Ahmadali dringt aan op behandeling decentralisatie-wetten

Directeur Bas Ahmadali van het decentralisatieprogramma (DLGP) zal president Desi Bouterse en assembleevoorzitter Jennifer Simons vragen om de wetsontwerpen snel in behandeling te nemen. Er is een compleet pakket van wetsontwerpen via Regionale Ontwikkeling (RO) in 2007 aan de regering aangeboden. Het gaat om de institutionele wetgeving over decentralisatie.

De vorige regering heeft dit pakket in de Raad van Ministers behandeld op 29 juli 2009. Minister Linus Diko van RO presenteerde de wetgeving op 14 juli 2011 aan een commissie onder leiding van Jules Wijdenbosch.

Geen schot in de zaak
“Er komt maar geen schot in de zaak om eindelijk meer rendement te halen uit de mogelijkheden die de nieuwe decentralisatiewetgeving biedt”, zegt Ahmadali aan Starnieuws. Hij vindt het jammer dat het decentralisatieprogramma nog steeds steunt op de (voorlopige) interimwet ‘Financiële Decentralisatie’. Dit is volgens hem een zwakke basis voor zo’n sterk beleidsprogramma van de regering.

Maandag gaat de DLGP-directeur – mede naar aanleiding van op- en aanmerkingen uit de samenleving over het ontbreken van een kaderwetgeving voor de decentralisatie – schriftelijk de president en de assembleevoorzitter verzoeken om de concept-wetgeving spoedig in behandeling te nemen. Hij zal ook vragen om het DLGP en het in uitvoering zijnde decentralisatieprogramma van de regering grondig aan een evaluatie te onderwerpen. Dit naast de evaluaties die door vicepresident Robert Ameerali en minister Diko al uitgevoerd zijn.

Toetsing
Uit eigen evaluatie blijkt dat – na enige aanpassing – het programma voldoet aan het ‘politiek akkoord’ van de coalitie 2010-2015. Het programma is ook getoetst aan de regeringsverklaring 2010-2015, het Ontwikkelings Plan 2012-2016. Het programma voldoet eveneens aan de internationale standaarden die gehanteerd worden in soortgelijke decentralisatieprojecten van de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IDB) die in de regio in uitvoering zijn.

“Zolang de evaluatie uitblijft, gaat het Projectbureau door met de uitvoering en zal het programma zelf aanpassen waar het nodig is”, zegt Ahmadali. Minister Diko heeft intussen bepaald, dat het DLGP-II gecontinueerd wordt. Alle daarvoor nodige contracten zijn per eind december 2011 reeds getekend.

Ontwerpwetten

Ahmadali zegt dat het volgende pakket ontwerpwetten, met de daarbij behorende nota van toelichting, wacht op behandeling.
Het gaat om ontwerpwetten over:
1. Wijzigingen van de 'Grondwet van de Republiek Suriname'
2. wijziging van de 'wet houdende regels betreffende de inrichting en de bevoegdheden van de regionale organen'.
3. Regels betreffende de invoering, heffing en invordering van districtsbelastingen (Algemene Wet Districtsbelastingen).
4. Regels over de financiële verhouding tussen de Staat en de districten
(Wet Financiële verhouding).
5. Vaststelling van regels met betrekking tot het heffen en invorderen van de heffing op waardevermeerdering in het District X.
('Verordening heffing op waardevermeerdering in het District X').
6. Districtsverordening, houdende vaststelling van regels voor het heffen en invorderen van de heffing op het genot van gebouwen in het district X.

Vernieuwingen/hervormingen
Ahmadali wijst op enkele markante verbeteringen van de operationalisering van de beperkte financiële en fiscale autonomie als eerste stap naar volledige regionale bestuurlijke decentralisatie die onze grondwet als grondslag kent.
1. De Districtsraden (dr) zullen een voorzitter uit hun eigen midden kiezen. De districtscommissaris (dc) zal niet langer de voorzittersfunctie bekleden. Hierdoor wordt aan de scheiding van politiek-bestuurlijke en ambtelijk-bestuurlijke verantwoordelijkheden met de operationalisering van de autonomie, verder gestalte gegeven.
2. Het districtsbestuur zal – na de aanname van de voorgestelde wetswijzigingen – bestaan uit de dc, tevens voorzitter, benoemd door de regering, en leden die door de dr zullen worden benoemd. De districten verkrijgen hierdoor een grotere ambtelijk-bestuurlijke verantwoordelijkheid. Het districtsbestuur zal dan – op de dc na – niet meer bestaan uit ambtenaren van de centrale overheid, maar uit ambtenaren van de lokale overheid.
3. De vereenvoudiging van de verordenende bevoegdheden om intensief van dit wettelijk instrument gebruik te maken bij het ordenen, beheer, bestuur en ontwikkelen van hun district.

Verruiming en inkomsten
4. De verruiming van dr’s budgettaire bevoegdheden om niet alleen zelf hun eigen districtsplannen en districtsbegrotingen op te maken, maar ook goed te keuren met participatie van de bevolking.
5. De verruiming van dr’s fiscale bevoegdheden om zelf bij verordeningen districtsbelastingen in te voeren voor het generen van districtsinkomsten ter financiering van hun districtsbegroting. Er zijn diverse voordelen hieraan verbonden.
6. Bij het huidige gecentraliseerd bestuur hebben districten geen inkomsten. Een gedecentraliseerde bestuursvorm veronderstelt dat het district middelen heeft voor zijn huishouding. Er kunnen inkomsten gegenereerd worden door belastingen en heffingen, bestemd voor de bestrijding van de kosten van autonome taken. In het ontwerp worden diverse mogelijkheden om inkomsten te generen belicht.