Cuba doet minieme concessie eisen demonstranten

Cuba heeft woensdag aangekondigd dat het tijdelijk de beperkingen opheft op de hoeveelheid voedsel en medicijnen die reizigers het land mogen binnenbrengen. Het besluit is een ogenschijnlijk kleine concessie aan de eisen van demonstranten die afgelopen weekend de straat op gingen.

Duizenden namen zondag deel aan een golf van landelijke protesten over tekorten aan basisgoederen, inperking van burgerlijke vrijheden en de manier waarop de regering omging met een golf van Covid-19-infecties. Het is de grootste onrust in decennia in Cuba.

De regering gaf de schuld van de onrust aan door de VS gefinancierde ‘contrarevolutionairen’ die misbruik maakten van de ontberingen die werden veroorzaakt door het decennia oude handelsembargo van de VS dat Washington tijdens de pandemie aanscherpte, waardoor de Cubaanse economie naar de rand van de afgrond werd gedreven.

Verschillende landen en de Verenigde Naties hebben de regering opgeroepen het recht van burgers om zich te uiten te respecteren. Anderen, zoals Mexico, hebben gezegd dat de Verenigde Staten het Cubaanse volk het beste zou kunnen helpen dor de sancties te verlichten.

In Cuba heeft een groeiend aantal spraakmakende artiesten, van salsaband Los Van Van tot jazzpianist Chucho Valdes, kritiek geuit op de manier waarop de autoriteiten met de onrust omgaan. Ze sporen de autoriteiten aan om naar de demonstranten te luisteren in plaats van ze te bestrijden.

Gecontroleerde internetstoringen die volgens activisten bedoeld waren om verdere onrust te beteugelen, namen woensdag licht af, hoewel de toegang tot sociale media en berichtendiensten beperkt bleef. Ambtenaren hebben een campagne op sociale media de schuld gegeven onder de hashtag #SOSCuba waarin wordt opgeroepen tot humanitaire hulp voor het aanwakkeren van de protesten. Ze zeggen dat het werd gelanceerd door door de VS gesteunde huurlingen die het communistische land wilden destabiliseren.

Ze vergeleken de druk met een door de VS gesteunde poging om in 2019 hulp naar Venezuela te sturen, die eindigde in een gewelddadige impasse aan de Colombiaanse grens. Toch was een van de eisen van de campagne dat de regering de douanebeperkingen voor voedsel, medicijnen en hygiëneproducten opheft die in het land ontbreken tijdens de ergste economische crisis sinds de val van de voormalige bondgenoot de Sovjet-Unie.

En premier Manuel Marrero zei woensdag dat de regering vanaf aanstaande maandag precies dat zou doen en de beperkingen tot het einde van het jaar zou opheffen. "Het was een eis van veel reizigers en het was noodzakelijk om deze beslissing te nemen", zei hij op een rondetafelgesprek op de staatstelevisie, samen met president Miguel Diaz-Canel.

Het was niet meteen duidelijk hoeveel verschil het besluit zou maken, aangezien er op dit moment zeer weinig vluchten zijn naar het Cuba dat de ergste uitbraak van het coronavirus doormaakt sinds het begin van de pandemie. Regeringscriticus Yoani Sanchez, die nieuwswebsite 14ymedio beheert, twitterde snel dat dergelijke concessies niet genoeg zouden zijn om degenen die op zondag hadden geprotesteerd tevreden te stellen. "We willen geen kruimels, we willen vrijheid, en we willen het nu", schreef ze. "De straten hebben gesproken: we zijn niet bang."

Cubanen zeggen dat ze sinds zondag gefrustreerd zijn door storingen in mobiel internet en beperkte toegang tot sociale media en berichtenplatforms. "Het is een aantal dagen geweest dat niemand verbinding heeft kunnen maken", zegt Andrea Lopez, inwoner van Havana. "Mijn man is in Mexico en ik heb hem niet kunnen spreken."

Volgens de verbannen rechtengroep Cubalex werden meer dan 200 mensen vastgehouden tijdens of na de protesten, en tot nu toe is er slechts een handvol vrijgelaten.

Diaz-Canel zei dat er drie soorten demonstranten waren; contrarevolutionairen, criminelen en mensen met legitieme frustraties. De staatstelevisie toonde beelden van een menigte die een winkel plunderde en een andere die een lege politieauto aanviel.

Ambtenaren van het ministerie van Binnenlandse Zaken zeiden in een programma dat later op de televisie werd uitgezonden dat sommigen van de gedetineerden zouden worden vervolgd voor misdaden zoals het aanzetten tot geweld, minachting, diefstal en schade aan openbare eigendommen, waar lange gevangenisstraffen op staan.