“Op lijst 32 persoon 62 zien we dat die persoon de diplomatieke opleiding gevolgd heeft en dat informatie ons heeft bereikt dat hij nieuwe ambassadeur wordt in China. Ik vraag mij af of er geen Surinamers zijn die capabel genoeg zijn om bepaalde functies te bekleden”, zei Jones. Hij wilde weten wanneer burgers van dit land gaan worden gewaardeerd en de ontwikkeling van het land wordt toevertrouwd aan Surinamers. “Ik hoop dat dit niet waar is want dat zou betekenen dat dit een lijn is waarbij partij loyalisten op een bepaalde manier geaccommodeerd worden ten koste van anderen.

Melvin Bouva (NDP) zei dat de werkwijze vreemd en verwerpelijk is, “want wat maakt personen op de andere lijst minder. We hebben voldoende kader vormen om in functies te dienen”. Ann Sadi (NDP) vroeg hoe een vreemdeling die nu pas wordt genaturaliseerd Suriname in het buitenland kan vertegenwoordigen als ambassadeur. Harriet Ramdien, voorzitter van de commissie van rapporteurs, zei dat ze niet op de hoogte is dat lijsten achtergehouden zijn, maar dat de lijsten juist ready zijn. Asis Gajadien (VHP) zei dat de behandeling nu een karakter krijgt waarbij zaken gepresenteerd worden waarbij de indruk wordt gewekt alsof mensen alleen voor een bepaald doel genaturaliseerd worden en riep op om de wet technisch te behandelen.

Minister Kenneth Amoksi van Justitie en Politie is bij zijn beantwoording niet ingegaan op de opmerkingen van Jones en volstond met aan te geven dat lijst 33 reeds bij de de president is ter aanbieding aan DNA voor openbare behandeling. Volgens hem is het een stukje beleidsvrijheid om de lijst te sturen, maar dat de andere lijst zo snel mogelijk aangeboden zal worden ter afhandeling. DNA-voorzitter Marinus Bee zei dat als er twee lijsten waren gestuurd de andere lijst binnen een week naar DNA gestuurd moet worden, waarna het binnen een paar dagen afgehandeld zal worden. Dit moet zodat de mensen zich niet gediscrimineerd voelen. Ramdien haalde aan dat er niets mis is en dat de volgorde gevolgd wordt. Nu wordt lijst 32 behandeld daarna zal lijst 33 behandeld worden. Jones bleef erbij dat men weigert te begrijpen dat Surinamers overgeslagen worden om andere de voorkeur gegeven. Hierna werd het een geslinger met verwijtingen naar de vorige regering. Uiteindelijk is de regering niet dieper hierop ingegaan en is het niet duidelijk geworden als de persoon op de lijst de volgende ambassadeur wordt of niet.

69 personen zijn genaturaliseerd van wie 62 volwassenen en 7 kinderen beneden 18 jaar die mee genaturaliseerd worden. Ramdien vroeg aandacht voor de inburgeringsplicht als criteria bij de aanvraag tot naturalisatie. Ook vroeg zij aandacht van de regering voor de politierapporten die soms langer dan een jaar op zich laten wachten, waardoor het voor frustraties zorgt. Bijzonder is dat een internist en cardioloog behoren tot de groep van genaturaliseerden. Het gaat in totaal om 37 mannen en 25 vrouwen. Barkat Mohab-Ali (VHP) wilde weten waarom vooral de Guyanezen kiezen om in Suriname te wonen met de ontwikkelingen op het gebied van olie in hun land van afkomst. Ramdien zei dat de mensen in gesprekken hebben aangeven dat ze al lang hier wonen en een eigen leven hebben opgebouwd waardoor zij liever kiezen voor het land dan terug te gaan.

Soewarto Moestadja (NDP) richtte zich vooral op het bevolkingsbeleid van de regering waarop zaken als naturalisatie gestoeld zouden moeten zijn. Evert Karto (PL) haalde aan dat er nog enorme achterstanden zijn als het gaat om naturalisatie van vreemdelingen. Karto vroeg om de vele drempels die leiden tot achterstanden aan te pakken, omdat dit zorgt voor stagnatie voor schoolgaanden. “Veel vreemdelingen worden niet begeleid in het proces en worden vaak slachtoffer van politieke misleidingen en moeten ze grote bedragen onder de tafel betalen. Dan nog worden hun zaken niet op de juiste manier afgehandeld. We moeten de onzekerheid wegwerken”, stelde Karto.

Chanrui Wang (VHP) vroeg aandacht voor feit dat veel vreemdelingen niet gemakkelijk aan een werkvergunning kunnen komen. Hij wilde weten waarom de aanvraagprocedure lang duurt. “Soms moet men stukken opnieuw indienen, omdat vanwege de lange wachttijd de eerder ingediende stukken vervallen”. Wang merkte ook op dat voor buitenlandse investeerders de procedures sneller moet gaan. Joan Wielzen (NDP) zei dat een grote hobbel is voor verblijfs- en naturalisatie aanvragen. Er is geen accommodatie per district om online aanvragen te doen. De formulieren zijn in het Nederlands en de mensen zijn meestal niet Nederlandstalig. Er is ook geen begeleiding in het district. “Er zijn geen vaste plekken met een vast bedrag waar mensen kunnen gaan om online al deze dingen te doen. Dit zorgt voor misbruik”, stelde Wielzen.

Minister Amoksi zei dat de onderdirectoraat Vreemdelingenzaken onlangs is afgereisd naar Nickerie om de gemeenschap van dienst te zijn. De informatiebalie is dagelijks open voor iedereen die informatie wil over hun aanvragen. Over de versoepeling voor buitenlandse investeerders zei de minister dat er een one stop window wordt opgezet bestaande uit functionarissen van Buitenlandse Zaken, Juspol en Arbeid. Hierbij zal een versoepelde en verkorte procedure worden toegepast. Amoksi had geen data over het aantal illegalen in ons land.