Brazilië: Lula zet vrede in Oekraïne op zijn agenda in China

President Luiz Inacio Lula da Silva is dinsdag uit Brazilië vertrokken voor een officieel bezoek aan China, waar hij president Xi Jinping wil overtuigen een groep landen te vormen om te bemiddelen in een einde aan de oorlog van Rusland met Oekraïne.

Het bezoek van Lula, dat om gezondheidsredenen is uitgesteld in maart, heeft tot doel de betrekkingen met de grootste handelspartner van Brazilië te herstellen na vier koude jaren onder zijn voorganger Jair Bolsonaro.

Lula probeert Brazilië ook weer op het internationale toneel te krijgen na een periode van relatief isolement door Bolsonaro, die de traditionele rol van zijn land in multilaterale fora afkeurde en kritiek kreeg omdat hij het Amazone-regenwoud niet beschermde.

Wanneer hij Xi vrijdag ontmoet, heeft Lula gezegd dat hij een voorstel zal doen om vredesbesprekingen tussen Rusland en Oekraïne te bemiddelen, een initiatief dat onder westerse leiders alleen is toegejuicht door de Franse president Emmanuel Macron.

"Ik ben ervan overtuigd dat zowel Oekraïne als Rusland wachten tot iemand anders zegt: 'Laten we gaan zitten en praten'", zei Lula vorige week tegen journalisten.

Lula heeft gesuggereerd dat een vredesoplossing de terugkeer van nieuw binnengevallen gebied zou kunnen zijn, maar niet de Krim - een optie die de Oekraïense president Volodymyr Zelensky ronduit heeft afgewezen.

Om zijn initiatief door te laten gaan, heeft Lula China nodig om een bericht naar Rusland te sturen, zei een Europese diplomaat in Brasilia.

"Lula weet dat China het enige land is waar Rusland naar zal luisteren", zei de diplomaat, sprekend op voorwaarde van anonimiteit en eraan toevoegend: "Mensen wachten af of het enige aandacht krijgt van andere landen, zoals Frankrijk en Duitsland."

Celso Amorim, adviseur buitenlands beleid van Lula, vloog in maart naar Moskou om aan te dringen op vredesbesprekingen, en de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergei Lavrov zal Brasilia op 17 april bezoeken.

Voordat hij in Beijing aankomt, zal Lula Shanghai bezoeken om de inhuldiging bij te wonen van de voormalige Braziliaanse president Dilma Rousseff als hoofd van de New Development Bank die in 2014 is opgericht door de BRICS-groep van grote opkomende economieën: Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika.

Lula's reis naar China was oorspronkelijk gepland voor de laatste week van maart, maar werd uitgesteld nadat hij een longontsteking had opgelopen.

"Het feit dat president Lula kort na zijn herstel een grote delegatie naar China zal leiden voor een staatsbezoek, weerspiegelt volledig het grote belang dat China en Brazilië hechten aan dit bezoek en aan de ontwikkeling van bilaterale betrekkingen", zei Wang Wenbin, woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken op dinsdag.

Lula zal reizen met een delegatie van acht kabinetsministers, waaronder minister van Milieu Marina Silva, en vijf gouverneurs uit de noordoostelijke deelstaten van Brazilië, waaronder Bahia, waar een Chinees consortium een recordbrekende brug bouwt.

Ongeveer 20 overeenkomsten die moeten worden ondertekend, omvatten de oprichting van een zesde satelliet in een gezamenlijk programma dat in 1988 is gestart en dat zal worden gebruikt voor het monitoren van de Amazone, aldus het Braziliaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.

Brazilië verwacht ook dat China een fonds opricht om te helpen bij bosherstel en duurzame ontwikkeling in Brazilië, inclusief de productie van groene waterstof, vertelde Silva aan Reuters.

De Braziliaanse vliegtuigbouwer Embraer SA tekent mogelijk een deal voor de verkoop van 20 commerciële jets aan een Chinese luchtvaartmaatschappij, zeiden twee mensen die bekend zijn met de zaak, waarmee een einde komt aan het gebrek aan nieuwe zaken van het bedrijf in China sinds de sluiting van een joint venture in 2016 in een fabriek in Harbin.

China haalde in 2009 de Verenigde Staten in als belangrijkste handelspartner van Brazilië en is een belangrijke markt voor Braziliaanse sojabonen, ijzererts en olie. Brazilië is nu de grootste ontvanger van Chinese investeringen in Latijns-Amerika, gedreven door uitgaven voor hoogspannings-elektriciteitstransmissielijnen en olieproductie.

Tijdens het presidentschap van Bolsonaro hebben veel Chinese bedrijven plannen met de federale overheid stopgezet en in plaats daarvan zaken met deelstaatregeringen voortgezet, vooral in het minder welvarende noordoosten waar Lula's Arbeiderspartij het sterkst is.

Volgens de China-Brazil Business Council, die de komende jaren een gestage groei voorspelt, waren de investeringen van Chinese bedrijven in Brazilië in 2021 weer op het niveau van 2017.