EU-corruptieschandaal zet democratie onder vuur

De voorzitter van het Europees Parlement heeft gewaarschuwd dat "de Europese democratie wordt aangevallen." De waarschuwing komt naar aanleiding van beschuldigingen dat Qatar, EU-ambtenaren heeft omgekocht om invloed te verwerven.

Roberta Metsola zei dat "open, vrije, democratische samenlevingen worden aangevallen". De Belgische politie heeft vier mensen gearresteerd, onder wie de vicevoorzitter van het Europees Parlement, Eva Kaili.

De vier zijn aangeklaagd voor corruptie en witwassen. Qatar heeft het wangedrag ontkend.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, zei dat de beschuldigingen "zeer ernstig" waren. Ze riep op tot de oprichting van een nieuwe ethische instantie om toezicht te houden op het blok.

De details die de afgelopen dagen door de Belgische autoriteiten zijn vrijgegeven, hebben de mond van veel mensen doen open vallen. Parlementsleden zeggen dat ze geschokt zijn door zowel de omvang als de flagrante beschuldigingen.

De Belgische politie heeft vrijdag bij 16 huiszoekingen in Brussel contant geld ter waarde van ongeveer € 600.000 (US$ 632.000) in beslag genomen. Ook werden computers en mobiele telefoons meegenomen.

Er zijn geen verdachten in het openbaar genoemd, maar Kaili zou onder degenen zijn die zijn aangeklaagd. Kaili - al acht jaar EP-lid - werd door Metsola geschorst uit haar taken als een van de 14 vice-voorzitters.

Ze is ook geschorst uit de fractie van Socialisten en Democraten van het parlement en geroyeerd uit de Griekse centrumlinkse Pasok-partij.

Aanklagers in Griekenland hebben naar verluidt alle tegoeden van Kaili bevroren.

Sinds vrijdag zijn IT-middelen van 10 parlementaire medewerkers "bevroren" om te voorkomen dat gegevens die nodig zijn voor het onderzoek, verdwijnen.

Waakhonden en leden van de oppositie zeiden dat het onderzoek naar omkoping een van de grootste corruptieschandalen in de geschiedenis van het parlement zou kunnen zijn.

De Hongaarse premier Viktor Orban, wiens land een lidstaat is maar die regelmatig met het blok in botsing is gekomen, bespotte de EU nadat de beschuldigingen naar boven kwamen.

Hij twitterde een vaak als meme gebruikte foto van de voormalige Amerikaanse presidenten Ronald Reagan en George W Bush en verwees daarbij naar de aanbeveling van de Europese Commissie om miljarden euro's aan voor Hongarije bestemde fondsen te bevriezen.

Aanklagers zeiden dat ze vermoedden dat een Golfstaat de economische en politieke beslissingen van het parlement gedurende enkele maanden had beïnvloed, vooral door zich te richten op assistenten.

Lokale media hebben de staat Qatar genoemd, hoewel de regering van Qatar zei dat alle claims van wangedrag "ernstig verkeerd geïnformeerd" waren.

De verantwoordelijkheden van Kaili als vicepresident omvatten het Midden-Oosten. Ze was in het verleden een verdediger van Qatar.

Het Europees Parlement is de enige rechtstreeks gekozen instelling van de EU. Ongeveer 705 parlementsleden, gekozen door kiezers in de 27 landen die samen de EU vormen, komen bijeen om voorgestelde wetgeving te onderzoeken en te stemmen volgens de Europese wetgeving.