Japan neemt somber afscheid van vermoorde Shinzo Abe

Met gebeden, bloemen en vlaggen gedrapeerd in zwarte linten, heeft Japan vandaag, dinsdag, afscheid genomen van Shinzo Abe, een polariserende figuur die de politiek domineerde als de langst dienende premier van het land, voordat hij vorige week werd neergeschoten tijdens een campagnebijeenkomst. De trottoirs stonden vol met politiemensen toen de lijkwagen met Abe, die op 67-jarige leeftijd stierf, vertrok vanuit een centrale tempel in Tokio in een processie door de stad.

Met bijna een dozijn helikopters die boven hen cirkelden, bogen mensen diep, hun handen gevouwen in gebed, terwijl de lijkwagen voorbijging in een processie die live op omroep NHK werd uitgezonden. Anderen klapten, juichten of zwaaiden.

"Heel erg bedankt voor je werk voor ons land", riep een man herhaaldelijk.

Honderden hadden zich voorafgaand aan de besloten ceremonie verzameld in de tempel waar Abe's wake werd gehouden op maandagavond en dinsdagochtend, om hun respect te betuigen. Zijn moord op vrijdag door een werkloze man met een zelfgemaakte wapen deed een land ​​waar zowel wapencriminaliteit als politiek geweld uiterst zeldzaam zijn, geschokt achter.

De begrafenisstoet trok door Nagatacho, het politieke hart van de hoofdstad, waar honderden in de rij stonden voor het parlementsgebouw dat Abe voor het eerst binnenkwam als jonge wetgever in 1993, na de dood van zijn vader, een politicus.

Premier Fumio Kishida en een groep ministers wachtten rustig voor het kantoor van waaruit Abe, de jongste premier van Japan toen hij voor het eerst aantrad, de natie leidde gedurende twee termijnen, de langste van 2012 tot 2020, toen hij aftrad vanwege gezondheidsproblemen.

Terwijl de lijkwagen langzaam voorbij kwam, boog Kishida zijn hoofd, een set boeddhistische rozenkransen om zijn gevouwen handen. Abe's weduwe, Akie, beantwoordde de buiging vanuit de voorbank van de lijkwagen.

Respect tonen
Vanaf de vroege ochtend vormden lange rijen in het zwart geklede mensen, vermengd met anderen in informele kleding met rugzakken, zich buiten de tempel in de zwoele zomerlucht.

Anderen stonden in de rij voor het hoofdkwartier van de regerende Liberale Democratische Partij (LDP) om offers te brengen bij een geïmproviseerd heiligdom dat tot vrijdag zal blijven staan. Serveersters komen naar buiten om koude gerstthee aan te bieden aan rouwenden die zweten in de zwoele lucht.

Er zijn eerbetonen binnengekomen van internationale leiders, waarbij de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, die maandagochtend een korte stop maakte op weg naar de Verenigde Staten vanuit Zuidoost-Azië om zijn respect te betuigen. De Amerikaanse minister van Financiën, Janet Yellen, en de Taiwanese vicepresident William Lai, tijdens een privébezoek als vriend van de familie, sloten zich ook aan bij de rouwenden.

Bijna 2.000 condoleanceberichten kwamen uit landen over de hele wereld, zei het persbureau Kyodo.

'Grote moed, durf'
De Franse leider Emmanuel Macron betuigde zijn condoleances in beelden die op het officiële presidentiële Twitter-account van het land waren geplaatst nadat hij de Japanse ambassade in Parijs had bezocht. "Ik herinner me al onze vergaderingen en werk samen, vooral tijdens mijn bezoek aan Japan in 2019 ... ik heb een vriend verloren", zei een plechtige Macron. "Hij diende zijn land met grote moed en durf."

De vermoedelijke moordenaar, die ter plaatse werd gearresteerd en door de politie werd geïdentificeerd als de 41-jarige Tetsuya Yamagami, geloofde dat Abe een religieuze groep had gepromoot waaraan zijn moeder een "enorme donatie" heeft gedaan, aldus het persbureau Kyodo, daarbij verwijzend naar onderzoekers.

De Unification Church, bekend om zijn massahuwelijken en toegewijde aanhang, zei maandag dat de moeder van de verdachte een van haar leden was.

Yamagami schoot Abe van achteren neer en loste twee schoten van een 40 cm lang  geïmproviseerd wapen omwikkeld met zwarte tape.

Kabinetschef Hirokazu Matsuno vertelde dinsdag op een persconferentie dat de Japanse regering zal overwegen of het nodig is om handgemaakte wapens verder te reguleren. "We zijn ons ervan bewust dat de huidige regelgeving strikte beperkingen stelt aan vuurwapens, al dan niet met de hand gemaakt", zei hij.

Satoshi Ninoyu, hoofd van de National Public Safety Commission, vertelde dinsdag op een persconferentie dat hij opdracht had gegeven een team op te richten om de veiligheidssituatie rond de moord op Abe te onderzoeken. "We nemen dit incident uiterst serieus", zei hij.

In de toekomst zou een afscheidsceremonie worden gehouden in het verkiezingsdistrict van Abe in het verre zuidwesten van de prefectuur Yamaguchi, evenals in Tokio, aldus de krant Mainichi.

In de straten van de hoofdstad ging de Japanse rouw door. "Hij was mijn favoriete premier", zegt Akihito Sakaki (58) en zelfstandige ondernemer. "Dus ik kwam hier om afscheid te nemen."