Japan stuurt 'moon sniper' maanlander SLIM de ruimte in

Japan heeft donderdag een maanverkenningsruimtevaartuig gelanceerd aan boord van een eigen H-IIA-raket, in de hoop het vijfde land ter wereld te worden dat begin volgend jaar op de maan landt. Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA) zei dat de raket zoals gepland vertrok vanaf het Tanegashima Space Center in het zuiden van Japan en met succes de Smart Lander for Investigating Moon (SLIM) vrijgaf. Ongunstig weer leidde vorige maand tot drie keer uitstel in een week tijd.

Met de "maansluipschutter" streeft Japan ernaar om SLIM binnen 100 meter van zijn doellocatie op het maanoppervlak te landen. De missie, met kostenplaatje van US$100 miljoen, zal naar verwachting in februari met de landing beginnen, na een lang, brandstofefficiënt naderingstraject.

"Het grote doel van SLIM is om de uiterst nauwkeurige landing te bewijzen... om 'landing waar we willen' op het maanoppervlak te bereiken, in plaats van 'landing waar we kunnen'", vertelde JAXA-president Hiroshi Yamakawa op een persconferentie.

Uren na de lancering op donderdag zei JAXA dat het signalen van SLIM oppikte, waaruit bleek dat het normaal werkte.

De lancering komt twee weken nadat India het vierde land werd dat met succes een ruimtevaartuig op de maan landde met zijn Chandrayaan-3-missie naar de onontdekte zuidpool van de maan. Rond dezelfde tijd stortte de Russische Luna-25-lander neer, terwijl hij de maan naderde.

Twee eerdere maanlandingspogingen van Japan mislukten het afgelopen jaar. JAXA verloor het contact met de OMOTENASHI-lander waardoor een landingspoging in november  onmogelijk werd. De Hakuto-R Mission 1-lander, gemaakt door de Japanse startup ispace (9348.T), stortte in april neer toen hij probeerde af te dalen naar het maanoppervlak.

SLIM zal naar verwachting landen op de nabije kant van de maan, dichtbij Mare Nectaris, een maanzee die, gezien vanaf de aarde, lijkt op een donkere vlek. Het primaire doel is het testen van geavanceerde optische en beeldverwerkingstechnologie.

Na de landing wil het ruimtevaartuig de samenstelling van olivijngesteenten in de buurt van de locaties analyseren, op zoek naar aanwijzingen over de oorsprong van de maan. Er is geen maanrover op SLIM geladen.

De H-IIA-raket van donderdag had ook de X-Ray Imaging and Spectroscopie Mission (XRISM) -satelliet aan boord, een gezamenlijk project van JAXA, NASA en de European Space Agency. De satelliet heeft tot doel plasmawinden te observeren die door het universum stromen en die wetenschappers beschouwen als de sleutel tot het helpen begrijpen van de evolutie van sterren en sterrenstelsels.

Grondstations in Hawaï en Japan ontvingen kort na de lancering signalen van XRISM die bevestigden dat de zonnepanelen van de satelliet met succes waren ingezet, aldus JAXA.

Mitsubishi Heavy Industries vervaardigde de H-IIA-raket en voerde de lancering uit, die de 47e H-IIA markeerde die Japan sinds 2001 heeft gelanceerd, waardoor het slagingspercentage van het voertuig bijna 98% bedraagt.

JAXA had de lancering van de H-IIA met SLIM enkele maanden opgeschort, terwijl het onderzoek deed naar het falen van zijn nieuwe middelhoge H3-raket tijdens zijn debuut in maart. Japan is van plan de H-IIA buiten gebruik te stellen na de 50e lancering in 2024.

De Japanse premier Fumio Kishida zei donderdag na de lancering in een bericht op sociale media, dat de ontwikkeling van vlaggenschipraketten essentieel is voor de onafhankelijke ruimtevaartactiviteiten van Japan. "We zullen het momentum opbouwen voor de succesvolle herlancering van de H3-raket", schreef Kishida op sociale media X, voorheen bekend als Twitter.

De Japanse ruimtemissies hebben recentelijk met andere tegenslagen te maken gehad, zoals de mislukte lancering van een kleine Epsilon-raket in oktober 2022, gevolgd door een motorexplosie tijdens een test in juli.

JAXA plant een gezamenlijke Lunar Polar Exploration Mission (LUPEX) met de Indian Space Research Organization na 2025, waarbij de Japanse H3-raket de volgende maanlander van India de ruimte in zal brengen.

Het land wil ook in de tweede helft van de jaren 2020 een astronaut naar het maanoppervlak sturen als onderdeel van het NASA's Artemis-programma.