Nog geen oplossing in zicht grondenrechtenvraagstuk

Het ziet er niet naar uit dat het grondenrechtenvraagstuk opgelost zal worden tijdens deze regeerperiode. Op Inheemse dag 2020, enkele maanden na het aantreden van de regering, heeft vicepresident Ronnie Brunswijk in de Plamentuin meegedeeld dat "in de eerste helft van deze regeerperiode" de grondenrechten van Inheemsen geregeld zullen zijn. Op de regeringspersconferentie donderdag heeft president Chan Santokhi aangegeven dat "sommige vraagstukken regeertermijnen overschrijdend zijn".

Op Inheemse dag vorig jaar heeft Santokhi in de Palmentuin benadrukt dat het gronderechtenvraagstuk prioriteit geniet en spoedig behandeld zou worden. Petities en demonstraties om de regering op het hart te drukken internationale vonnissen uit te voeren die de erkenning regelen, hebben niets opgeleverd. Maar de regering blijkt net als haar voorgangers niet van plan te zijn die uit te voeren. Op Srefidensi zijn later dat jaar actievoerders hard aangepakt toen zij zijn komen protesteren tijdens de parade en het defilé. Een vrouw is in het gezicht geslagen en weggestoten.

De regering roept de Inheemsen wel op om in dialoog te blijven terwijl delen van hun woon- en leefgebieden nog steeds worden uitgegeven, ondanks afspraken dat het niet meer zou gebeuren terwijl men gesprekken voert. Concessies die onder de vorige regering zijn weggeven, zijn onder de nieuwe verlengd. Een maand geleden is pas na ernstige ongeregeldheden op Pikin Saron en Bigi Poika - er zijn twee doden gevallen - een aanvang gemaakt met de behandeling van de Wet die grondenrechten voor Inheemsen en tribalen in orde moet maken. De Inheemsen eisen dat de wet eerst terug moet voordat ze behandeld wordt, omdat er in de huidige vorm zaken zijn opgenomen die hen heel nadelig zullen uitkomen. De Assembleevergadering kan maar niet goed van de grond komen. Ook binnen de coalitie zijn er verschillen van inzichten.

Santokhi geeft in veel woorden aan dat het erkennen van de grondenrechten van Inheemsen, erg moeilijk is voor de regering. Zo zijn er bijvoorbeeld "nieuwe inzichten" bijgekomen waarmee rekening gehouden moet worden, geeft hij aan. Er is een rustpauze ingelast om een goede inventaris te maken. De president wil wel een basis leggen voor een duurzame oplossing.

Op de vraag of de oplossing nog in deze regeerperiode zal komen - er is immers beloofd de eerste helft van deze regeerperiode maar de tweede helft breekt al aan - zegt Santokhi: "Wij gaan alles eraan doen dat het vraagstuk duurzaam opgelost wordt. En sommige vraagstukken kan je niet koppelen aan een regeertermijn. Sommige vraagstukken zijn regeertermijnen overschrijdend als je het goed wilt oplossen. En als we het goed willen oplossen laten we dat ding goed evalueren, goed regelen. En mocht blijken dat er nog veel zaken geregeld moeten worden, dan moet je het niet gewoon binden aan een regeertermijn. Dat je alles nu moet doen, met het risico dat je dingen regelt die niet goed zullen zijn. Kow regel a san wan bun fasi, maar laten we die basisdingen alvast voor die mensen regelen."