Handelsovereenkomst EU-Mercosur bedreigt inheemse gebieden

Een geplande vrijhandelsovereenkomst tussen de Europese Unie (EU) en het Zuid-Amerikaanse blok Mercosur dreigt de vraag naar landbouwproducten uit Brazilië te doen toenemen ten koste van het land en de rechten van inheemse volkeren, zei een vooraanstaande activist donderdag.

"We zijn tegen deze overeenkomst", vertelde Dinamam Tuxa, de coördinator van de grootste overkoepelende inheemse organisatie van Brazilië, de Articulation of Indigenous Peoples of Brazil (APIB), in een interview aan Reuters. "Het kan heel moeilijk zijn om te stoppen, maar we willen onze voorstellen doen over voorafgaande toestemming en territoriale rechten van inheemse volkeren."

De Europese Commissie sloot in 2019 een handelsovereenkomst met het Mercosur-blok van Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay. Nu hebben de Commissie en enkele EU-lidstaten de mogelijkheid geopperd om het nieuw leven in te blazen nadat het grotendeels in de wacht was gezet vanwege zorgen van de EU over Amazone ontbossing.

Tuxa, die de komende dagen EU-ambtenaren en wetgevers zal ontmoeten, zei dat de deal, zelfs met een mogelijke bijlage over ontbossing en duurzame ontwikkeling, geen garantie biedt voor de bescherming van de rechten van inheemse volkeren, ondanks dat ze zijn vastgelegd in een conventie van de Internationale Arbeidsorganisatie.

De Verklaring van de Verenigde Naties over de rechten van inheemse volken vereist ook dat zij worden geraadpleegd om vrije, voorafgaande en geïnformeerde toestemming te verkrijgen voor beleid of projecten die hen aangaan.

Tuxa zei dat er geen mechanisme was voor monitoring en toezicht om ecosystemen te beschermen, en zei dat de handelsovereenkomst gebaseerd was op een economisch model dat hen inherent beschadigde.

"Als het om geld gaat, worden alle COP (VN-klimaatbesprekingen) en andere duurzaamheidsdoelstellingen vergeten", zei hij.

De Commissie, die toezicht houdt op het handelsbeleid van de EU, heeft gezegd dat er een mogelijkheid is voor gesprekken na de verkiezingsnederlaag van vorig jaar van de voormalige Braziliaanse president Jair Bolsonaro, wiens beleid heeft bijgedragen aan een piek in de ontbossing in het Amazonegebied.

Er is echter geen garantie dat gesprekken met opvolger Luiz Inacio Lula da Silva slagen.

Lula heeft beloofd inheems land volledig te erkennen, maar krijgt te maken met een terugslag in het Congres van bondgenoten van Bolsonaro.