Haïtianen schuilen in sportcentra bij nieuwe aanvallen

Honderden mensen zitten opeengepakt in kleine witte tenten op de binnenplaats van een sportcentrum in de Haïtiaanse hoofdstad Port-au-Prince, ze drogen kleding op de toegangshellingen en wassen hun kinderen in kleine, plastic kuipjes. Volgens schattingen van de VN zijn zaterdag ongeveer 8.730 mensen ontheemd geraakt rond de dichtbevolkte wijk Carrefour-Feuilles, waarvan meer dan de helft als gevolg van een nieuwe uitbraak van geweld twee dagen eerder.

Bewoners begonnen vanaf 12 augustus massaal het gebied te verlaten, toen gewapende bendes hun aanvallen op het gebied uitvoerden.

De politie heeft te weinig middelen gekregen om de gewapende groepen te bestrijden die nu grote delen van de hoofdstad controleren. Hun oorlogen hebben geleid tot een verwoestende humanitaire crisis die in het hele land zo'n 200.000 mensen op de vlucht heeft gejaagd.

Ariel Henry, de ongekozen premier van Haïti, riep afgelopen oktober op tot dringende internationale veiligheidshulp.

Hoewel landen op hun hoede waren om Henry te steunen en de ernstige misstanden te herhalen die door interventies uit het verleden waren gepleegd, hadden Keniaanse afgevaardigden deze week een ontmoeting met Henry en de hoogste politiechefs om te beoordelen of zij een dergelijke strijdmacht zouden kunnen leiden.

Er wordt verwacht dat de motie uiteindelijk ter stemming in de VN-Veiligheidsraad zal worden ingediend.

"Zelfs als de orde in het gebied zou worden hersteld, zou ik niet terugkomen", zegt Orisca Marie Youseline, die opgroeide in Carrefour-Feuilles en nu een van de ongeveer 930 mensen is die volgens schattingen van de VN onderdak bieden in het sportcentrum Gymnasium Vincent. "We rennen te veel, we zijn het beu om altijd slachtoffer te zijn."

Ernstig onder uitgerust
Ondertussen staken demonstranten buiten de Franse ambassade, beschermd door hoge muren, gekooide beveiligingscamera's en prikkeldraad, een band in brand terwijl mensen patrouilleerden met kapmessen.

Veel Haïtianen hebben zich aangesloten bij civiele zelfverdedigingsgroepen die bekend staan als 'Bwa Kale', een beweging die hoop heeft gewekt, maar ook vergelding tegen burgers heeft aangewakkerd en de angst heeft aangewakkerd dat de groepen het geweld aanwakkeren.

Na de escalatie van donderdag zijn duizenden mensen die hun toevlucht hadden gezocht in het Lycee Carrefour-Feuilles naar andere locaties verhuisd, waaronder andere scholen en het plein buiten een bioscoop.

"Deze plaatsen zijn niet gemaakt om de situatie van ontheemden aan te kunnen", zegt Gedeon Jean, directeur van de lokale rechtengroep CARDH, die alarm sloeg over de ontheemde bewoners – inclusief mensen die ouder zijn, gehandicapt, zwanger zijn of met jonge kinderen – die al een week zonder hulp zitten.

Veel gezinnen die in buitententen woonden, hadden last van de regen veroorzaakt door de tropische storm Franklin, nu een orkaan.

Civiele bescherming, sociale diensten en de Franse NGO Medecins du Monde helpen de locaties te bevoorraden, zei Jean. Hij voegde eraan toe dat de politie ernstig ondergekwalificeerd was en dat "de behoeften enorm zijn".

"Zelfs als deze buitenlandse macht komt, zullen we bij vertrek in dezelfde situatie verkeren", zei Youseline. "Ze zullen voor een paar maanden komen, ons helpen, de bendes terugdringen, en als ze weggaan, zijn we hier weer. Ik wil niet meer zo leven."