De vorige president liet zien hoe het niet moet. Terwijl president Santokhi verantwoordelijk is voor het buitenlandse beleid, liet hij zijn NDP middels een splijtzwammerige brief aan DNA-voorzitter Bee (ABOP) een poging doen de Surinaams-Nederlandse vriendschap te ondergraven. Veelzeggend daarbij was de suggestie van een NDP-ABOP solidariteit op basis van de problemen van beide partijleiders met de Nederlandse justitie (drugsveroordelingen). En terwijl his masters voice in de brief ‘excuses en herstelbetalingen’ voor het slavernijverleden van Rutte eiste, riep Bouterse kort daarna dat de laatste kan ‘oprotten’. Dat hier met de gerechtvaardigde aspiraties van de nazaten van de Inheemse en Afrikaanse in slavernij gevangen mensen ordinaire partijpolitiek wordt bedreven, hoeft niet te verbazen. Op 1 juli 2013 bood president Bouterse vergiffenis aan Nederland voor zijn slavernijverleden.

Duizenden gingen onlangs de straat op om te protesteren tegen de armoede en het ‘friends & family’ favoritisme. De op- en neergang van het protest lieten zien dat de meerderheid niet terug wilde naar het paarse ancién regime, maar goed bestuur en een menswaardig bestaan verlangde. Niet alleen de overheidsfinanciën, ook de volkshuishoudens hebben geleden onder het corrupte regime en de daarna volgende bezuinigingen, devaluaties en prijsstijgingen zonder adequaat sociaal vangnet. Goed bestuur vraagt, in lijn met de sociale en democratische rechtsstaat die de grondwet voorschrijft, het hand in hand gaan van financieel-economisch en sociaal herstel.

De internationaal verslechterende situatie maakt die benadering des te noodzakelijker. In artikel 3, lid 2 van het Raamverdrag heeft het Koninkrijk der Nederlanden zich volkenrechtelijk verplicht bij te dragen aan het sociaal programma voor Suriname. Het is hoog tijd dat deze paragraaf in operationele zin tot leven wordt gebracht, opdat een belangrijke internationale reserve kan worden aangeboord om de schrijnende noden van de Surinaamse bevolking te verlichten. Het gaat daarbij om meer dan geld. Nederland kent hoogwaardige expertise als het gaat om zorg, onderwijs, arbeid en sociale zekerheid. Samenwerking tussen Nederlandse en Surinaamse deskundigen kan Suriname helpen aan een ambitieus, evidence-based sociaal beleid. Sociaal beleid niet als propaganda, maar als vormgeving van de constitutionele rechten van de Surinaamse burger.

De hoofdverdachte in het hoger beroep in de ‘december-zaak’, die in eerste aanleg en in de verzetszaak schuldig is bevonden aan de Decembermoorden, heeft zich via zijn partijbrief ook diskwalificerend uitgelaten over de voorgenomen kranslegging van premier Rutte bij het monument voor John Baboeram, Kenneth Gonçalves, Eddy Hoost, Harold Riedewald, Bram Behr, Leslie Rahman, Frank Wijngaarde, Jozef Slagveer, André Kamperveen, Cyrill Daal, Gerard Leckie, Sugrin Oemrawsingh, Surendre Rambocus, Jiwansingh Sheombar en Robby Sohansingh.

Zijn respectloze bewering dat het zou gaan om een ‘onofficieel geregistreerd gedenkteken’ is even waar als zijn ‘op de vlucht neergeschoten’. Het Nationaal Monument Bastion Veere – 8 december 1982 maakt officieel deel uit van het door het Surinaams Museum beheerde Fort Zeelandia. Op 8 december 2009 heeft president Venetiaan als eerbetoon aan de vijftien martelaren van de democratie het monument te Bastion Veere, de plaats delict, onthuld. De rehabilitatie van staatswege van de slachtoffers, onder wie ook een Nederlands staatsburger en slachtoffers die in Aruba en Curaçao zijn geboren, was een feit.

De lasterlijke beschuldigingen tegen hen, als zouden ze deel uitmaken van een samenzwering voor een staatsgreep, gingen, ook officieel, de prullenbak in. Als premier Rutte zijn krans legt doet hij dat namens de volkeren van Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten bij het monument dat bovenal ‘geregistreerd’ staat in de harten van de nabestaanden, vrienden en vredelievende landgenoten van de vijftien voorvechters van recht en vrijheid.

De geest van hun vrijheidsstrijd heeft in 1992 zijn weerslag gevonden in het Raamverdrag, een verdrag dat historisch, cultureel en taalkundig verwante volkeren aanmoedigt in vriendschap en nauwe samenwerking welzijn en welvaart in vrijheid en democratie, met waarborging van de mensenrechten, rechtsstaat en deugdelijk bestuur, na te streven. Daarom koos de paarse regering ervoor weg te blijven van het Raamverdrag, en haar heil te zoeken bij autoritaire en totalitaire staten. Het is dan ook een existentiële verdienste van deze regering het Raamverdrag weer tot leven te hebben gebracht. Want democratie zonder vriendschap valt ten prooi.