Ramis zei vorige week aan Starnieuws dat het in gemeenschappelijk belang is om de grens te stabiliseren en problemen te voorkomen. “Suriname heeft investeerders en investeringen nodig en elke factor voor stabilisatie en geruststelling is een goed teken voor de internationale gemeenschap.”

In de toekomst, als alles rond is, moet elke burger op zijn smarttelefoon de GPS-coördinatoren kunnen aflezen via bijvoorbeeld google maps. Volgens de nieuwe grenslijn is het midden van de rivier de grens en elk eiland dat meer tegen de Surinaamse oever aanligt, is Surinaams en omgekeerd. Uiteraard zijn er enkele uitzonderingsgevallen zoals het eiland ‘Jamaica’, dat voorheen Frans grondgebied was en nu Suriname toebehoort.

Toenmalige Franse ambassadeur Antoine Joly hervatte de grensonderhandelingen in 2017. En vier jaar later werden de jarenlange grensonderhandelingen bezegeld met een akkoord over de verdeling van de eilanden en de grenslijn. Zo plaatsten Suriname's ambassadeur Harold Kolader, voorzitter van de Nationale Grens Commissie en Joly in februari 2021 hun handtekening onder het grensprotocol. Een maand later, in maart 2021 plaatsten minister Albert Ramdin van Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking en zijn Franse collega Jean-Yves Le Drian namens hun respectieve regeringen hun handtekening onder het grensprotocol.

De aanleiding om vaart te zetten achter de grensonderhandelingen kwam na drie incidenten. De Franse gendarmerie ging over tot vernietiging van bezittingen van burgers, voornamelijk gouddelvers in het grensgebied. Suriname hield na het derde incident in februari 2019 de poot stijf en parkeerde de samenwerking met Frankrijk, zoals de gezamenlijke patrouilles op de rivier.

Naderhand kwam opheldering: het Franse optreden was rechtmatig. De eilanden, locaties in het eerste en derde incident behoorden tot Frans gebied en zijn dat nog steeds. Het tweede incident betrof ook een Frans eiland, maar werd na de grensonderhandeling toegewezen aan Suriname.

Defensie Suriname hervatte de gezamenlijke patrouilles met de Fransen op de Marowijnerivier meteen in februari 2021. Dit gebeurde na overleg tussen toenmalige commandant Werner Kioe A Sen van de marine (nu bevelhebber) met de Fransen. De grensbepaling brengt duidelijkheid voor beide legers en politie-eenheden over hun bevoegdheden op de grensrivier. Probleemloos is het niet. Want Suriname kampt met een tekort aan boten en ander materiaal voor de grenscontrole van onze 520 kilometer lange open riviergrens. 

Eind eerste kwartaal 2021 kondigde justitieminister Kenneth Amoksi ook de herstart van de gezamenlijke politiepatrouilles aan. Frankrijk wacht nog steeds op deze herstart. De politiesamenwerking aan de grens is gebaseerd op de politiesamenwerkingsovereenkomst van 2006. Parijs ratificeerde het verdrag in 2008 en stuurde na 2015 geen politie-attaché meer naar Suriname. Krachtige diplomatieke lobby leidde uiteindelijk tot de Surinaamse goedkeuring in 2017. Het jaar daarop stelde Frankrijk weer een politie-attaché aan voor Suriname. Echter werkte die vanuit Cayenne en kwam hij regelmatig over na Paramaribo voor overleg.

Sinds februari 2023 stelde Parijs weer een permanente politie-attaché aan die kantoor houdt op de ambassade. Frankrijk breidt zijn diplomatieke missie in Suriname uit en volgende maand volgt de aanstelling van een permanente defensieattaché.

De Nationale Assemblee moet behalve het grensprotocol, nog het rechtshulpverdrag en een overeenkomst voor vriendschap en samenwerking uit 2018 ratificeren – verdragen getekend met Frankrijk. Beide landen zijn voornemens om ook een uitleveringsverdrag aan te gaan.