Explosieve situatie binnenland door gronduitgifte

In het binnenland is er op twee plaatsen een explosieve situatie gaande. Dit komt door de uitgifte van gemeenschapsgronden van Saramaccaners door de overheid. In het ene geval gaat het om 16 hectare grond dat is uitgegeven aan de familie van ex-minister Michael Jong Tjien Fa van Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeheer (RGB) in juni 2010. Het gaat om een aantal eilandjes in het zogeheten Felulasi-gebied. Het tweede geval is de uitgifte van gemeenschap gronden door de huidige minister van RGB aan de kapitein van Pokigron in maart dit jaar.

Jong Tjien Fa zegt aan Starnieuws bekend te zijn met het geval. “Maar het is niet van mij maar van een stichting waarvan een neef van mij de oprichter is. Daar wordt gedaan aan ecotoerisme. Er is geen enkele wet overtreden. We hebben handtekeningen van drie kapiteins, de granman en de districtscommissaris en uiteindelijk heeft de toenmalige president goedkeuring aangegeven”, zegt Jong Tjien Fa. Volgens hem is via het traditioneel gezag wel degelijk toestemming verkregen van de lokale gemeenschappen, zoals de wet dat voorschrijft.

Gemeenschapsbos
In beide gevallen gaat het volgens assembleelid Hugo Jabini (Mega Combinatie/NDP) om gemeenschapsbos dat de overheid volgens de wet, L-decreet 1982, de mijnbouwwet en de internationale verklaring voor de Rechten van de Mens, niet mag uitgeven. Deze kwestie is donderdag tijdens de begrotingsbehandeling ook aan de kaak gesteld door Jabini. Hij kreeg de ondersteuning van assembleevoorzitter Jennifer Geerlings-Simons. Voor haar is het een simpele zaak. “De gronden zijn op basis van de wet onrechtmatig uitgegeven”, stelt zij. Simons zegt met verbazing waar te nemen hoe vaak de overheid haar eigen wetgeving overtreedt. Zij gaat daarom ook niet akkoord met tussenvoorstellen van andere leden om de zaak op te lossen en vindt dat de gronden gewoon ingetrokken moeten worden.

Jabini zegt aan Starnieuws dat de wet overduidelijk is. Gronden van in stamverband levende volkeren mogen niet zonder hun toestemming worden uitgegeven aan derden. Onder de derden vallen ook individuele in stamverband levende personen. In het geval van Jong Tjien Fa heeft hij slechts toestemming gekregen van een kapitein, met wie hij goed bevriend is. “Die kapitein zou eerst een krutu moeten houden met de gemeenschappen, zeker omdat de mensen in het gebied zelf ook activiteiten hebben”. In het geval van Pokigron gaat het om gemeenschapbos dat via de kapitein is afgestaan zonder dat de betrokken gemeenschappen zijn gekend. Dit uitgegeven gebied loopt volgens Jabini dwars door de gemeenschapsgronden van drie Lo’s van de Saramaccaners. Zij zijn nu verstoten van hun activiteiten.

Explosief
De spanning die deze twee kwesties met zich heeft meegebracht, is volgens Jabini explosief. “Ik ben bang dat binnen de Saramaccaanse gemeenschap er straks heftige vetes ontstaan en de situatie uit de hand loopt”. Hij heeft in het parlement dringend de regering opgeroepen in het proces van oplossen van het grondenrechtenvraagstuk en het nakomen van het Samaaka vonnis geen haat te zaaien onder de Saramaccaanse gemeenschap. De gronden moeten worden ingetrokken.

Jabini legt uit dat hij geen tegenstander is van welke ontwikkeling dan ook. “Maar zaken moeten volgens de wet plaatsvinden. Ook Simons deelt deze mening. Zij heeft in een eerdere vergadering aangegeven dat de staat hetzelfde doet als mensen die occuperen. De opgelopen spanning tussen de kapiteins en de lokale gemeenschappen is volgens Jabini nu al haast onherstelbaar. “Die kapitein kan voor alles terecht bij Jong Tjien Fa, krijgt buitenboord motoren en tal van andere dingen voor zichzelf. Hij heeft dus ten koste van zijn eigen mensen een wederdienst bewezen”, zegt Jabini.

Wilfred Leeuwin