De leugen gaat samen met politiek
08 Feb, 08:47
foto


Om de spits af te bijten, een leugen is een bewering waarvan de spreker (of schrijver) weet, dan wel had of zou moeten weten dat die, vanuit aanwijsbare betrokkenheid, in strijd is met de waarheid. Een mededeling die niet waar is, met de bedoeling om anderen te misleiden, is ook een leugen. Liegen is met opzet de ander niet de waarheid vertellen, een foutieve indruk geven, voor de gek houden, op het verkeerde been zetten enzovoorts.

Waarom liegen mensen eigenlijk?
Iedereen liegt wel eens! We liegen allemaal wel om een reden: om iemand niet te kwetsen, om niet in problemen te komen of omdat we op het moment even te moeilijk vinden om de waarheid te spreken. Sommige mensen doen dit omdat ze onzeker zijn over hun prestaties of kwaliteiten. Liegen kan ook betrekking hebben op anderen. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan het verzinnen van leugens over iemand anders of roddelen. Dit kan als doel hebben om iemand anders omlaag te halen of juist om jezelf beter te voelen.

Volgens 'De Leugenacademie' (jawel!) liegen mensen om er zelf beter van te worden of omdat ze aardig gevonden willen worden. Ook zaken als geld en aanzien zijn een belangrijke reden. Mannen schijnen drie keer zo vaak te liegen als vrouwen. Daarbij geven mannen aan gemiddeld drie keer per dag te liegen, vrouwen één keer. Let wel: de mensen uit dit onderzoek mochten zelf aangeven hoe vaak ze logen. Of ze de waarheid spraken is natuurlijk maar de vraag.
Voor alle duidelijkheid, De Leugenacademie leert je niet liegen, integendeel. De Academie traint deelnemers in enkele dagen hoe zij de ander kunnen verleiden tot het vertellen van de waarheid. Ze doen dit aan de hand van een door henzelf ontwikkelde methode die "verleiden tot het vertellen van de waarheid" heet. Het spreekt voor zich dat men na deze training nog veel zelf moet oefenen om de aangeleerde kennis en vaardigheden tot een onbewust bekwaam niveau te krijgen.

Waarom liegen politici?

Politici ervan beschuldigen dat ze liegen is een afgezaagde uitdrukking die iedereen wel kent. Een van de redenen waarom politici zo vaak liegen is dat ze producten zijn van een gebrekkig politiek systeem dat de meest arrogante kandidaten aanmoedigt en beloont.

Waarom blijven we politici steunen, ook al weten we dat ze liegen? De ervaring leert dat Surinamers hun favoriete politieke kandidaten zullen blijven steunen, zelfs als ze weten dat die liegen.

Verkiezingen hier hebben niet zoveel uit te staan met democratie. Partijen schuiven mensen naar voren om ze te belonen voor hun loyaliteit (met een mooi salaris en pensioen), en om sympathisanten of geloofsgroepen aan zich te binden, die dezelfde afwegingen maken voor hun kandidaten. Daarbij gaat het niet om bekwaamheid. Is een parlementariër of minister toevallig deskundig, dan is dat mooi meegenomen. Wie eenmaal in zo’n parlement of regering zit, volgt de partijlijn; eigen inbreng wordt niet echt gewaardeerd. En contact met kiezers is er nauwelijks, dus hun invloed is niet groot.

Onderzoekers van de Carnegie Mellon Universiteit keken naar de vraag waarom mensen politici accepteren die liegen, en ontdekten dat er enkele specifieke omstandigheden zijn die hieraan bijdragen. De auteurs van het onderzoek zeggen dat wanneer mensen zich buitengesloten voelen van een politiek systeem waarvan zij denken dat het geleid wordt door leiders die 'geen voeling hebben', zij leugens zullen accepteren van een politicus die beweert een voorvechter van het 'volk' te zijn. Dit is in wezen de katalysator voor populisme, een politiek standpunt dat berust op het idee van de strijd van het 'gewone volk' tegen de 'elite'.

Typen leugenaars

Uit onderzoek is het volgende gebleken:
• Extraverte mensen liegen meer dan introverte mensen.
• Intelligente mensen liegen makkelijker dan minder intelligente mensen.
• Populaire kinderen liegen meer dan minder populaire kinderen.
• Machtigen liegen makkelijker dan mensen met minder macht.
• Psychopaten en narcisten liegen meer dan psychologisch gezonde mensen.
• Politici liegen makkelijker en meer dan burgers.
• Excellente leugenaars neutraliseren het kritische vermogen van anderen door het geven van charmante complimenten en andere vriendelijkheden. (1)

Vaag en dubbelzinnig
Logischerwijs zal een leugenaar niet betrapt willen worden op een leugen. Vaag taalgebruik helpt hierbij. De beoogde vaagheid kan ook bereikt worden door dubbelzinnigheid. Dubbelzinnigheid biedt ruimte voor eigen interpretatie, wat een deel van de verantwoordelijkheid van het overbrengen van de betekenis wegneemt bij de zender. Bovendien zullen er weinig details voorkomen in teksten met valse informatie, dus er zullen bijvoorbeeld minder precieze cijfers worden genoemd in een tekst.

Duidelijk? Dan mag u alles vergeten wat hierboven staat, als u maar onthoudt wat er niet staat!

George Orie



(1) Bron: Job Boersma en Guus Essers IK WEET DAT U LIEGT: Echt alles over leugens en bedrog voor professionals

Advertenties

Monday 06 May
Sunday 05 May
Saturday 04 May