Tigri, een historisch souvenir
19 Aug 2021, 17:37
foto


AANGEBODEN

In 1969 was deze week, de week van de bezetting van Tigri door de Guyana Defence Force, wiens manschappen, de Surinaamse Defensie Politie (DEFPOL) overvielen te Post Tigri, welke zich bevindt in het betwist grondgebied tussen de twee bronrivieren van de Corantijn. Anno 2021 is het de week waarin Suriname en Guyana elkaar op het hoogste niveau ontmoeten in Georgetown.

Reizigers nemen meestal een souvenir mee na terugkeer en de herinnering aan het grensgeschil juist in deze week is op zich al een souvenir. De Corantijn is een Surinaamse rivier en dat de linkeroever van de Corantijn, DE grens vormt, is tot nu toe een onbetwist standpunt van zowel Guyana als Suriname. De Boven-Corantijn is volgens Suriname de hoofd bronrivier van de Corantijn, terwijl volgens Guyana juist de Curuni, de hoofd bronrivier is. Het grondgebied tussen deze twee bronrivieren is betwist gebied en het geschil stamt uit de koloniale geschiedenis van beide buurlanden.

De Britse kolonie Guyana werd in 1966 onafhankelijk en via de statenopvolging, continueerde zij het standpunt dat was ingenomen vanaf de vroege 19e eeuw na een Britse expeditie die geleid werd door Sir R.H. Schomburgk en in opdracht van de Britse Regering een cartografisch onderzoek verrichtte naar de loop van de Corantijn. De Nederlandse Regering was uitgenodigd om een vertegenwoordiger af te vaardigen bij de expeditie en heeft zulks nagelaten. De loop van de Opper Corantijn werd niet beschreven op de kaart die vervaardigd was naar aanleiding van de bevindingen van Schomburgk. Een herhaling van veel historische bronnen, die misschien velen van u bekend in de oren klinkt. Het besef dat een koloniale 'hebi' geboren was, hebben we in Suriname, kennelijk, ongeveer anderhalve eeuw later ondervonden, in precies deze week, maar dan in 1969, toen Guyana net 3 jaar onafhankelijk was.

In 1871 heeft wederom in opdracht van de Britse Regering een expeditie plaatsgevonden onder leiding van C.Barrington Brown, die de New River (Opper-Corantijn) identificeerde en tevens benoemde tot 'de voortzetting van de Corantijn'. In 1888 werd een kaart vervaardigd door de Nederlandse onderzoeker W.L. Loth met daarop de Opper -Corantijn als grens tussen de twee koloniën, welke kaart door de Britse regering werd verworpen. In 1900 heeft de Britse Minister van Buitenlandse Zaken aan zijn Nederlandse collega in een officiële ontmoeting, meegedeeld dat hij niet bevoegd was om akkoord te gaan met het Nederlands voorstel dat de Opper Corantijn de grens vormde en tot 1969 zijn met intervallen steeds protesten van deze en gene zijde opgeworpen. In 1966 faalden in London, onderhandelingen tussen onafhankelijk Guyana en het Koninkrijk Der Nederlanden.

Het Guyanees standpunt was dat zij afstand zou doen van haar 'claim' op de Opper Corantijn (New River) als akkoord werd gegaan met het Thalweg criterium voor de gehele Corantijn (dus het diepste navigeerbaar punt van de rivier zou de grens vormen in plaats van de linkeroever). Guyana legde kennelijk een hartenwens op de onderhandelingstafel welke zijn grondgebied zou verruimen naar een groter deel IN de Corantijnrivier EN de Opper Corantijn.

In 1971 is te Chaguramas een overeenkomst gesloten, welke beide landen heeft genoopt tot het vreedzaam oplossen van het geschil en zijn naar aanleiding daarvan wederzijdse grenscommissies in het leven geroepen, welke via het instrumentarium van bilaterale diplomatie, bij tijd en wijlen en soms regelmatig, de grenskwestie bespreken. Het gezamenlijk ontplooien van activiteiten op de Corantijn is misschien een onuitgesproken herhaling van de Guyanese hartenwens om zijn beschikkingsbevoegdheid uit te strekken voorbij de linkeroever en in de wateren van de Surinaamse Corantijn.

De bezetting van Post Tigri was een keerpunt in de geschiedenis van Suriname en Guyana, thans twee soevereine staten. Groei vormt wezens en wellicht vormt groei ook soevereine staten, althans lijkt dat logisch en zou volgens een goede timing, deze week, anno 2021 weer in het teken van Tigri mogen staan. Het grensgeschil is (nog) niet opgelost en zonder de omvang ervan te onderschatten, is van belang te onderkennen dat het geschil de dwingende en nationalistische achtergrond vormt van elke samenwerking, in, op en rondom de Corantijn. Het souvenir hoeft niet mooi te zijn, immers het herbergt soms generaties lang, de herinnering en bewijst daarmee zijn belang.

Aashna Kanhai
    
Advertenties

Sunday 05 May
Saturday 04 May
Friday 03 May