Nog vier graanschepen verlaten Oekraïne, hoop groeit

Nog vier schepen met graan en zonnebloemolie hebben de havens van Oekraïne verlaten via een veilige maritieme corridor. Miljoenen tonnen graan zitten vast in Oekraïne als gevolg van Russische blokkades, wat heeft geleid tot tekorten en hogere voedselprijzen in andere landen. Maar vorige week verliet het eerste schip de havens van Oekraïne sinds februari.

De nieuwste schepen die vertrekken, zijn op weg naar Turkije, waar ze zullen worden geïnspecteerd als onderdeel van een deal die is bereikt met Rusland en de Verenigde Naties (VN). Ze vertrokken vandaag, op zondag, vanuit de havens van Odessa en Chornomorsk en zullen allemaal door de Bosporus reizen.

Na de inspecties zijn er twee gepland om aan te meren in Turkije, terwijl de anderen op weg zijn naar Italië en China. Een ander leeg schip heeft toestemming gekregen om naar Oekraïne te reizen om te worden geladen.

Onder een deal die vorige maand door Turkije en de VN tot stand kwam, stemde Rusland ermee in zich niet op schepen te richten die op doorreis waren, terwijl Oekraïne zei dat het schepen door wateren waar mijnen zijn gelegd, zou leiden. De deal, die 120 dagen duurt, kan worden verlengd als beide partijen ermee instemmen. De complexe regeling lijkt te werken, althans voorlopig.

Het succes van deze deal, een zeldzame diplomatieke doorbraak in dit vijf maanden oude conflict, is van vitaal belang voor Oekraïne - en de rest van de wereld. Twintig miljoen ton graan zit vast in het land, als gevolg van de blokkade die Rusland heeft opgelegd aan Oekraïense havens. Als de deal stand houdt, verwacht Oekraïne tot drie miljoen ton graan per maand te exporteren.

De Oekraïense autoriteiten zeggen dat er goede tekenen zijn dat de graanexport veilig is en hebben er bij bedrijven op aangedrongen terug te keren naar de havens van het land. De hoop is dat de export de wereldwijde voedselcrisis zal helpen verlichten en tegelijkertijd de broodnodige buitenlandse valuta zal binnenbrengen.

Maar de angsten blijven bestaan. President Zelensky juichte de hervatting van de export toe, maar zei dat er bezorgdheid over de veiligheid bleef bestaan.

Het eerste schip dat vorige week Oekraïne verliet - de Razoni - vertrok uit Odessa met 27.000 ton maïs op weg naar de Libanese haven van Tripoli.

Ambtenaren hebben echter gezegd dat het zondag niet in Tripoli zoals gepland, zal aanmeren. De Oekraïense ambassade in Libanon vertelde zondag aan Reuters dat het schip "vertraagd" was, zonder details over de oorzaak of een bijgewerkte aankomstdatum.

Een gezamenlijk coördinatiecentrum dat werd opgericht om toezicht te houden op de export, zei dat de reis van de Razoni een proefvaart zou zijn, waarbij zijn ervaring zou worden gebruikt om de procedures voor de volgende reizen te verfijnen.