Trump dreigt zijn geduld te verliezen

Groot-Brittannië meldde maandag dat er verschillende voorstellen zijn gedaan voor een wapenstilstand in de gevechten tussen Oekraïne en Rusland, nadat Frankrijk een plan had geopperd voor een pauze van een maand in aanloop naar vredesbesprekingen. De Amerikaanse president Donald Trump gaf echter aan dat zijn geduld opraakt.

Europese landen, onder leiding van Groot-Brittannië en Frankrijk, scharen zich achter de Oekraïense president Volodymyr Zelensky en proberen een vredesplan te bedenken waarin Kiev ook is opgenomen, na de breuk in het Oval Office van vorige week tussen Zelensky en Trump.

"Er liggen duidelijk een aantal opties op tafel", aldus de woordvoerder van de Britse premier Keir Starmer.

Frankrijk, Groot-Brittannië en mogelijk ook andere Europese landen hebben aangeboden om troepen naar Oekraïne te sturen in het geval van een staakt-het-vuren iets wat Moskou al heeft afgewezen. Ze zeggen echter dat ze steun van de VS willen, of een 'backstop'.

Trump heeft het Amerikaanse beleid teruggedraaid door gesprekken met Moskou te openen over het hoofd van Oekraïne en zonder overleg met zijn andere westerse bondgenoten. Vrijdag heeft hij Zelensky publiekelijk aangesproken dat hij zich aan de regels moest houden of dat de VS cruciale militaire hulp zou stopzetten.

Maandag reageerde de Amerikaanse president boos op een AP-rapport waarin Zelensky werd geciteerd, die zei dat het einde van de oorlog "heel, heel ver weg" is.

"Dit is de slechtste uitspraak die Zelensky had kunnen doen, en Amerika zal dit niet veel langer tolereren!" schreef Trump op Truth Social.

"Dat is wat ik zei, deze man wil geen vrede zolang hij de steun van Amerika heeft. En Europa heeft in de ontmoeting met Zelensky botweg verklaard dat ze de klus niet kunnen klaren zonder de VS."

Zelensky zegt dat een staakt-het-vuren expliciete veiligheidsgaranties van het Westen moet bevatten om ervoor te zorgen dat Rusland, dat drie jaar geleden Oekraïne binnenviel en ongeveer 20% van het land in handen heeft, niet opnieuw aanvalt. Trump heeft geweigerd om dergelijke garanties te geven.

Starmer ontving zondag Europese leiders in Londen en zei dat ze hadden ingestemd met het opstellen van een vredesplan om aan de VS te presenteren.

Voorstel Frankrijk
In een interview op weg naar de top opperde de Franse president Emmanuel Macron de mogelijkheid van een bestand van een maand, hoewel andere bondgenoten hier niet direct openlijk hun steun voor betuigden.

"Een dergelijk bestand op het gebied van lucht-, zee- en energie-infrastructuur zou ons in staat stellen om te bepalen of de Russische president Vladimir Putin te goeder trouw handelt als hij een bestand aangaat", aldus de Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Noel Barrot.
"En dan konden echte vredesonderhandelingen beginnen."

Europese grondtroepen zouden pas in een tweede fase naar Oekraïne worden gestuurd, zei Macron in het interview, gepubliceerd in Le Figaro.

Toen Zelensky werd gevraagd of hij op de hoogte was van het voorstel, antwoordde hij tegen verslaggevers in Londen: "Ik ben van alles op de hoogte."

Europese leiders verwerken wat sommigen de grootste beleidswijziging in Washington sinds de Tweede Wereldoorlog noemen, nadat Zelensky vrijdag abrupt het Witte Huis verliet nadat hij voor de camera's door Trump en vicepresident JD Vance was afgekraakt.

Zelensky was in Washington om een ​​overeenkomst te tekenen die de VS toegang zou geven tot Oekraïense mineralen, maar vertrok zonder de overeenkomst te ondertekenen.

Mike Waltz, de nationale veiligheidsadviseur van het Witte Huis, vertelde Fox News dat Zelensky zijn excuses moet aanbieden.

"Wat we van president Zelensky moeten horen, is dat hij spijt heeft van wat er is gebeurd, dat hij bereid is om de mineralendeal te ondertekenen en dat hij bereid is om vredesbesprekingen te voeren", zei hij.

"Ik denk niet dat dat te veel gevraagd is. We zullen zien wat er de komende 48 uur gebeurt, maar we willen zeker op een positieve manier vooruit."

Friedrich Merz, de conservatief die de Duitse bondskanselier gaat worden nadat hij vorige week het grootste deel van de stemmen had gewonnen bij de verkiezingen, stelde dat het betoog in het Oval Office van vrijdag, waarin Zelensky onder druk werd gezet om zich publiekelijk te committeren aan een diplomatieke oplossing, een vooropgezette val was geweest.

"Het was geen spontane reactie op de interventies van Zelensky, maar duidelijk een gefabriceerde escalatie", aldus Merz.

"We moeten nu laten zien dat we in staat zijn om onafhankelijk te handelen in Europa."

Trump verraadt Oekraïne
Europese functionarissen zijn in besloten kring en soms ook in het openbaar woedend over wat zij zien als verraad aan Oekraïne, dat sinds de Russische inval juist volop steun kreeg van Washington.

De Franse premier François Bayrou zei dat er "twee slachtoffers" waren gevallen bij het conflict in het Oval Office: de veiligheid van Oekraïne en de tachtigjarige alliantie van Europa met de Verenigde Staten.

In het Franse parlement bedankte hij Zelensky voor zijn standvastigheid. Hij sprak van "een verbijsterende scène, getekend door brutaliteit, een verlangen naar vernedering, met als doel de Oekraïense president Volodymyr Zelensky door middel van dreigementen tot overgave te dwingen".

Maar Europeanen werken er ook nog steeds aan om de VS aan hun kant te houden. Peter Mandelson, de Britse ambassadeur in de Verenigde Staten, zei dat de relaties tussen Oekraïne en de VS moesten worden hersteld, aangezien Trumps initiatief om de oorlog te beëindigen "de enige show in town" was.

Trump sprak vorige maand telefonisch met Putin en kondigde vervolgens aan dat de onderhandelingen om de oorlog te beëindigen snel zouden beginnen. Daarmee verraste hij zowel Zelensky als zijn andere westerse bondgenoten, waaronder de Europese Unie en Groot-Brittannië.

Europese leiders zijn het er nu over eens dat ze meer moeten uitgeven aan defensie om Trump te laten zien dat het continent zichzelf kan beschermen. De EU houdt donderdag een spoedtop.

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, zei dat ze de lidstaten dinsdag zou informeren over plannen om de Europese defensie-industrie en de militaire capaciteiten van de EU te versterken:

"We hebben een enorme versterking van de verdediging nodig, zonder enige twijfel. We willen blijvende vrede, maar blijvende vrede kan alleen worden opgebouwd op kracht, en kracht begint met het versterken van onszelf."

Rusland heeft zijn vreugde niet onder stoelen of banken gestoken. Het prees Trump voor het veranderen van het Amerikaanse beleid en bekritiseerde Zelensky omdat hij hem uitdaagde.

"We zien dat het collectieve Westen gedeeltelijk zijn collectiviteit begint te verliezen en dat er een fragmentatie van het collectieve Westen is begonnen", aldus Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov.

"Er is nog steeds een groep landen die eerder de partij van de oorlog vormt, en die zich bereid verklaart Oekraïne verder te steunen door de oorlog te ondersteunen en de voortzetting van de vijandelijkheden te waarborgen."