Ingezonden: Ware toedracht onderwijs Langugebied

Ik voel mij verplicht te reageren op het artikel van mevrouw Van de Pol op Starnieuws aangaande de school te Kajana. Ik ken de mevrouw niet maar vermoed dat ze af en toe Suriname bezoekt vanuit Nederland, het land waar velen denken het beter te weten dan wie dan ook in Suriname. Ik heb mij letterlijk gestoord aan de absurditeiten die dwars door het artikel van mevrouw Van de Pol loopt.

Laat mij voor de duidelijkheid de ware toedracht en ontwikkeling van de onderwijssituatie in het Langugebied voorhouden. De Granriorivier is een van de bronrivieren van de Surinamerivier. Het gebied boven de Grandam aan de Granriorivier wordt het Langugebied genoemd door de binnenlandse bewoners met name de Saramaccaners. In dit gebied komen de bekende dorpen Ligorio,en Kajana voor alsook het populaire toeristenoord Awarradam van de METS.

Misbruik noden
In het kader van onder andere het toeristenoord als voornoemd, komen veel blanke toeristen in het Langugebied. Zij komen ook in contact met de dorpelingen waaronder het onderwijzend personeel. Ik heb absoluut geen moeite mee dat toeristen een bezoek brengen aan de scholen in het binnenland, maar ik haast mij eraan toe te voegen niet gediend te zijn van de opdringerige manier waaraan enkele van de kapitaalkrachtige toeristen zich schuldig maken. In veel gevallen gebruiken of misbruiken deze mensen de sociale noden van de leerlingen in het gebied om fondsen te verzamelen die ook veelal aangewend worden ten eigen baten. Ik zeg niet dat mevrouw Van de Pol dat gedaan heeft, maar mij zijn enkele gevallen bekend in het verleden vandaar dat ik een jaar of vier geleden fel gereageerd heb op de Bert Koenders Twinningsfaciliteiten. Ik heb die Twinningsfaciliteiten toen genoemd een neokoloniale strategie.

Goed, in het Langugebied komen langer dan 35 jaar twee scholen voor die beide als dependances van respectievelijk de RK-school te Semoisie en de EBG-school te Djoemoe zijn begonnen. De scholen staan respectievelijk te Ligorio (RK) en te Kajana (EBG). In de jaren voor de aanvang binnenlandse oorlog (1986) kwamen er geluiden uit het gebied die erop neerkwamen dat er een centrale openbare school moest bestaan in het Langugebied. De afdeling Onderwijs Binnenland heeft toen met veel tact deze geluiden kunnen neutraliseren. De twee dependances ontwikkelden zich tot redelijk goed functionerende zelfstandige scholen.

Makandi kleuterschool
Kort daarna werd door de heer Frits Denge de Makandi kleuterschool opgericht (Frits was eerder leerkracht bij de EBG-school te Kajana). Uit hoofde van mijn functie heb ik zeker twee bezoeken gebracht aan de school van Frits. Uiteraard worden de bestaande bijzondere scholen bij die gelegenheden ook bezocht. Er is daarbij en daarna getracht een samenwerking tussen de particuliere school van de heer Frits Denge en de bestaande EBG-school tot stand te brengen, echter tevergeefs. De heer Frits heeft een jaar of vier geleden per schrijven een verzoek bij het Bureau Onderwijs Binnenland ingediend om de kleuterschool van hem te erkennen of over te nemen.

Een delegatie van het Bureau Onderwijs Binnenland ondernam een eendaagse reis naar Kajana om van de plaatselijke bewoners te vernemen of zij het goed vinden dat in een dorp/gebied van amper 100-200 kinderen de noodzaak bestaat voor een tweede school. Er kwam geen eenduidige reactie op de primaire vraag zoals daarnet geformuleerd. Na bijkans een jaar stuurde de heer Frits Denge een ander schrijven met het duidelijke verzoek de kleuterschool Mankandi officieel over te nemen. De minister kreeg ook een kopie van het bedoelde schrijven. De correspondentie met de heer Frits werd intensiever en in april/mei 2011 werd na feedback met de minister de Mankandi kleuterschool overgenomen.

Afspraak
Er zijn twee gekwalificeerde leerkrachten door Minov naartoe gemuteerd. De pas afgestudeerde ‘Kweek-A leerkracht is getraind in het nieuwe speelwerkplan. Onze afspraak met de gewezen eigenaar van de Mankandi kleuterschool was en is nog steeds zo dat de leerlingen na de kleuterschool doorlopen te hebben op de EBG-school te Kajana komen. Ik heb van Frits begrepen dat de ouders zich verzetten tegen afspraak en sturen hun kinderen liever naar de plusminus zeven minuten stroomafwaarts gelegen RK-school te Ligorio. Ik heb toen voor 13 december een reis gepland om een bezoek te brengen aan het gebied om middels dialoog tot ordentelijk onderwijszaken doen te geraken. Deze reis kon vanwege bijzondere werkdruk niet uitgevoerd worden. De nieuwe planning is dat uiterlijk de tweede week van januari 2012 het gebied wel bezocht zal worden door het Bureau Onderwijs Binnenland.

Tenslotte wil ik benadrukken dat er geen afspraak bestaat voor de overname van de leerlingen die in de 1e tot de 5e klas op de Makandi school zitten. Ik zeg niet dat er geen andere situatie zal ontstaan, maar prudent beleid zal uitwijzen na overleg wat goed of beter zal zijn voor het Langugebied op onderwijsgebied. En laat het duidelijk zijn. Het aantal van 20.000 kinderen in het binnenland dat geen onderwijs volgt is uit de duim gezogen. Met alle stelligheid stel ik dat zeker meer dan 90% van leerplichtigen in het binnenland, onderwijs volgt. De gebieden waar er uitbreiding noodzakelijk is, zijn in kaart gebracht en er worden reeds bouwactiviteiten op enkele locaties gepleegd. In het Boven-Suriname gebied gaat het om vier locaties.

Bert Eersteling
Hoofd Bureau Onderwijs Binnenland van het Minov