Frederick Douglass (1818-1895) was een Amerikaanse slaaf. Douglass had een, voor die tijd, ongebruikelijke relatie met zijn meester. Waar de meeste andere slaven gedwongen werden om op de plantages te werken, was Douglass vrij om werk te doen waar hij van hield en zijn vaardigheden buiten de directe controle van zijn meester om te verkopen, op voorwaarde dat hij wekelijks een groot deel van zijn inkomsten aan zijn meester moest afstaan.

Douglass wist dat dit verkeerd was. Het ging uiteindelijk om geld dat hij zélf had verdiend. Niemand had het recht om het van hem af te nemen. Het hele idee van vrijheid is dat je zélf mag bepalen wat je wil doen met de vruchten van je arbeid. Dit is een praktische toepassing van wat het betekent om geen slaaf te zijn.

“De praktijk om mij van week tot week openlijk van al mijn inkomsten te beroven, hield de aard en het karakter van de slavernij voortdurend in mijn gedachten. Ik kon beroofd worden door een omweg, maar dit was te open en bloot om te verdragen. Ik zag geen reden waarom ik aan het eind van elke week het loon van mijn eerlijke arbeid in de portemonnee van iemand anders zou moeten stoppen. De gedachte op zichzelf irriteerde me, en de manier waarop meester Hugh mijn loon ontving, irriteerde me nog meer dan het oorspronkelijke onrecht.”

Douglass schreef vóór de inkomsten/loonbelasting, maar wat hij toen ervaarde is precies wat wij vandaag nog steeds meemaken. Het is geen toeval dat de Amerikaanse ‘belastingdienst’ (IRS) op 1 juli 1862 werd opgericht – zes maanden vóór de zogenaamde “afschaffing van de slavernij”. De voorbereidingen voor de transitie naar de nieuwe vorm van slavernij waren minstens een half jaar eerder ingezet. Aan de slaven werd op 1 januari 1863 voorgehouden dat de slavernij was ‘afgeschaft’. Een grote leugen natuurlijk, aangezien er slechts een transitie plaats vond naar een andere vorm van slavernij – een waar de slaven via de belastingen gedwongen worden om hun energie c.q. de vruchten van hun arbeid af te staan aan de roverheid. Zoals ik in een voorgaand artikel heb uitgelegd, was dit feit in Suriname ook Anton de Kom niet ontgaan. Zoals ik in een voorgaand artikel heb uitgelegd, was dit feit in Suriname ook Anton de Kom niet ontgaan.

Tóch is er in de afgelopen maanden veel gezegd en geschreven over het zogenaamde ‘slavernijverleden’. De term ‘slavernijverleden’ geeft velen onterecht de indruk dat de slavernij iets is geweest van vroeger, en dat we nu dus vrij zouden zijn. De realiteit is echter dat we nog steeds leven in slavernij, en ondanks velen dit misschien nog niet kunnen of durven verwoorden, voelen ze het vandaag de dag duidelijk aan den lijve. Behalve de inkomsten/loonbelasting, zorgen de btw en de constante devaluaties van het geld (ook een vorm van belasting volgens econoom John Maynard Keynes) daar wel voor.

Jarenlange hersenspoeling heeft ervoor gezorgd dat de meeste mensen vandaag de dag verward zijn. Wanneer vanaf kleins af via de schoolbanken in je hoofd wordt gestampt dat “de slavernij is afgeschaft” en dat je nu vrij bent, en wanneer dit elk jaar op 1 juli ook nog wordt gevierd, is het begrijpelijk dat je dan op latere leeftijd moeilijk anders kan denken – zelfs wanneer je integendeel dagelijks geconfronteerd wordt met de harde realiteit. In een wanhopige reactie op het onrecht dat men voelt, maar waarvan men de fundamentele oorzaak niet kan inzien, komt men telkens weer, jaar in jaar uit, op straat. Maar er verandert niks, want tot de kern van het probleem komt men niet, vanwege hun vertroebelde mentale zicht.

“Ik heb ontdekt, dat om een tevreden slaaf te maken, het noodzakelijk is om een onnadenkende te maken. Het is noodzakelijk om zijn morele en mentale zicht te verduisteren en voor zover mogelijk, om de kracht van de rede te vernietigen. Hij moet niet in staat zijn om tegenstrijdigheden in de slavernij te ontdekken; hij moet het gevoel krijgen dat slavernij goed is [...].”

Bij de 'verliezingen' maakt men daarom steeds weer de onlogische keuze voor hetzelfde sociaal-, economisch- en politiek systeem dat gebruikt wordt om hen te knechten en onderdrukken.

Dus is mijn vraag aan eenieder: Is het niet tijd om slimmer te worden en andere keuzes te maken? Is het niet verstandiger om nu te gaan praten over het slavernijheden? Want om een probleem op te lossen moet je natuurlijk eerst erkennen dat die er (nog steeds) is.

Karel Donk