Bolivia: Ex-president Morales kan zich niet herkiesbaar stellen

Het Constitutionele Hof van Bolivia heeft de voormalige president Evo Morales uitgesloten van een herverkiezing in 2025. Daarmee is een uitspraak ongedaan gemaakt die hem in 2019 een vierde ambtstermijn had toegestaan. Het zegt op zijn website dat termijnlimieten 'een ideale maatregel zijn om ervoor te zorgen dat iemand zichzelf niet aan de macht houdt'.

Morales, de eerste inheemse president van Bolivia, kwam voor het eerst aan de macht in 2006 en was extreem populair, totdat hij probeerde de grondwet te omzeilen en probeerde in 2019 een vierde ambtstermijn na te streven.

Hij won die stemming, maar werd gedwongen af te treden te midden van dodelijke protesten over vermeende verkiezingsfraude, en vluchtte het land uit. Hij keerde terug nadat zijn toenmalige bondgenoot Luis Arce in oktober 2020 het presidentschap won.

Morales heeft sindsdien ruzie met Arce.

Met de aankondiging van zaterdag werd een uitspraak van de rechtbank uit 2017 ongedaan gemaakt, waarin feitelijk werd vastgesteld dat het zich kandidaat stellen voor herverkiezing een 'mensenrecht' is.

Tegen de nieuwe uitspraak kan geen beroep worden aangetekend.

Morales hekelde de nieuwe uitspraak als bewijs van wat hij medeplichtigheid onder rechters, de regering en de rechtervleugel in Bolivia tegen hem, noemde.

De uitspraak van de rechtbank betekent dat mensen in Bolivia niet meer dan twee termijnen als president mogen dienen, al dan niet opeenvolgend.

Morales heeft gezegd dat hij zich kandidaat wilde stellen voor het presidentschap in 2025, terwijl hij in gesprek was met Arce, die zijn bondgenoot was geweest en het grootste deel van de tijd dat Morales aan de macht was sinds 2006, minister van Economie was.

De ommekeer van het Constitutionele Hof is gebaseerd op criteria van het Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens, dat herverkiezing niet als een mensenrecht beschouwt.

Die rechtbank heeft in 2021, op verzoek van Colombia, een amicus-uitspraak gedaan over het idee dat presidenten op een open manier herkozen willen worden.

Toen Morales aftrad en het land verliet, werd hij vervangen door parlementslid Jeanine Anez, die nu terechtstaat op beschuldiging van het plegen van een staatsgreep tegen hem.

"De rechtbank heeft een einde gemaakt aan het delirium van Morales om voor altijd herkozen te worden", zei Anez op X, de voormalige Twitter.