VS: Stijgende eierprijzen zetten samenleving onder druk

Kippen kunnen misschien niet ver vliegen, maar de prijs van eieren stijgt enorm in de Verenigde Staten (VS). Een aanhoudende uitbraak van vogelgriep, gecombineerd met stijgende voer-, brandstof- en arbeidskosten, heeft ertoe geleid dat de eierprijzen in de VS het afgelopen jaar meer dan verdubbeld zijn, en veroorzaakte veel sticker-shock in de gangpaden van supermarkten.

De nationale gemiddelde prijs voor een dozijn eieren bereikte in november US$ 3,59, tegen US$ 1,72 een jaar eerder, volgens de laatste overheidsgegevens. Dat legt druk op de budgetten van de consument en op de winst van restaurants, bakkerijen en andere voedselproducenten die sterk afhankelijk zijn van eieren.

De prijzen van kruidenierswaren die in november met 12% stegen, stuwen de inflatie omhoog, ook al vertraagde het algemene tempo van de prijsstijgingen enigszins door de daling toen de gasprijzen daalden.

Maar de eierprijzen zijn aanzienlijk meer gestegen dan andere voedingsmiddelen - zelfs meer dan kip of kalkoen - omdat eierboeren harder werden getroffen door de vogelgriep. Meer dan 43 miljoen van de 58 miljoen vogels die het afgelopen jaar zijn geslacht om het virus onder controle te krijgen, waren eierleggende kippen, waaronder enkele boerderijen met meer dan een miljoen vogels per stuk in grote eierproducerende deelstaten zoals Iowa.

Maar zelfs met de kostenstijgingen blijven eieren relatief goedkoop in vergelijking met de prijs van andere eiwitten zoals kip of rundvlees, met een pond kipfilet dat in november gemiddeld US$ 4,42 kost en een pond rundergehakt voor US$ 4,85, volgens het Bureau van Arbeidsstatistieken.

Iedereen die de eierdoos van een Hy-Vee-supermarkt in Omaha benadert, "heeft een zuur gezicht", zei shopper Nancy Stom. "Het is nog steeds een goedkope maaltijd," zei Stom. Maar de 70-jarige zei dat ze tegen deze prijzen beter op haar eieren in de koelkast zal letten en zal proberen ze niet te laten bederven voordat ze zijn gebruikt.

Als de prijzen zo hoog blijven, zei Kelly Fischer dat ze serieuzer zal gaan nadenken over het bouwen van een kippenhok in de achtertuin in Chicago, omdat iedereen in haar familie eieren eet. "Wij (met buren) overwegen om een kippenhok achter onze huizen te bouwen, dus uiteindelijk hoop ik ze niet te kopen en mijn eigen eieren te hebben en ik denk dat de kosten daar een beetje mee te maken hebben", zei de 46-jarige openbare schoolleraar tijdens het winkelen bij HarvestTime Foods aan de noordkant van de stad. "Voor mij is het meer de impact op het milieu en proberen lokaal te kopen."

Op sommige plaatsen kan het zelfs moeilijk zijn om eieren in de schappen te vinden. Maar over het algemeen houden de eiervoorraden stand omdat de totale kudde slechts ongeveer 5% kleiner is dan de normale grootte van ongeveer 320 miljoen hennen. Boeren hebben hard gewerkt om hun pluimveestapel zo snel mogelijk te vervangen na een uitbraak.

Jakob Werner (18) zei dat hij de goedkoopste eieren probeert te vinden omdat hij er vijf of zes per dag eet terwijl hij probeert aan te komen en spieren op te bouwen. "Ik ben een tijdje gestopt met het eten van eieren omdat die duurder werden. Maar omdat ze mijn favoriete eten zijn, ben ik er uiteindelijk op teruggekomen", zegt Werner, die in Chicago woont. "Dus ik denk dat ik een paar maanden geleden gewoon gestopt ben met het eten van eieren, wachtend tot de prijs omlaag gaat. Dat deed het nooit. Dus nu koop ik weer."

Landbouweconoom Jayson Lusk van Purdue University zei dat hij gelooft dat de uitbraak van vogelgriep de grootste oorzaak is van de prijsstijgingen. In tegenstelling tot voorgaande jaren bleef het virus de hele zomer hangen en maakte het afgelopen najaar een heropleving en infecteerde het eier- en pluimveehouderijen. "Vogelgriep is niet de enige factor, maar naar mijn mening is het de belangrijkste oorzaak van wat we momenteel meemaken", zei Lusk.

Maar de president en CEO van de American Egg Board-handelsgroep, Emily Metz, zei dat ze gelooft dat alle kostenstijgingen waarmee boeren het afgelopen jaar te maken hebben gehad, een grotere factor waren in de prijsstijgingen dan vogelgriep. "Als je kijkt naar de brandstofkosten die stijgen, en je kijkt naar de voerkosten die maar liefst 60% stijgen, arbeidskosten, verpakkingskosten - dat alles ... dat zijn veel veel grotere factoren dan vogelgriep, dat is zeker," zei Metz.

Jada Thomson, een landbouweconoom van de Universiteit van Arkansas, zei dat er de komende maanden enige verlichting kan komen in de eierprijzen, omdat eierboeren die hun pluimveestapel vorig jaar door de vogelgriep verloren, deze gestaag hebben vervangen. De verwachting is dat de vraag naar eieren wat zal afnemen nu mensen klaar zijn met bakken tijdens de feestdagen.

Maar ze zei dat vogelgriep een wildcard blijft die de prijzen nog steeds kan opdrijven als er meer omvangrijke uitbraken zijn bij eierkwekerijen.

Boeren doen er alles aan om de verspreiding te beperken, maar de ziekte wordt gemakkelijk verspreid door migrerende wilde vogels en het virus kan worden opgepikt op kleding of voertuigen.

"Maar er zijn een aantal dingen die net buiten onze controle liggen," zei Thompson. "Soms heb je de natuur niet in de hand."

Voedselproducenten en restaurants hebben het zwaar, omdat het moeilijk is om in hun recepten een goede vervanger voor eieren te vinden.

Elke verlaging van de eierprijzen zou welkom zijn in de twee restaurants en twee bakkerijen van Patti Stobaugh in Conway en Russelville, Arkansas, omdat al haar ingrediënten en benodigdheden tegenwoordig duurder zijn. Voor sommige van haar gebakken producten is Stobaugh overgestapt op een diepgevroren eierproduct dat niet zo prijzig is, maar ze koopt nog steeds eieren voor al het ontbijt dat ze serveert.

Een kist met 15 dozijn eieren is het afgelopen jaar van US$ 36 naar US$ 86 gegaan, maar meel, boter, kip en al het andere dat ze koopt, is ook duurder. Stobaugh zei dat ze daardoor 'hyper waakzaam is over elk klein item'.

Ze heeft haar prijzen het afgelopen jaar al met 8% verhoogd en misschien moet ze ze binnenkort weer verhogen. Het is een delicaat evenwicht tussen proberen het mensen niet te duur te maken om uit eten te gaan en de verkoop te schaden, maar ze heeft niet veel keus terwijl ze probeert voor haar 175 werknemers te zorgen.

"We hebben veel werknemers die voor ons werken en we zijn verantwoordelijk voor het maken van de loonlijst elke week en het onderhouden van hun gezinnen. Dat nemen we heel serieus. Maar het is zeker zwaar geweest," zei Stobaugh.