Suriname moet leren van Guyana

Net als Guyana zal Suriname een goed gestructureerd, transparant welvaartsfonds (SWF)nodig hebben om zijn oliefondsen te investeren en tegelijkertijd te zorgen voor besparingen voor toekomstige generaties.

Guyana's Natural Resource Fund, geïmplementeerd door de regering van president David Granger, is gevestigd op een in de Amerikaanse dollar gebaseerde New York Federal Reserve Account. Dit heeft de fondsen in een zeer gerenommeerde instelling gehouden en valutaschommelingen voorkomen. Het fonds staat ook een groter percentage van de uitgaven toe aan het begin van zijn ambtstermijn, waardoor onmiddellijk kan worden geïnvesteerd in de broodnodige maatschappelijke verbeteringen. Het beperkt de jaarlijkse uitgaven tot de grootste van de twee; het vijfjaarsgemiddelde van niet-aardolie-inkomsten of drie procent van het projectsaldo van het fonds.

Het fonds wordt echter aangepast door de huidige regering van president Irfaan Ali, terwijl de eerste olie al wordt geproduceerd. De regering van president Ali heeft gesuggereerd dat het fonds de soevereine rijkdomstructuur van Kazachstan, een autoritaire en corrupte staat, zou kunnen modelleren om meer uitgaven mogelijk te maken.

Wat Suriname in plaats daarvan kan doen
Hoewel Suriname al een Spaar- en Stabiliteitsfonds heeft opgericht voor zijn mijnbouwroyalty's, zal de hoeveelheid rijkdom die wordt gegenereerd door zijn olievondsten, exponentieel groter zijn. Met het huidige Spaar- en Stabiliteitsfonds kan de regering tot 15 procent van haar jaarlijkse middelen besteden, wat aanzienlijk hoger is dan de limiet van drie procent die is vastgesteld door het succesvolle Noorse SWF. Het is begrijpelijk dat een limiet van 3 procent misschien iets te laag is voor een land met een onderontwikkelde infrastructuur zoals Suriname, maar een plafond van 15 procent beperkt het vermogen van het land om zijn rijkdom te laten groeien, aanzienlijk. Er moet een gematigder percentage worden ingevoerd om de huidige samenleving te laten bloeien en tegelijkertijd geld te besparen.

Daartoe moet Suriname een nieuwe wet aannemen die een specifiek fonds voor zijn oliebronnen creëert dat professioneel wordt beheerd door een onafhankelijke instantie zonder politieke connecties. De wet moet duidelijke drempels vaststellen voor het bedrag dat jaarlijks mag worden besteed en strikte verantwoordingsmaatregelen die ervoor zorgen dat de middelen transparant worden besteed. Het is ook van vitaal belang dat er een duidelijke afbakening is tussen de beheerders van het fonds en politici, waardoor het minder waarschijnlijk wordt dat de oliefondsen worden misbruikt en uitgebuit. De benoeming van zijn vrouw door president Santokhi in de raad van commissarissen van Staatsolie, het staatsbedrijf, geeft aan dat Suriname op de verkeerde weg is. De mensen moeten verandering eisen, voordat het te laat is.

Local content wet aannemen en economie diversifiëren
Aangezien de eerste olie pas in 2025 wordt geproduceerd, heeft Suriname een geweldige kans om naar zijn buurland Guyana te kijken om te zien wat wel en niet heeft gewerkt in zijn olie-ontwikkeling. Buiten de winningssectoren, zoals mijnbouw, heeft Guyana een landbouw- en dienstensector die niet hoogontwikkeld is. De lage niveaus van economische diversificatie van het land zullen het voor het land moeilijk maken om toekomstige schokken in de olieprijs op te vangen. Guyana heeft ook gefaald om vóór de eerste olie veel wetten ten uitvoer te leggen die een grotere lokale participatie en meer duidelijkheid voor investeerders, mogelijk zouden hebben gemaakt. Het lokale inhoudsbeleid is bijvoorbeeld nog in overleg en zal waarschijnlijk nog vele maanden worden herzien. De nieuwe SWF-wet van Guyana, om zijn oliegelden te beheren, zal waarschijnlijk pas in 2022 worden goedgekeurd.

Wat Suriname in plaats daarvan kan doen; Het hebben van deze kaders vóór de eerste olie, zal van fundamenteel belang zijn voor Suriname om op een gezonde manier te groeien. Het raadplegen van belangrijke private en publieke belanghebbenden, evenals de lokale gemeenschappen, zal het mogelijk maken realistische drempels te ontwikkelen waaraan kan worden voldaan door de huidige middelen van het land ter plaatse.

Om de 'Nederlandse ziekte' te voorkomen, ironisch genoemd naar de kolonisatoren van Suriname, nadat hun productiesector achteruitging na de ontdekking van een enorme hoeveelheid aardgas, moet Suriname ook zijn economie diversifiëren buiten de olie- en gassector. Landbouw, onroerend goed, productie en mijnbouw zijn enkele van de belangrijkste sectoren die moeten worden gestimuleerd, zowel in termen van fiscale als regelgevende kaders.

Binnenlandse en regionale participatie zal op de lange termijn belangrijk zijn, maar nog meer zal de komst zijn van mondiale internationale spelers die de expertise en capaciteit hebben om de opleving van de economische ontwikkelingen op te vangen. Een lokaal inhoudsbeleid dat een redelijke deelname van lokale arbeidskrachten en bedrijven vereist en tegelijkertijd voorziet in een investeerdersvriendelijke regelgevingsvereiste voor buitenlandse investeerders, zal van fundamenteel belang zijn voor de industrialisatie en diversificatie van de economie.

Elimineer systematische corruptie
De laatste en meest complexe factor betreft de eliminatie van de systematische corruptie, die zowel in Suriname als in Guyana aanwezig is. Een cultuur van steekpenningen, patronage en nepotisme is het grootste gevaar voor de welvaart van beide landen. Raciale en politieke machtsstrijd in Guyana heeft er ook voor gezorgd dat het land niet sneller vooruit is gegaan, omdat projecten zijn vertraagd en verkiezingen zijn betwist.