Lezing Projekta: Dialoog is een langdurig proces

Dialoog is een langdurig proces, waarbij partijen bereid moeten zijn te geven en te nemen. Een bedrijf moet als eerste zijn lange termijn planning goed voor ogen houden alvorens gedoogzones toe te kennen. Processen van registratie, beheer en dialoog moeten transparant en niet gevoelig voor corruptie zijn.

Dit is een van de lessen die Rosebel Gold Mines/Iamgold in Brokopondo heeft geleerd. Projekta hield vrijdagavond in de conferentiezaal van Conservation International Suriname haar eerste openbare discussie voor Democratiemaand 2011. Aan de orde kwamen onder andere de processen van communicatie en dialoog tussen Iamgold, de lokale bevolking en de kleine goudzoekers en de lessen die hieruit geleerd zijn.

Goede afspraken
Jerry Finisie, Community Manager van Rosebel Gold Mines. hield een inleiding. Hij ging in op de dialoogprocessen van het bedrijf met de lokale gemeenschappen en andere betrokkenen. Hij gaf aan dat de communicatie- en dialoogstrategie van het bedrijf als eerste is gebaseerd op lokale en internationale wetgeving en regels over de rechten van inheemse en in stamverband levende volkeren. Ook de Mijnbouwassociatie van Canada heeft bepaalde kwaliteitsregels waaraan lidbedrijven moeten voldoen.

Gemeenschappen van de zeven dorpen (Nieuw Koffiekamp, Klaaskreek, Brownsweg, Baling Soela, Nyun Lombe, Kwakoegron, en Marshallkreek) zijn in het werkgebied van de multinational betrokken. Volgen Finisie worden er regelmatig bijeekomsten gehouden met het lokaal bestuur, de communicatiecommissie, maar onderhoudt ook rechtstreeks contact met de gemeenschappen. Zij worden op de hoogte gesteld van activiteiten van het bedrijf, maar kunnen ook aangeven wat hun behoeften zijn.

Projecten
Behoeften op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg en inkomensgeneratie worden samen met het bedrijf uitgewerkt tot plannen en projecten, die dan door het bedrijf en de lokale gemeenschap samen worden uitgevoerd. Op deze wijze zijn al scholen en kerken gerenoveerd en gebouwd, leerkrachten en leerlingen ondersteund, voor watervoorziening gezorgd, en groenten- en eierenproducenten ondersteund.

Toen het bedrijf in het gebied begon, woonden er minder mensen daar en waren er maar ongeveer 100 kleinschalige mijnbouwers, die op eenvoudige wijze mijnden. In de jaren daarna, groeide de bevolking van het gebied explosief, en veroorzaakte de goudkoorts een toename naar meer dan 600 goudzoekers, die nu met zware equipment mijnen. De activiteiten van de kleinschalige mijnbouwers brachten steeds meer milieu- en veiligheidsrisico’s met zich mee, omdat zij toen steeds dichter bij hoogspanningskabels en waterreservoirs werkten.

Bij het invoeren van zonering en van een registratiesysteem, werden de interacties met de kleinschalige goudzoekers steeds heftiger, en vond er zelfs in 2009 een schietincident plaats. Deze zorgde voor een enorme wantrouwen onder de lokale bevolking en de goudzoekers. Iamgold keurde het geweld openlijk af en bleef communicatiekanalen open houden. Stapvoets werd het vertrouwen weer opgebouwd.

Geweld geen oplossing
Uit de conflicten met de goudzoekers, blijkt dat het gebruiken van geweld nooit een goede oplossing is, omdat het vertrouwen daarna moeilijk terug te winnen is. Bij de recente conflicten in Maripaston, is deze les weer eens gebleken.

Na de inleiding, volgde een levendige discussie met het goed opgekomen publiek uit diverse sectoren. Velen in het publiek vonden dat het bedrijf wel erin geslaagd was om een dialoog op te bouwen met lokale gemeenschappen over hun eigen ontwikkeling, maar zagen toch liever dat de gemeenschappen een grotere inspraak hadden in het beleid van het bedrijf.

Meer inbreng
Ellen Naarendorp, van de commissie ‘ordening goudsector’, vindt dat de overheid meer in de leiding zou moeten zijn om met de mensen in dialoog te gaan over de milieu- en gezondheidsgevaren van de bedrijfsactiviteiten. Dit wordt nu teveel overgelaten aan het bedrijf. Een nationaal dialoog zou een veel breder impact hebben.

Deze discussie is onderdeel van de lezingencyclus “Dialoog voor Democratie”, een activiteit binnen Democratiemaand 2011. De Democratiemaand, een initiatief van Projekta, wordt vanaf 2008 jaarlijks in de maand november gehouden. De volgende openbare discussie, over de grondenrechtenconferentie, is op dinsdag 22 november.