Peru: Anti-regeringsprotesten verplaatsen zich naar hoofdstad

Duizenden demonstranten die de afzetting van president Dina Boluarte eisten, stroomden de hoofdstad van Peru binnen en kwamen in botsing met de politie die traangas afvuurde. Velen kwamen uit afgelegen regio's, waar tientallen zijn omgekomen in de onrust die het land in zijn greep houdt sinds de eerste leider van Peru met een landelijke Andes-achtergrond vorige maand uit zijn ambt werd ontheven.

De protesten werden gekenmerkt door het ergste politieke geweld in Peru in meer dan twee decennia en brachten diepe verdeeldheid aan het licht tussen de stedelijke elite van het land, grotendeels geconcentreerd in Lima, en arme plattelandsgebieden. Voormalig president Pedro Castillo zit in detentie en zal naar verwachting worden berecht wegens rebellie sinds hij werd afgezet na een mislukte poging om het Congres te ontbinden.

Er werd verwacht dat demonstranten vrijdag weer de straat op zouden gaan in het centrum van Lima, hoewel de stad 's ochtends rustig was, met minder beweging in het centrum van de hoofdstad dan normaal is voor een doordeweekse dag.

Donderdag was het overwegend stil, maar onderbroken door schermutselingen en traangas. De overheid riep iedereen die kon op om thuis te werken. Na zonsondergang escaleerden de botsingen en laat die avond brak er een grote brand uit in een gebouw in de buurt van het historische Plaza San Martin, hoewel er geen verband met de protesten meteen duidelijk was.

Brandweerlieden slaagden erin de brand vrijdagochtend vroeg te blussen, zeiden de autoriteiten, waarbij ze opmerkten dat de oorzaak van de brand nog onbekend was. Het oude gebouw bood onderdak aan 28 mensen, die allemaal moesten evacueren wegens instortingsgevaar.

Woede op Boluarte was donderdag de rode draad toen demonstranten om haar aftreden riepen en straatverkopers T-shirts verkochten met de woorden: "Uit, Dina Boluarte", "Dina-moordenaar, Peru wijst je af" en "Nieuwe verkiezingen, laat ze allemaal vertrekken. ”

De ombudsman van Peru zei dat donderdag minstens 13 burgers en vier politieagenten gewond zijn geraakt bij de protesten in Lima. In totaal zijn donderdag in het hele land 22 politieagenten en 16 burgers gewond geraakt, zei minister van Binnenlandse Zaken, Vicente Romero Fernández.

Demonstranten gaven Boluarte de schuld van het geweld. "Onze God zegt dat je je naaste niet zult doden. Dina Boluarte moordt, ze laat broers vechten", zei Paulina Consac terwijl ze een grote bijbel bij zich had terwijl ze met meer dan 2.000 demonstranten uit Cusco door het centrum van Lima marcheerde.

Veel inwoners van Lima namen ook deel aan de protesten van donderdag, met sterke aanwezigheid van studenten en vakbondsleden.

"We staan op een breekpunt tussen dictatuur en democratie", zegt Pedro Mamani, een student aan de Nationale Universiteit van San Marcos, waar demonstranten die voor het protest reisden, werden ondergebracht.

De universiteit werd omsingeld door politieagenten, die ook op de belangrijkste punten van het historische centrum van Lima waren ingezet - in totaal 11.800 agenten, volgens Victor Zanabria, het hoofd van de politie van Lima.

Boluarte was donderdagavond uitdagend in een televisietoespraak naast belangrijke regeringsfunctionarissen waarin ze de politie bedankte voor het beheersen van de "gewelddadige protesten" en beloofde de verantwoordelijken voor geweld te vervolgen. Boluarte heeft gezegd dat ze een plan steunt om verkiezingen voor een nieuwe president en congres te houden in 2024, twee jaar eerder dan oorspronkelijk gepland.

De president bekritiseerde ook de demonstranten omdat ze "geen enkele sociale agenda hebben die het land nodig heeft." Ze beschuldigde hen ervan "de rechtsstaat te willen schenden" en stelde vragen over hun financiering.

Het grootste deel van de dag speelden de protesten zich af als een kat-en-muisspel, waarbij demonstranten, van wie sommigen stenen naar de politie gooiden, door de politielijnen probeerden te komen en agenten reageerden met salvo's traangas waardoor demonstranten op de vlucht sloegen met vodden gedrenkt in azijn om het brandend gevoel in hun ogen en huid te verlichten.

