijdens een persconferentie.”
“Kom je weer met die idiote afkortingen van je? Wie bedoel je met ‘HTR?”
“Hoge Topi Ronald.”
“Niet die Ronald die laatst door z’n ex-leerling werd gedecoreerd?”
“No mang, a trawang nanga vlammenwerper als tong.”
“Oh ja, a pah dati vlam ala ding Groene-erftoppers: die ene moet z’n grote mond houden, die andere doet alsof die partij van hem is, maar heeft die geminimaliseerd, weer een andere is een ophitser, een andere is een voormalig communist....”
“Volgens mij hebben ze werkelijk een fout gemaakt om deze dynamische, cultureel bewuste vlammenwerper niet op een verkiesbare plaats te zetten.”
“Onze partijvoorzitters houden meer ven meegaande mensen, niet van kritische jongens.”
“Je weet nog dat onze HTR in ongenade viel toen de redacteur van ‘Suriname van Gisteren’ aan Ronald van Para een bandje liet zien waarin Het Hoge Hart hard, maar terecht uithaalde naar de partijtop?”
“En dat filmpje mocht niet worden afgedraaid, net zoals dat interview rond die ‘One China-gedachte’ en de rol van Formosa in Suriname”.
“En dat hele gedoe bij de redactie van dat veelbeken kritische tv-programma. Daarom hadden we toen zo een lage rating bij het RSF.”
“Maar ook dat filmpje pe Baas vlam ding redi brada f’ing verdween toch spoorloos?”
“Maar jouw voorzitter, die van de Paarse Berm, de kampioen der Persvrijheid, heeft een week uitstel gevraagd om de kwestie Zure Zus, ie Sah Zuur, op te lossen.”
“Dat is een bewijs dat hij niet over één nacht ijs gaat, dat hij gedegen te werk gaat.”
“Iemand schreef in Dagblad dat dit daarom de enige pres is waar hij respect voor heeft.”
“Da waarom zeg je eerst dat je dit weekend met een oplossing in die Zazuurkwestie komt die alle partijen tevreden zal stellen?”
“Vind ik ook, dat heeft grote verwachtingen geschapen, vol verwachting klopte ons hart, vol trots waren we wachtende op het Salomonsoordeel...”
“Net als rond die begrafenis van poti die meneer uit het binnenland. By the way, ligt hij nog steeds op ijs? Is de oplossing er intussen al?”
“En Sammy Doergaan was al bezig het Plein vol te stouwen met tenten voor die protestmanifestatie van z’n kunstenaars, flessendansers, degenslikkers en zangers.”
“Waarom richt hij ook geen auteursrechtenorga op: Sjammies Sjangers Sjonder Grensjen. Dan kon Baasj hem ook mandaat geven, net zo sjnel alsj de Sjeriff Sjasjuur op de valreep mandaat had gegeven.”
“Volgens mij zou Sjemmies Sjow, Na’f SU, in het water vallen, Nat Soe zou het worden daar op het plein.”
“Of in de modder van het deels opengekrabd plein.”
“Het wordt ‘Het Betonplein”
“Nu kan Azjies-Toemaar z’n levensgrote dya op steen plaatsen.”
“Hij heeft gelijk in sem brief: wie heeft die aanbesteding gehad, uit welke post op de begroting komt het geld, hoeveel kost het en dat soort dingen
“Azies z’n dya gaat daar niet kunnen staan, ook niet die mevrouw met haar koba vol swiet-smeri wier-watra. Er komen vlaggen daar.”
“Maar in godsnaam, waarom moest dat huidige vlaggenplein verplaatst worden?”
“GWS.”
Wat betekent dat? Gaan We Staken, zoals de brandweer?”
“Nee, Gaso Wan Sabi.”
“Wat goed dat de brandweer toch is uitgerukt om een beknelde buschauffeur uit z’n benarde positie te bevrijden. Zie je hoe ze aan de gemeenschap denken en beknelde mensen niet laten doodgaan alleen om hun willetje bij de VeePee door te drukken?”
“Maar die overheid is ook een stuk nalatigheid zelve; altijd moest eerst de gemeenschap via acties gedupeerd worden, voordat die overheid aan de tafel gaat zitten om afspraken te maken.”
“En na drie weken moet er weer gestaakt worden want die lamlendige overheid is weer eens z’n afspraken niet te na gekomen.”
“Net als bij die BOG-bond.”
“Hé, zag je Djon Nasi-is-daar niet weer in beeld? Na die hari-troesoe met Mono-raat was’ie een tijdje stil.”
“Jullie focussen alleen op die paar keren dat dit gebeurt. Niemand zegt wat over die honderden andere afspraken die de overheid wel nakomt.”
“Wanneer kijk jij naar bijvoorbeeld je bigi doi aan je voet? Pas als die toch begint te steken of te branden?”
“Maar het is wel opvallend dat het steeds bepaalde overheidsbonden zijn die problemen maken: vooral die bij de Brandweer en de Cipiers.”
“En intussen gaat dat roddelproces op Boxel maar voort: die heeft gezegd dat zus bij zo-zo is langsgeweest en dat-dat heeft gezegd over die-die, maar betrokkene ontkent alles op Boxel. En ook: zo iemand heeft gezegd dat iemand-zo daar was, in dat fort, die heeft gezegd dat die heeft gehoord dat die hem bij de ingang met die andere heeft gezien. Betrokkene ontkent in alle toonaarden en toonhoogten, hij had zich te Charlesburg teruggetrokken...”
“Maar als je je ergens van terugtrekt, was je eerst toch ergens anders; anders hoefde je je toch niet terug te trekken als je al die tijd netjes thuis was gebleven?”
“Maar betrokkene was nauwelijks een paar maanden na die moordpartij opeens wel bereid als enige om voor Baas de minister-president te zijn, en dat werd hij: Ali sem buks werd uzi.”
“En sinds toen hoorde ik vertellen dat hij lid was van de zogenoemde ‘Bloedraad’; die raad heeft de dodenlijst samengesteld.”
“Allemaal revisionistisch, contra-revolutionair en pro kapitalistisch gekrakeel.”
“En zelfs van poti die donkerbebrilde Jim wordt gezegd dat hij wapens zou leveren.”
“Die was toen hier op vakantie en waarschuwde zijn Lyceum-schoolvriend.”
“Jim bin dok paw-paws in z’n Hok.”
“Ook dat wordt ontkend.”
“Wat een proces; aan de ene kant allerlei niet te verifiëren roddels over anderen, en aan de andere kant ontkennen de gedagvaarden gewoonweg alles botweg.”
“Ik heb geen boodschap meer aan dat gedoe, ik heb wel beters met mijn tijd te doen.”
“En alles op kosten van ons, poti belastingbetalers.”
“Degenen die konden weten en deden, zijn allemaal dood. Hoe bewijs je de schuld van de verdachten?”
“Vrijspraak wegens gebrek aan bewijs, je gaat zien wat ik jullie brom. We gaan hier niet uit komen.”
“Maar ik kom hier wel uit. Nog een rondje en dan stap ik op voordat ik weg en trens niet meer van elkaar kan onderscheiden. Wat een regen, jasses.”
“Dan wil je die vrieskou van die kant. Boi, drink je lekker warm.”

Rappa