In euro's of Amerikaanse dollars zijn de prijzen nauwelijks gestegen, het is de arme SRD die door wanbeheer zo waardeloos is geworden. Je portemonnee is vol met SRD's, maar je koopt er niet veel mee. De kleine man is nog kleiner geworden nu de prijzen zo hoog zijn gestegen. Hij is voor de derde keer in zijn leven gepakt en in een SRD hel beland. Dubbel werk is nodig om de prijzen bij te houden. Een derde baan zou ideaal zijn om de driedubbele kosten te dekken, maar dat is erg ongezond voor de persoon.

De inkomens zijn weinig veranderd. De minima en gepensioneerden kunnen geen kant meer op zonder ondersteuning. Langdurige financiële stress verstoort niet alleen het sociale huishouden, maar ook het lichamelijke en geestelijke. De slaap verdwijnt, de suikerspiegel en bloeddruk stijgen, de geest verduistert en de levenslust verdwijnt. Negatieve energie hoopt zich op en zoekt, bij gebrek aan een goed ventiel, soms een uitweg in zelfdoding. Opgestapelde frustraties kunnen leiden tot dodelijke verkeersongevallen. En de pechvogels worden ook nog door rovers van hun bezittingen beroofd.

De coronastorm die met grote windstoten door Suriname waait, maakt alles nog erger en heeft al meer dan 1.100 mensen het leven gekost en veel economische schade aangericht. De niet-gevaccineerden verspillen hun energie aan negatieve doelen, terwijl al bewezen is dat de meeste sterfgevallen en ziekenhuisopnames niet-gevaccineerd zijn. De angst is lichtgelovig. Het is vermoeiend om jezelf te verdedigen tegen degenen die tegen vaccins zijn. Afstand houden van hun platte argumenten of zo min mogelijk reageren is soms de beste verdediging, om niet van ergernis in een egel met stekels te veranderen. Inbeeldingen van chips die worden ingespoten en dergelijke niet op de realiteit gebaseerde onzin, zijn moeilijk te bestrijden en worden helaas niet weerlegd door geestelijke leiders, de goeden niet te na gesproken, die in deze pandemie geen spijkers op de kop slaan, maar spijkers in de koppen van hun kudde slaan, zodat hun vermogen om voor zichzelf te denken, wordt kapotgemaakt. Hoe dan ook, pas als een dierbare sterft aan Covid-19 rennen mensen weg van de oso dresi of de kerk, stiekem of niet, naar het vaccin.

Het 'exportproduct' van Suriname is volgens de president de grote diversiteit aan etnische groepen, die in harmonie met elkaar leven. Maar politiek is vaak het tegenovergestelde van harmonie. Ze veroorzaakt chaos. Neem bijvoorbeeld de oproep van de vp om een 'zwart blok' te vormen. Waarom een blok(kade), om anderen weg te duwen? Dat is een aanslag op een gedeeld verleden en 'Wans' ope tata komopo'. De geschiedenis kent voorbeelden van etnische blokvorming en de negatieve gevolgen daarvan. In het verleden zijn Indiërs, Joden en Chinezen als minderheden uit verschillende landen verdreven. Voor die landen had dat onaangename economische gevolgen, want de verdreven groepen vormden de motor van de economie. Soms merk je pas de functie van een groep als die groep er niet meer is. De obsessie met afkomst, het zaaien van verdeeldheid en het cultiveren van onderlinge vijandigheid zijn moeilijk uit te roeien.

Ik hoorde een ondernemer klagen dat hij geen goede werknemers kan vinden, niemand wil werken. Iedereen wil een baan bij de overheid. Niet alle Surinamers willen zweten voor hun geld, dat mogen Cubanen en Haïtianen doen. ’Surinamers zijn lui of traag van aard, maar tegelijkertijd ook losbandig, en ze geven veel geld uit aan vermaak en dure spullen’. Dit werd tweehonderd jaar geleden opgemerkt door de Belgische avonturier Benoit die door Suriname reisde.

Elke herstelperiode gaat gepaard met een toename van de armoede, voordat het beter wordt. Ook nu, want eerst moeten de schulden worden opgeruimd en de productie opgevoerd. Dat laatste zal zeker lukken met de olieproductie. Maar het herstel kan snel worden weggevaagd als er na 2025 een nieuwe regering van dieven komt.