"We zijn omsingeld", zei Sofia López (42) terwijl ze op een bank buiten het Hooggerechtshof zat. "We hebben geprobeerd om door talloze plaatsen te gaan en uiteindelijk gaan we in cirkels rond." Lopez kwam uit Carabayllo, ongeveer 35 kilometer ten noorden van de hoofdstad.

Aan het begin van de middag hadden de protesten belangrijke wegen veranderd in grote voetgangersgebieden in het centrum van Lima.

Er was zichtbare frustratie onder de demonstranten, die hadden gehoopt naar de wijk Miraflores te marcheren, een emblematische wijk van de economische elite op acht kilometer van het centrum.

In een park in Miraflores scheidde een grote politie-aanwezigheid demonstranten tegen de regering van een kleine groep demonstranten die hun steun betuigden aan wetshandhaving. Ook daar zette de politie traangas in om demonstranten uiteen te drijven.

Door het protest naar Lima te brengen, hoopten demonstranten nieuw gewicht te geven aan de beweging die begon toen Boluarte op 7 december werd beëdigd om Castillo te vervangen.

"Als er tragedies of bloedbaden zijn buiten de hoofdstad, heeft dat niet dezelfde politieke relevantie op de publieke agenda als wanneer het in de hoofdstad zou hebben plaatsgevonden", zegt Alonso Cárdenas, professor openbaar beleid aan de Antonio Ruiz de Montoya Universiteit in Lima. .

Er werden ook elders protesten gehouden en video's op sociale media toonden demonstranten die probeerden het vliegveld in het zuiden van Arequipa, de tweede stad van Peru, te bestormen. Ze werden geblokkeerd door de politie en één persoon werd gedood in de daaropvolgende schermutselingen, zei de ombudsman van Peru.

Dat was een van de drie luchthavens die donderdag werden aangevallen door demonstranten, zei Boluarte, eraan toevoegend dat het geen "toevallig" was dat ze op dezelfde dag werden bestormd.

Terwijl de zon onderging, smeulen er branden in de straten van het centrum van Lima, terwijl demonstranten stenen gooiden naar politieagenten die zoveel traangas afvuurden dat het moeilijk te zien was.

"Ik ben woedend", zei Verónica Paucar (56) hoestend van het traangas. "We gaan vreedzaam terugkeren." Paucar is een inwoner van Lima wiens ouders uit Cusco komen.

De botsingen escaleerden in het donker en donderdagavond laat brak er een woedend inferno uit in een oud gebouw in de buurt van de protesten die plaatsvonden op Plaza San Martín in het centrum van Lima, maar het verband met de demonstraties was niet meteen duidelijk. Op beelden was te zien dat mensen zich haastten om hun bezittingen uit het gebouw te halen dat dicht bij verschillende overheidskantoren lag.

Activisten hebben de demonstratie van donderdag in Lima de Cuatro Suyos-mars genoemd, een verwijzing naar de vier kardinale punten van het Inca-rijk. Het is ook de naam die werd gegeven aan een massale mobilisatie in 2000, toen duizenden Peruanen de straat op gingen tegen de autocratische regering van Alberto Fujimori, die maanden later aftrad.

Maar er zijn belangrijke verschillen tussen die demonstraties en de protesten van deze week.

"In 2000 protesteerden de mensen tegen een regime dat al aan de macht was", zei Cárdenas. "In dit geval komen ze op tegen een regering die pas een maand aan de macht is en ongelooflijk kwetsbaar is."

De protesten van 2000 hadden ook een gecentraliseerde leiding en werden geleid door politieke partijen.

De laatste protesten waren grotendeels grassroots-inspanningen zonder duidelijk leiderschap, een dynamiek die donderdag duidelijk was, omdat demonstranten vaak verdwaald leken en niet wisten waar ze heen moesten, omdat hun pad voortdurend werd geblokkeerd door wetshandhavers.

De protesten zijn zo gegroeid dat demonstranten waarschijnlijk niet tevreden zullen zijn met het aftreden van Boluarte en nu meer fundamentele structurele hervormingen eisen.

Demonstranten zeiden donderdag dat ze zich niet zouden laten intimideren.
"Dit houdt niet vandaag op, het zal morgen niet eindigen, maar pas als we onze doelen hebben bereikt", zei de 61-jarige David Lozada terwijl hij toekeek naar een rij politieagenten met helmen en schilden die demonstranten blokkeerden bij het verlaten van het centrum van Lima. "Ik weet niet wat ze denken, willen ze een burgeroorlog ontketenen?"