15 maart 1981; beschieting Hawker en Weiszenbruch

Op 15 maart 1981 lokte het leger sergeant-majoor Wilfred Hawker op verdenking van plannen voor een tegencoup in een ‘hinderlaag’ en vuurde 8 à 10 kogels op hem af. Hawker belandde zwaargewond in het ziekenhuis. Zijn metgezel soldaat Weiszenbruch stierf ter plekke. Een jaar later schoot een vuurpeloton Hawker alsnog dood.

‘Tegencoup verijdeld’
Hawker behoorde tot de groep van zestien sergeanten die op 25 februari 1980 de macht greep in Suriname. Het groepsverbond vertoonde ondertussen heel wat scheuren. Voor de krijgsraad ontkende Hawker, dat hij een coup wilde plegen. Onder dwang had hij dit eerder tijdens het politieverhoor verklaard. Hij wilde de legertop ‘weg zuiveren’, niet ‘weg schieten’. Hij signaleerde een kloof tussen de legertop en het overgrote deel van de - ontevreden - soldaten. De krijgsraad veegde zijn verklaring van tafel; Hawker kreeg vier jaar cel met aftrek ‘wegens samenspanning tegen het wettelijk gezag’. (NRC Handelsblad  van 17-3-1981 en 19-10-1981).

Ooggetuigenverslag
H. vertelt daarin hoe hij die zondag 15 maart 18.15 uur in gezelschap van een vriend in een pick-up over het Garnizoenspad ter hoogte van km paal 28 reed, toen hij werd ingehaald door een auto met twee passagiers, onder wie Hawker. Direct daarop passeerde een ‘beigekleurige, grote wagen vermoedelijk een Mazda 929 Sedan, nieuw model’. Daarin ontwaarde H. een ‘lichtkleurige manspersoon met wit petje op zijn hoofd’. Toen de Mazda Hawkers wagen voorbij reed klonk er een vuursalvo van 8 à 10 schoten, ‘naar later uit de verwondingen bleek vermoedelijk gelost vanuit een UZI’. Hawkers wagen belandde in een trens. De Mazda stopte ongeveer 10 seconden om vervolgens met gierende banden weg te rijden, aldus H. Geholpen door omstanders tilde hij Hawker op zijn pick-up en bracht hem in allerijl naar het ziekenhuis. Soldaat Weiszenbruch was al dood.

‘Ga ik dood?’
In zijn verklaring merkt H. op dat Hawker en zijn metgezel allebei gekleed in een trainingspak, ongewapend waren. Dat beaamt hij 42 jaar later nog eens. Van een ‘vuurgevecht’ waarbij twee partijen betrokken waren zoals sommige kranten (Het Vrije Volk 18-3-1981) schreven, was geen sprake.

Vuurpeloton
Was Weiszenbruch op slag dood en overleefde Hawker deze aanslag, in maart 1982 werd hij alsnog geliquideerd.
Maart 1982 werd de in hechtenis verkerende Hawker door luitenant Surendre Rambocus bevrijd uit zijn cel. Hun gezamenlijke couppoging mislukte, Hawker raakte gewond. Op 13 maart 1982 lichtten militairen hem van zijn ziekenhuisbed en vervoerden hem op een brancard naar Fort Zeelandia. Niet veel later schoot een vuurpeloton hem dood.

Ellen de Vries, onderzoeker/ auteur van o.a. Mediastrijd om Suriname. Van mythemakers tot nieuwsverduisteraars en Hans Valk. Over een Nederlandse kolonel en een coup in Suriname (1980)

Bronnen:
NIMH, Den Haag: Sweep. Egodocumenten, toegangsnummer 545, inventarisnummers 610-612. www.delpher.nl (kranten)