Catastrofale Hillary stevent af op Mexico en Californië

Orkaan Hilary brulde zaterdag laat in de richting van het schiereiland Baja California in Mexico als een gedegradeerde maar nog steeds gevaarlijke orkaan van categorie 2 die waarschijnlijk "catastrofale" overstromingen naar de regio zal brengen. Hillary zal als een tropische storm het zuidwesten van de VS binnendringen.

Meteorologen waarschuwden dat ondanks de verzwakking van de orkaan, de snelheid van de storm zaterdag was versneld. Ze drongen er bij mensen op aan om hun voorbereidingen voor zonsondergang af te ronden. Tegen zondag, zei een expert, zou het te laat zijn.

Voorspellers zeiden dat de storm naar verwachting nog steeds de geschiedenisboeken zal ingaan als de eerste tropische storm die Zuid-Californië in 84 jaar trof en plotselinge overstromingen, modderstromen, geïsoleerde tornado's, harde wind en wijdverbreide stroomuitval met zich meebrengt.

Zware regenval en overstromingen begonnen zaterdag voorafgaand aan de verwachte zondagse oversteek van de storm naar het zuidwesten van de VS, waar het naar verwachting tot 25 centimeter regen zal dumpen in Zuid-Californië en Zuid-Nevada.

"Dit vermindert de dreiging niet, vooral de dreiging van overstromingen", zei Jamie Rhome, adjunct-directeur van het Amerikaanse National Hurricane Center, tijdens een briefing op zaterdag om de verlaagde status van de storm aan te kondigen. "Laat de verzwakkende trend en de intensiteit je waakzaamheid niet verminderen."

Meteorologen verwachten ook dat de storm "levensbedreigende" surfomstandigheden en scheurstromen - inclusief torenhoge golven tot 12 meter hoog - langs de Pacifische kust van Mexico zal veroorzaken. Tientallen zochten hun toevlucht in stormschuilplaatsen in de tweelingresorts van Los Cabos, aan de zuidpunt van het schiereiland Baja. Brandweerlieden gebruikten een opblaasbare boot om een gezin in San Jose del Cabo te redden nadat het resort was getroffen door slagregen en wind.

In Tijuana verwoordde Rafael Carrillo de angst die iedereen in de grensstad van 1,9 miljoen inwoners achtervolgde, vooral bewoners die in huizen wonen die zich gevaarlijk vastklampen aan steile hellingen.

"Als u geluiden hoort of de grond kraakt, is het belangrijk dat u dit controleert en zo snel mogelijk weggaat, omdat de grond kan verzwakken en uw huis kan instorten", zegt Carrillo, hoofd van de brandweer van Tijuana.

Die stad beval zaterdag alle stranden te sluiten en plaatste een half dozijn stormschuilplaatsen bij sportcomplexen en overheidsgebouwen.

De Mexicaanse marine heeft 850 mensen geëvacueerd van eilanden voor de kust van Baja en bijna 3.000 troepen ingezet voor noodoperaties. In La Paz, de pittoreske hoofdstad van de staat Baja California Sur aan de Zee van Cortez, patrouilleerde de politie op afgesloten stranden om zwemmers uit de opzwepende branding te houden.

In de VS gaf het in Miami gevestigde orkaancentrum waarschuwingen voor tropische stormen en mogelijke overstromingen voor Zuid-Californië, van de Pacifische kust tot de bergen en woestijnen in het binnenland. De sheriff van San Bernardino County heeft zaterdag voorafgaand aan de storm evacuatiewaarschuwingen afgegeven voor verschillende berg- en uitlopersgemeenschappen.

En een evacuatieadvies voor de toeristische bestemming Santa Catalina Island, 37 kilometer voor de kust van Zuid-Californië, drong er bij bewoners en strandgangers op aan om te vertrekken, terwijl de autoriteiten in Los Angeles zich haastten om de daklozen van de straat in opvangcentra te krijgen.

In de hele regio hadden gemeenten geen gratis zandzakken meer en raakten de schappen leeg terwijl bewoners voorraden aanvulden. De Amerikaanse National Park Service heeft het Joshua Tree National Park en Mojave National Preserve in Californië gesloten om te voorkomen dat bezoekers te midden van overstromingen stranden.

Major League Baseball verplaatste drie wedstrijden op zondag in Zuid-Californië naar zaterdag als onderdeel van gesplitste doubleheaders, en SpaceX stelde de lancering van een satellietdragende raket vanaf een basis aan de centrale kust van Californië uit tot ten minste maandag. Het bedrijf zei dat de omstandigheden in de Stille Oceaan het voor een schip moeilijk kunnen maken om de raketaanjager te bergen.

President Joe Biden zei vrijdag dat de Federal Emergency Management Agency personeel en voorraden vooraf in de regio had geplaatst. "Ik dring er bij iedereen op aan, iedereen op het pad van deze storm, om voorzorgsmaatregelen te nemen en te luisteren naar de richtlijnen van staats- en lokale functionarissen", zei hij.

Hilary was op vrijdag snel uitgegroeid tot een buitengewoon gevaarlijke orkaan van categorie 4 voor een tijd met aanhoudende topwinden van 230 km/u op zijn hoogtepunt. De maximale aanhoudende winden daalden aanvankelijk tot 185 km/u eerder op zaterdag als een storm van categorie 3, voordat ze verder verzwakten tot 77 km/u - waardoor het een categorie 2 werd.

Halverwege de zaterdagmiddag was het nog steeds 1.030 km ten zuidoosten van San Diego, Californië. Terwijl hij met een snelheid van 28 km/u naar het noordwesten trok, werd verwacht dat de storm meer naar het noorden zou draaien en sneller zou worden.

Voorspellers zeiden dat de storm langs een van de meest westelijke uitlopers van het zuidelijke Baja-schiereiland in Mexico wervelt. Verwacht werd dat de orkaan langs Punta Eugenia aan die kust zou trekken voordat hij 's nachts aan land zou komen in een dunbevolkt gebied van het schiereiland, ongeveer 330 kilometer ten zuiden van de Pacifische havenstad Ensenada.

Hilary zal dan waarschijnlijk noordwaarts harken, helemaal het schiereiland op en Tijuana binnen, voordat hij op zijn historische pad naar de VS gaat.